Реал Мадрид во 2009 година го шокира спортскиот свет кога плати рекордни 94 милиони евра за Кристијано Роналдо – трансфер што го промени фудбалскиот пазар. Шеснаесет години подоцна, технолошкиот гигант „Мета еј-ај“ (Meta AI) направи сличен потег, нудејќи дури 100 милиони долари за врвни истражувачи на вештачка интелигенција, со што ги урна постојните пазарни стандарди.
Сепак, оваа приказна не е за фудбалски ѕвезди, туку за „шепкачи на невронски мрежи“ – луѓе способни да го водат развојот на ГПТ (GPT) модели. Станува збор за нов пазарен натпревар меѓу Марк Закерберг од „Мета“ и Сем Алтман од „Опен еј-ај“ – ривалство што потсетува на славниот дуел меѓу Реал Мадрид и Барселона.
Како Закерберг го урна рекордот на Реал за трансферот на Роналдо
„Мета“ неодамна го привлече вниманието на јавноста со понуда од 300 милиони долари за четири години, вклучувајќи повеќе од 100 милиони само во првата година, за врвни експерти за вештачка интелигенција (ВИ) што претходно работеле во „Опен еј-ај“. Според „Вајрд“ (Wired), најмалку десет поранешни вработени во „Опен еј-ај“ добиле такви понуди. Сем Алтман, директорот на „Опен еј-ај“, тврди дека Закерберг користел и т.н. „експлозивни“ бонуси за потпишување од 100 милиони долари – стратегија позната од спортот, каде што играчите добиваат огромни суми за брз потпис.
Bloomberg
Со ова, „Мета“ јасно ја покажа својата амбиција да стане водечка компанија во областа на вештачката интелигенција. Само за 2025 година Закерберг најави инвестиции од дури 65 милијарди долари во ВИ-инфраструктура и таленти, со цел нивниот модел Лама 4 (Llama 4) да стане златен стандард за повеќе од милијарда корисници.
Но овој пристап носи значителни ризици. МИТ (MIT) предупредува дека ако „Мета“ не постигне значајни технолошки пробиви во рок од три до пет години, ваквите големи инвестиции стануваат пари фрлени во ветер.
„Мета еј-ај“ нуди поголеми договори од МЛБ-ѕвезди
Американските медиуми направија интересни споредби со неодамна склучени спортски мегадоговори во бејзболот, кои во споредба со овие од технолошкиот сектор изгледаат скромно. Хуан Сото потпиша договор вреден 765 милиони долари со Њујорк Метс, но таа сума се протега на 15 години, што значи годишна заработка од околу 51 милион долари. Шохеи Отани од Доџерс добива 70 милиони долари годишно – што сè уште е значително помалку од едногодишниот пакет од 100 милиони долари што го нуди „Мета“.
За разлика од спортистите, чии резултати лесно се мерат преку број на голови или победи, ВИ-истражувачите се „ретка актива“ – со глобална база од само околу 2.000 луѓе способни да водат развој на модели како ГПТ. Нивната способност да генерираат вистинска вредност за компании како „Мета“ или „Опен еј-ај“ е огромна, но и тешко предвидлива.
Ќе завршат ли милионите во ВИ како фрлени пари?
Овој „лов на таленти“ не е само трка за најдобрите умови туку и трка за најголем поврат на инвестицијата (ROI). Трошоците за ВИ-инфраструктура, како ГПУ (GPU) кластери, драматично растат, а регулаторните рамки стануваат сè построги. Законот за ВИ на ЕУ, кој стапува во сила во август 2025 година, поставува строги ограничувања за ВИ-модели со високи перформанси, барајќи безбедносни ревизии за модели над одреден праг на компјутерска моќ. Во САД, пак, сенаторите оставаат можност за разновидни регулативи на државно ниво, што дополнително го комплицира деловното опкружување.
Depositphotos
Експертите предупредуваат дека огромните инвестиции, како оние што „Мета“ моментално ги реализира, можат да бидат исклучително ризични. Ако ВИ-проектите не ги исполнат очекувањата во релативно краток рок, финансискиот товар може да биде огромен.
Закерберг против Алтман – пазарно „Ел класико“ на новото време
Во спортот, ривалствата како она меѓу Реал Мадрид и Барселона се клучни за привлекување внимание, зголемување на гледаноста и раст на пазарната вредност на лигите. Во технолошкиот сектор, сличен ефект има натпреварувањето меѓу водечките компании како „Мета“ и „Опен еј-ај“. Како што Роналдо и Меси дефинираа една ера на фудбалот, ВИ-експертите што Закерберг и Алтман се обидуваат да ги привлечат би можеле да ја дефинираат иднината на технологијата.
На крајот, победник нема да биде оној што ќе понуди најмногу пари, туку компанијата што ќе успее да го искористи талентот за да постигне технолошки пробиви вредни милијарди. Во меѓувреме, пазарот за ВИ сè повеќе личи на спортски спектакл во кој не гледаме само натпревар туку и потези во бизнис-ложите што го одредуваат правецот на целата индустрија.
Светот на вештачката интелигенција моментално поминува низ трансформација каква што фудбалот доживеа пред речиси две децении. Влогот е огромен, инвестициите рекордни, а ривалите како Закерберг и Алтман се борат не само за титулата шампион туку и за иднината на глобалниот дигитален пазар. Кој ќе има подобар тим, ќе видиме за неколку години – но едно е сигурно: играта се смени, а ВИ стана Ел класико на дигиталната ера.
Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...