Цената на месото забрза нагоре, месната индустрија пред колапс

Во пресрет на Велигден, килограм јагнешко месо во месарниците чини околу 600 денари. Вообичаено, до празникот, како што расте побарувачката така ќе расте и цената. Таа се очекува да стигне до 700 денари за килограм. Лани пред Велигден килограм јагнешко месо чинеше околу 550 денари.

Не само на јагнешкото, расте цената на сите видови месо. Индексот на цените на Организацијата за храна и земјоделство на Обединетите нации (ФАО) покажува дека месото во март поскапело за 1,7 отсто во однос на февруари, што претставува втор последователен месечен раст.

Меѓународните цени на месото од живина се зголемија во март, поткрепени од континуираната стабилна побарувачка за увоз од водечките земји увозници. Се зголемија и цените на свинското месо, главно како одраз на повисоката внатрешна побарувачка во пресрет на велигденските празници. Светските цени на говедското месо продолжија да растат во март, главно поради зголемениот откуп од водечките земји увозници.

И во Македонија минатиот месец цената на месото се зголеми за 1,7 отсто споредено со февруари. Ваков забрзан раст последен пат статистиката забележа пред повеќе од една година. На годишно ниво цената на месото се зголеми за 2,1 отсто. Овој процент е значително помал од ланските податоци, кога инфлацијата кај месото на годишно ниво изнесуваше меѓу 20 и 30 отсто.

Владините мерки ги плати стопанството

Последното зголемување на цената на месото се совпаѓа со на завршувањето на мерката „гарантирана цена“, со која Владата шест месеци ги држеше замрзнати цените на основните прехранбени производи.

Компаниите од секторот велат дека таквата мерка имаше силно негативно влијание на нивното работење, а кај некои од нив е доведен во прашање и опстанокот. Главната причина за таквата состојба е што Владата замрзна цени на производи што се берзански.

„За целиот период на замрзнатите (гарантирани) цени, цените на суровините каде што набавуваме месо за преработка беа во пораст и ние го укажувавме тоа, но сепак ние бевме принудени целосно да издржиме на сопствен товар. Притоа немаше никаква реципроцитетна мерка за поддршка на стопанството од страна на државата, сеедно дали тоа би било во енергенти, поволни финансиски инструменти, намалување или ослободување на царински давачки и слично“, вели во изјава за „Блумберг Адрија“ Гоце Трајчев, претседател на Групацијата на производители и преработувачи на месо при Стопанската комора на Македонија.

Гоце Трајчев, претседател на Групацијата на производители и преработувачи на месо/Стопанска комора

 

Според Групацијата, Владата одбра погрешен пристап кога тргна со мерките за замрзнување цени. Барањата на бизнис-секторот за што помала државна регулација на пазарот и креирање мерки што ќе бидат насочени кон најранливите категории граѓани не беа послушани.

За производителите и преработувачите на месо е нелогично тоа што власта се одлучи за замрзнување на цените на производите за кои суровината доаѓа од увоз, а чија цена е берзанска и се менува на неделно ниво. И тоа се случува во земја во која цените на нафтата, мазутот и другите енергенти се регулирани од државата и исто така се менуваат на неделно ниво.

 

 

„Ние предлагавме целни(фокусирани) мерки, но Владата не ги прифати. Цело време овие мерки ги претставуваше како свој успех, а притоа за нив немаше никаков трошок, трошокот во целост падна на товар на стопанството. И тоа има огромно влијание на работењето. За повеќето компании беше и сè уште е во прашање опстанокот и ќе биде уште потешко ако државата продолжи со овие мерки, а притоа не понуди ништо за возврат“, вели Трајчев.

Производството на месо во земјава не е доволно

Производството на месо во земјава се намалува и тоа е уште еден од проблемите што се додаваат на долгиот список што го имаат компаниите од секторот.

Според статистичките податоци, во изминатите години пад има кај сите видови производство на месо, освен кај свинското, но таа ситуација се смени од 2022 година наваму поради болеста свинска чума.

„Поради болеста африканска чума, која зафати една од поголемите фарми во државата, последнава година и од овој вид немаме доволно за покривање на домашната потрошувачка и се дополнува преку увоз“, вели Трајчев.

Во услови на намалена понуда на домашно свежо месо, царинските давачки за увоз на смрзнато месо наменето за преработка остануваат високи. Овие надоместоци во земјава во моментов изнесуваат над 20 отсто, а во земјите од регионот или се помали или воопшто не постојат.

Субвенциите што државата им ги дава на земјоделците за производство на месо не ги даваат очекуваните резултати, затоа стопанствениците бараат промена на моделот на субвенционирање.

„Генералниот заклучок е дека сите досегашни политики на субвенционирање не биле правилно насочени и дека, како и секаде низ земјите членки на Европската Унија, и тука треба да се менуваат. Треба да има поголема поддршка за примарното производство, но тоа да биде според реален учинок и по реално произведено количество и квалитет, а не по површина и непрецизно како што е сега“, вели Трајчев.

За Министерството за земјоделство годинава во фокусот е сточарството. Креирани се и нови мерки, кои им обезбедуваат поголема поддршка на сточарите, а на долг рок треба да ги зголемат домашниот сточен фонд и производството на млеко и месо.

Поддршката за женски грла говеда постари од 12 месеци годинава се зголемува од 4.000 на 12.000 денари. Се зголемува и поддршката за предадено јагне во регистриран кланичен капацитет од 400 на 1.000 денари.

Поголемата поддршка за сточарството следува откако во 2023 година беше воспоставен нов систем за контрола, кој е предвиден со новиот модел за субвенционирање. Со оваа контрола, според Министерството, се става ред во секторот затоа што сега се знае реалната бројка на животни за кои се исплаќа финансиска поддршка.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар