Македонските мажи ја сакаат моќта во свои раце

На поразително ниво е застапеноста на жените во високите раководни функции во компании, но и на политичките функции во Македонија, што покажува дека има голема родова нееднаквост во општеството односно дека моќта на одлучување е сконцентрирана кај мажите.

Според податоците на Државниот завод за статистика(ДЗС), во котираните компании, во 2020 година, жените заземаат само 21,3 проценти од високите раководни позиции и во корпоративните одбори, што претставува зголемување во однос на 16,7 проценти во 2019 година и 19,7 проценти во 2018 година, но намалување во однос на 23 проценти во 2017 година и 23,6 проценти во 2014 година. За споредба, во 2008 година жените беа застапени на само 10,3 проценти од високите раководни позиции во котираните компании.

Уште позагрижувачка е состојбата во политичкиот живот. Од ДЗС укажуваат дека од 1991 година наваму, ниту една жена не е избрана за претседател на државата, за премиер на Владата, ниту за претседател на Собранието на Македонија. Две преодни влади на Македонија беа предводени од премиерка, и двете на кратки периоди во 2004 година – 21 ден и 24 дена.

Жените се недоволно застапени на министерските позиции во извршната власт. Во првата влада во 1991 година ниту една жена не беше назначена на министерско место. До зголемување на учеството на жените дојде кога беше формирана втората влада во 2004 година – две жени беа именувани за министерки (15,4 проценти). Во последните две влади, избрани во 2017 и во 2022 година, бројот на министерки се зголеми на четири.  

„Постојаното подобрување на изборната регулатива имаше позитивно влијание врз учеството на жените во националната политика. Имено, измените на Изборниот законик што налагаа прво 30, а потоа 40 проценти од недоволно застапениот пол да биде застапен на кандидатските листи, придонесоа за постојано зголемување на бројот на пратенички во Собранието. Иако бројот на пратенички беше екстремно низок во периодот од 1990 до 2002 година, кога за првпат беа воведени афирмативните мерки (квоти), до 2020 година 39,2 проценти од пратениците беа жени – што е најголем удел на жени во Собранието на државата“, се вели во новата публикација „Жените и мажите во Северна Македонија“ на ДЗС.

Мала е застапеноста на жените на извршни позиции и на локално ниво и се задржува на истото ниво во изминатите децении. Од независноста на земјата па наваму, локални избори се одржани вкупно седум пати. Во период од 25 години, само 18 жени се избрани за градоначалнички на локалните избори, наспроти 642 мажи градоначалници. Во 1996 и 2009 година ниту една жена не била избрана на изборите за градоначалници на општините.

Највисокиот процент на градоначалнички што се избрани изнесува 7,4 проценти (6 жени), и тоа во 2017 година. И покрај нивната мала застапеност на градоначалничките позиции, жените се активни и гласни за време на изборните кампањи. Најголем број жени се кандидирале на изборите за градоначалници во 2013 година, додека во 2017 година 37,5 проценти од кандидатите за градоначалници биле жени, а биле избрани шест од секои 16 жени што се кандидирале. Во 2021 година за градоначалнички беа избрани само две жени, од кои едната е градоначалничка на Скопје.

„Една од причините поради која жените сè уште имаат ограничен пристап до одлучување е ограничената поддршка што ја добиваат како кандидатки за лидерски позиции. Недостигот на жени на позиции на кои се носат одлуки на локално и на централно ниво е тесно поврзан со недоволната внатрешна поддршка во политичките партии, сеприсутниот говор на омраза насочен против жените во политиката, како и присутните родови улоги, стереотипи и предрасуди во општеството“, се укажува во публикацијата на ДЗС.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар