.webp){kind=icon}
Ненадејното намалување на производството на нафта од страна на Организацијата на земји извознички на нафта и нивните сојузници (ОПЕК+) испрати шокантни бранови на финансиските пазари и ги зголеми цените на суровата нафта најмногу во една година. Сега, кога почна да се спушта прашината, се наметнува прашањето дали тој раст на цените ќе се задржи или ќе избледи.
Банките од „Голдман Сакс“ (Goldman Sachs Group Inc) до РБЦ (RBC Capital Markets LLC) ги зголемија своите прогнози за цената на нафтата веднаш по најавата за кратење на производството на нафта од OПЕК+. Сепак, многу трговци сè уште веруваат дека лошата економска перспектива ќе ги блокира активностите на групацијата за зголемување на цените.
Показателите за побарувачката почнуваат да даваат предупредувачки знаци. Тоа би можело да биде крајниот тест за она што е повеќе важно за пазарот: потесни резерви или слаба слика за побарувачката. Тоа веројатно ќе донесе поголема несигурност во однос на насоката на цените, што е комплициран развој за Федералните резерви (ФЕД) и светските централни банкари во нивната тековна битка против инфлацијата.
„Тоа е многу тежок пазар за тргување во моментов. Ако сте трговец, вие сте повлечени помеѓу она што се случува на макроекономско ниво и она што се случува суштински. Тоа се две различни насоки“, рече Ливија Галарати, висока аналитичарка во „Енерџи аспектс“ (Energy Aspects).
Едно е сигурно: голема промена на контролата на пазарот во рацете на Саудиска Арабија и нејзините сојузници сега е зацементирана, со огромни импликации на геополитиката и светската економија. Тоа го остава пазарот на нафта под надлежност на ОПЕК+ во време кога некои експерти предвидуваат дека побарувачката се движи кон рекорд.
„Ненадејните намалувања на ОПЕК веќе предизвикаа стравувања од заживување на инфлацијата. Овие обновени грижи за инфлацијата треба само да се зголемат во месеците што следуваат“, рече Рајан Фицмаурис, водечки трговец со индекси за стоки во брокерската куќа „Марекс“ (Marex Group Plc).
Преглед на тоа што ќе го гледаат трговците на пазарот на нафта:
Летна побарувачка
Времето на носењето на одлуката на ОПЕК е чудно за многу нафтени експерти. Намалувањата на производството стапуваат во сила дури во мај, а голем дел последици веројатно ќе се почувствуваат во втората половина од годината. Тоа е време кога побарувачката на нафта вообичаено го достигнува својот сезонски врв, делумно благодарение на напорната летна сезона на возење во САД.
Тоа е исто така моментот кога се очекува економското повторно отворање на Кина да почне да се движи со полна брзина, што дополнително ќе ја поткрепи побарувачката. Вообичаено, ОПЕК би сакал да го искористи тој раст на потрошувачката со што е можно поголема продажба на пазарот. Наместо тоа, намалувањето значи дека картелот се задржува во таа намера. Тоа предизвикува дебата за тоа дали овој потег ќе ги доведе цените на нафтата до 100 долари за барел поради порастот на побарувачката или, наместо тоа, картелот и неговите сојузници се подготвуваат за лето на млака потрошувачка, означено со рецесија.
Bloomberg Mercury
„Иако намалувањето на ОПЕК+ на површината генерално се смета за позитивно, тоа исто така предизвикува загриженост за изгледите за побарувачката. Доколку ОПЕК+ беа уверени во силните изгледи за побарувачка оваа година, дали навистина ќе почувствуваат потреба да ја намалат понудата“, прашува Ворен Патерсон, раководител на стратегијата за стоки во ИНГ (ING).
Потезите на глобалните пазари на гориво го нагласуваат скептицизмот за побарувачката. Додека цените на нафтата се зголемија, потезите за рафинирани производи беа помалку изразени, намалувајќи ги маржите за рафинериите низ Европа и САД. Цените на дизелот во Азија, кој е клучен рафинериски производ, сигнализираат зголемена загриженост за забавување.
