ББА-анализа: Регионот Адрија продолжува да расте силно и покрај ризиците

Економскиот раст во регионот Адрија ќе продолжи во 2025 и 2026 година, поттикнат пред сè од домашната побарувачка, според најновата анализа на тимот аналитичари на „Блумберг Адрија“, додека најголемите ризици за регионалните економии ќе доаѓаат однадвор.

„Бавниот раст во Германија и во ЕУ воопшто, заедно со растечкиот протекционизам што доаѓа од другата страна на Атлантикот, ќе ги наруши трговските текови, но и динамиката на цените. Централните банки ќе продолжат да ги намалуваат каматните стапки годинава, и покрај нестабилното глобално опкружување“, се истакнува во анализата на ББА.

Регионот ќе продолжи да го мачи тврдоглавата инфлација, која ги зголемува цените на храната и на услугите, но нашиот аналитички тим очекува таа да се смири.

„Факторите зад зголемената нестабилност се повеќедимензионални - временската нестабилност ќе влијае на цените на храната, додека тарифите и промените во глобалните трговски текови ќе наметнат инфлациски притисоци и ќе се прелеат на крајниот потрошувач“, објаснуваат аналитичарите на ББА.

Рекордни странски инвестиции во Северна Македонија

Во Северна Македонија БДП ќе порасне за 3 отсто во 2025 година, сметаат нашите аналитичари, првенствено поради тоа што домашната побарувачка и понатаму е поддржана од зголемените плати и стабилните приливи на дознаки (околу 2,1 отсто од БДП), но и поради ниската основа, бидејќи нивото на потрошувачка е релативно ниско.

Bloomberg

„Главната пречка за посилен раст е слабата перспектива за побарувачката од Германија, која е клучен извозен пазар за земјата. Главното подобрување на тековната сметка го гледаме преку рекордните приливи на СДИ од 1,3 милијарда евра (околу 8 отсто од БДП). Владата вложува напори за поттикнување на приватните вложувања во корпоративниот сектор преку унгарскиот кредит, под поволни услови“, велат аналитичарите на ББА.

Тие додаваат дека очекуваат поголем поттик од инвестициите, бидејќи изградбата на коридорите 8 и 10 досега оди бавно и треба да се забрза. Тие забележуваат и дека ЕБОР придонесува за инвестиции во инфраструктурата со договор за инвестициски грант вреден 2,4 милиони евра за изградба на заеднички железнички граничен премин со Србија.

Континуиран раст во Хрватска

За Хрватска годинава се предвидува раст на БДП од 3,2 отсто. Нашите аналитичари посочуваат дека добро е искористен замавот во постпандемискиот период и земјата се приближува до стандардите на Европската Унија (ЕУ), иако реалниот БДП по жител сè уште е под просекот на ЕУ.

Домашната потрошувачка ќе продолжи со својот нагорен тренд, иако темпото малку ќе се забави, поради високата основа од претходната година (+5,8 отсто годишно во 2024 година, финална потрошувачка на домаќинствата), се наведува во анализата.

Аналитичкиот тим смета дека надворешното салдо ќе се подобри, особено со оглед на неодамнешното закрепнување на индустриското производство, но предупредува и на ризиците што ги носи глобалната сегментација.

Фармацевтските производи го поттикнуваат словенечкиот извоз

Што се однесува до словенечката економија, нашиот аналитички тим предвидува раст од 2,3 отсто, врз основа на подобрувањето на трговскиот биланс и стабилниот раст на потрошувачката.

„Фокусот на извозните трендови ќе биде фармацевтската индустрија, поради силните инвестиции од Швајцарија. Во текот на четвртиот квартал од 2024 година оваа индустрија извезла 45 отсто повеќе во Швајцарија во споредба со претходната година. Овој извоз е многу значаен затоа што неговиот придонес во меѓугодишниот раст на извозот од 14 отсто во последниот квартал лани изнесуваше 13 процентни поени. Очекуваме дека трендот ќе продолжи нагоре во текот на 2025 и 2026 година, со оглед на зголемувањето на странските директни инвестиции од Швајцарија за 50 отсто во 2024 година“, се нагласува во анализата.

Србија би требало да расте најбрзо во регионот

Стапката на економски раст што нашите аналитичари ја прогнозираат за Србија достигнува четири проценти.

„Домашната побарувачка и понатаму ќе биде силна, поттикната од растот на платите и пензиите, како и од растот на готовинските заеми (само во јануари 2025 година беа издадени 54 отсто повеќе нови заеми на годишно ниво). Циклусот вложувања во приватниот сектор зема залет со порастот на увозот на капиталните добра за околу 11 отсто во 2024 година, додека инвестициските кредити (кај новите компании) пораснаа за 63 отсто во јануари 2025 по рекордот од лани. Јавните инвестиции ќе продолжат да придонесуваат за растот, затоа што вложувањата што се потребни за одржување на Експо 27 сѐ повеќе се намалуваат“, се објаснува во анализата.

Таму се забележува дека глобално растечкиот протекционизам нема да го заобиколи регионот, така што постои одреден ризик од прелевање, особено што растот на Србија е извозно ориентиран. Тие гледаат и дополнителни предизвици во долгорочната социополитичка нестабилност.

Depositphotos

Оптимистички прогнози и за економијата на БиХ

Нашата аналитика за економијата на Босна и Херцеговина предвидува раст на БДП од 2,7 отсто годинава.

„Гледаме позитивни ефекти од закрепнувањето од поплавите, но и од другите тековни инвестиции. Очекуваме подобра странска побарувачка поради тековните странски директни инвестиции, кои се проценуваат на околу 3,5 отсто од БДП во 2024 година. Податоците за третиот квартал од 2024 година покажуваат закрепнување на извозот по падот што траеше пет последователни квартали, а ниската основа особено ќе придонесе за зголемување на порастот на извозот годинава. Потрошувачката ќе успее да одржи солиден пораст, бидејќи платите се зголемија, особено со зголемувањето на минималната плата, а скокнаа и дознаките (раст од 39 отсто на годишно ниво во К-1-К-3 2024 година, лични трансфери)“, нагласуваат во анализата.

Се прогнозира продолжување на позитивните движења кај кредитната активност, што ќе ја поддржи потрошувачката на домаќинствата.