ББА анализа: Потрошувачката ќе ја движи македонската економија

Брутодомашниот производ (БДП) во земјите од регионот Адрија се очекува да има солиден раст во 2024 година, поттикнат од силната домашна потрошувачка, зголемените плати и инвестициите во инфраструктурата, особено во Словенија и Хрватска. Но и некои настани како „Експо 2027“ во Србија се очекува да ги поттикнат економските активности. Закрепнувањето на надворешната побарувачка, исто така, ќе го зголеми извозот низ целиот регион. Ова е наведено во најновиот макроекономски извештај на аналитичарите на „Блумберг Адрија“ кој во целост можете да го прочитате овде.

Фискалните политики во регионот Адрија ќе останат експанзивни во 2024 година, поддржувајќи ги јавните инвестиции и социјалните трошоци, но постепено ќе се забават во 2025 година поради фискалната консолидација.

Монетарните политики постепено ќе олабавуваат во целиот регион. Очекувањата се дека Европската централна банка (ЕЦБ) до крајот на годината ќе ги намали каматните стапки за 50 базични поени. „Потегот ќе го следат и централните банки во Србија и Македонија, намалувајќи ги стапките внимателно, по стабилизирањето на инфлацијата. Се очекува дека валутите во регионот ќе останат стабилни, поддржани од силните девизни резерви и постојаните приливи на странски директни инвестиции“, стои во анализата.

Инфлацијата во регионот ќе се стабилизира на пониски нивоа во 2024 и 2025 година. Словенија и БиХ ќе имаат умерена инфлација околу 2-3 отсто, додека Хрватска и Македонија може да забележат повисоки стапки поради силната побарувачка и туризмот. Инфлацијата во Србија во 2024 година во просек ќе изнесува 4,7 отсто и постепено дополнително ќе се намалува, велат нашите аналитичари.

Македонија

Аналитичарите на „Блумберг Адрија“ прогнозираат дека растот на БДП во Македонија ќе се забрза до 2,4 отсто на годишно ниво во 2024 година, поттикнат од подобрените изгледи за потрошувачката која ќе биде поттикната од растот на платите. Се предвидува дека инвестициите ќе закрепнат од нивоата во 2023 година, поддржани од јавните инфраструктурни проекти, како и преку финансиската поддршка од Фондот за реформи и раст на Западен Балкан.

„Надворешната побарувачка, која претходно беше намалена поради големата зависност од извозот кон Германија, се очекува да се подобри по зајакнувањето на очекувањата за производството во Германија, и да ги зголеми стапките извоз“, стои во анализата.

Во 2025 година, нашите аналитичари очекуваат побрз раст на БДП, до три отсто на годишно ниво, благодарение на постојаното зголемување на потрошувачката поради подобрувањата на пазарот на труд. Надворешната побарувачка дополнително ќе се подобри, поради побрзото закрепнување на странските пазари, но и поради остварените странски инвестиции.

Се предвидува дека инфлацијата во просек ќе изнесува околу 3,7 отсто на годишно ниво во текот на оваа година.

„Завршувањето на мерката за ограничувањето на цената на храната во март 2024 година, заедно со сезонските ефекти врз цените на овошјето, привремено ќе ги зголеми инфлаторните притисоци кон средината на годината. Се очекува силна побарувачка, поттикната од двоцифрениот раст на платите и брзото закрепнување на расположението за трошење“, велат нашите аналитичари.

Во 2025 година се предвидува просечна инфлација од 2,8 отсто на годишна основа. Зголемената домашна побарувачка ќе ги зголеми цените, а главниот двигател е инфлацијата на услугите поради нејзината лепливост. Како што се зголемува потенцијалот за трошење, навиките на потрошувачите ќе се префрлат кон услугите, со што оваа компонента ќе остане главен двигател на вкупната инфлација, сметаат аналитичарите на „Блумберг Адрија“.

Словенија

За Словенија нашите аналитичари предвидуваат раст на БДП од 2,1 отсто на годишна основа во 2024 година. Тесниот пазар на труд и зголемените плати ќе стимулираат силна потрошувачка, додека закрепнувањето на надворешната побарувачка ќе ги поттикне извозот и увозот. Во 2025 година, очекувањата се дека растот ќе забави на два отсто на годишна основа.

„Економијата ќе зајакнува поради зголеменото производство на извозните активности. Со оглед на хроничниот недостиг на работна сила и зголемувањето на трошоците за работна сила, инвестициите ќе се фокусираат на подобрување на продуктивноста на трудот и капитално интензивни активности кои се клучни за среднорочниот раст“, велат нашите аналитичари.