Зголемени резерви
Додека резервите во САД се намалуваат, глобалните резерви сè уште се високи. Во првиот квартал комерцијалните резерви од нафта што се чуваат во земјите на ОЕЦД беа за околу осум отсто над минатогодишните нивоа, според процените на американската управа за енергетски информации. Тоа е доста голем тампон и знак за слабоста во потрошувачката што го измачуваше пазарот во изминатите неколку месеци.
Руски текови
Нафтените бикови залудно чекаа да се покаже намалување на руското производство, кое беше ветено за март. Кремљ соопшти дека ќе го намали производството за 500.000 барели дневно во март како одмазда за забраните за увоз и ограничувањата на цените, наметнати од „непријателските земји“. Но нема знаци за пониско руско производство што се покажуваат во една мерка што е важна за глобалните пазари на сурова нафта - бројот на барели што ја напуштаат земјата.
Испораките на сурова нафта од руските пристаништа достигнаа ново максимално ниво во последната недела од март, надминувајќи четири милиони барели дневно. Тоа е за 45 проценти повисоко од просекот забележан во осумте недели пред московските трупи да ја нападнат Украина и е засилено со пренасочувањето од јануари на околу 500.000 барели дневно испорачани со гасовод директно до Полска и Германија.
Bloomberg Mercury
Производствена дисциплина
Не беше одамна кога имаше два главни играча кон кои трговците со нафта се обратија за насока околу снабдувањето: Организацијата на земјите извознички на нафта (ОПЕК) и американската индустрија за дупчење и испумпување нафта. Во тоа време ОПЕК и САД беа во битка за удел на пазарот. Тоа беше расправија што помогна да се задржат глобалните цени на нафтата во поголем дел од деценијата, како и инфлацијата предизвикана од енергијата.
Bloomberg Mercury
Потоа настапи пандемијата, а со тоа и падот на цената на нафтата, што ја задуши индустријата. Во последните три години, дури и кога пазарот закрепна и готовинскиот тек се зголеми, компаниите им дадоа приоритет на дивидендите и откупувањето на акциите пред новите дупчења. Тоа беше победничка стратегија.
Од март 2020 година индексот на енергетскиот сектор S&P 500 се зголеми речиси за 200 проценти, надминувајќи ја добивката на S&P 500 од речиси 60 отсто. Сега, додека повиците за максимално производство се зголемуваат, ОПЕК има еден фактор помалку да земе предвид при донесувањето одлуки за снабдување. Тоа е болна точка за претседателот Џо Бајден, кој брзо го минимизира влијанието на одлуката на картелот и неговите сојузници да го намалат производството за повеќе од еден милион барели дневно. По првичното намалување на производството минатата година, Бајден вети дека ќе има последици за Саудиска Арабија, но администрацијата допрва треба да направи нешто.
Крива на фјучерси
За цената на нафтата од 100 долари се разговара уште од крајот на минатата година, но се чини дека тоа е залудно. Прво, некои аналитичари предвидоа дека цените ќе го достигнат тој праг во вториот квартал на 2023 година. Прогнозата е поместена за втората половина на годината, а сега некои од поголемите бикови дури и воопшто не очекуваат магичниот број стотка да влезе во игра до 2024 година.
Bloomberg Mercury
Кривата на фјучерси на нафтата ги одразува тие очекувања. Цените за договорите поврзани со испораки до декември 2024 и 2025 година се зголемија, дури и кога референтните термински цени почнуваат да се намалуваат.
„Намалувањето на производството на ОПЕК+ секако ја зголемува можноста за 100 долари за барел оваа година, иако тоа воопшто не е сигурно. Слабоста на страната на побарувачката, која произлегува од размислувањата за раст, очигледно зазема позначајна улога“, рече Хари Алтам, аналитичар во брокерската компанија „Стоун икс“ (StoneX).