Хрватска

Аналитичарите на „Блумберг Адрија“ прогнозираат раст од 3,5 отсто на хрватската економија на годишна основа во 2024 година.

„Подобрената надворешна трговија, која закрепна особено во април 2024 година, укажува на посилна надворешна побарувачка, која исто така го поттикнува увозот. Туристичката сезона ќе го стимулира извозот на услуги, заедно со зголемувањето на глобалниот туризам и значителното враќање на западноевропските туристи“, стои во ББА анализата.

Во 2025 година предвидуваме побавен раст од 2,7 отсто, под влијание на високата потрошувачка база и туризмот. Идниот раст ќе се заснова на зголемени инвестиции, особено во индустријата бидејќи се намалуваат каматните стапки и се подобрува извозниот профил.

Србија

За Србија за 2024 година се предвидува раст на БДП од 3,5 отсто на годишна основа. Домашната потрошувачка ќе се забрза, поттикната од подобрувањето на расположението, зголемувањето на платите и пензиите и забавувањето на инфлацијата.

„Се очекува инвестициите да останат силни, особено во инфраструктурата поврзана со „Експо 2027“. Извозот ќе се зголеми како што закрепнува странската побарувачка, поттикнат од силните приливи на странски инвестиции, кои ќе го поттикнат индустрискиот и извозниот раст“, се вели во извештајот.

Во 2025 година се очекува економијата да порасне за 3,5 отсто на годишна основа, поттикната од силните изгледи за потрошувачка и зголемениот извоз. Надворешната побарувачка ќе продолжи да го поттикнува извозот, поддржана од инвестициите од приватниот сектор.

Босна и Херцеговина

БДП во Босна и Херцеговина се предвидува да порасне за 2,8 отсто во 2024 година. Потрошувачката ќе зајакне како резултат на значителното зголемување на платите и подобрената вработеност.

„Со голем број невработени и релативно ниски плати, земјата останува атрактивна дестинација за странските директни инвестиции, што би го поттикнало производството, вработеноста и извозот“, велат нашите аналитичари.

Во 2025 година се предвидува раст на БДП од 3 отсто на годишна основа. Се очекува стабилен раст на извозот со зајакнувањето на надворешната побарувачка, што ќе доведе до зголемен увоз поттикнат од потребите на индустријата и домаќинствата. Потрошувачката се очекува дополнително да се подобри, поради сегашните ниски нивоа и поради поголемата склоност за трошење на потрошувачите.

Фискална политика

Нашите аналитичари очекуваат силната фискална политика да продолжи во регионот Адрија до крајот на 2024 година, и да забави во 2025 година.

„Инфлацијата ги зголемува буџетските приходи поради зголемувањето на приходите од ДДВ, додека изборите беа „добро“ време за зголемување на расходите. Во 2025 година забележуваме поблаго фискално влијание поради побавниот раст на буџетските приходи и фискалната консолидација“, се наведува во анализата.

До крајот на 2024 година, нашите аналитичари не очекуваат големи емисии на обврзници во регионот.

„Србија неодамна издаде одржлива обврзница во вредност од 1,5 милијарди американски долари, додека во Македонија сè почесто се издаваат помали износи. Босна и Херцеговина сè уште првенствено се потпира на заеми од меѓународни институции, а не на пазарот на капитал. Хрватска продолжува да издава народни обврзници и според најавите очекуваме уште една емисија на вакви обврзници со малку подолг рок на доспевање од претходно (веројатно меѓу 2-5 години). Словенија, пак, најголем дел од потребите за рефинансирање ги реши на почетокот на годината“, стои во анализата.

Поголем обем на долг за петте земји ќе доспее во 2025 година во споредба со 5-годишниот просек, што потенцијално ќе изврши нагорен притисок врз приносите. Ова е особено случај за Хрватска, каде доспеваат рекордни 6 милијарди евра.

За земјава во извештајот стои дека новата влада која е пред формирање ќе овозможи нов циклус на фискални одлуки. Позитивен поттик доаѓа од растот на странските директни инвестиции во првиот квартал од 2024 година (раст од 86 отсто на годишно ниво), што ќе ја подобри економијата. Силната фискална политика ќе предизвика раст на буџетскиот дефицит на околу три отсто од БДП.

„Сепак, Македонија не е презадолжена“, велат нашите аналитичари.

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар