Скапото какао ги доведува најстарите европски производители на чоколадо до банкрот

Најстарата продавница за чоколада во Париз постои од 1761 година. Сопственоста на „А ла мер де фамиј“ (À la Mère de Famille) се менуваше од генерација на генерација низ вековите, но издржа и окупација и револуција благодарение на парискиот апетит за кондиторски производи.

Сегашните сопственици на продавницата, семејството Долфи, ја презедоа во 2000 година и сега во 16-те продажни места низ францускиот главен град продаваат повеќе од 150 вида благи, од нугат до пралине и марципан. „Ова е 100 отсто семеен бизнис“, рече Стив Долфи, еден од четирите браќа и сестри што ја водат чоколатеријата. „Ние комплетно произведуваме сè што продаваме“, вели тој.

Но членовите на семејството Долфи беа сведоци на многу нивни конкуренти чии бизниси згаснаа. Официјалните записи покажуваат дека најмалку десетина семејни слаткарници се затворени низ Европа во текот на изминатата година - жртви од четвртата сезона по ред на слаби резерви на какао, што ги зголеми цените и ги намали маржите низ индустријата. Поголемите компании, како што се „Нестле“ (Nestle SA), „Линд“ (Lindt & Spruengli AG) и „Херши“ (Hershey Co.), претрпеа ценовни удари на нивните акции, но, сепак, нивниот обем на работа им овозможи да ги надминат турбуленциите на пазарот. Помалите компании од овој занает се соочија со тешки математички пресметки околу тоа што можат да наплатат од своите клиенти.

„Тоа е незгодна игра“, рече братот на Стив, Џонатан. „Но, ако не ги зголемиме нашите цени, компанијата ќе изгуби пари, ќе мора да отпуштиме луѓе и ќе бидеме во неволја. Но, ако зголемувањето е преголемо, тоа е ризик“, вели тој.

Европа е одговорна за околу половина од глобалниот увоз на зрната какао, што помага да се поттикне нејзиниот пазар на чоколадо, вреден 50 милијарди долари. Швајцарија и Германија консумираат повеќе од 9,1 килограми чоколада по лице годишно. Поголемиот дел од тоа се увезува од Западна Африка, каде што суровото време и заразните болести на земјоделските култури тешко ги погодија жетвите.

Во сезоната 2023/2024 година пазарот доживеа дефицит на понудата од 478.000 тони, што е најголем недостиг во последните четири децении, според процените на Меѓународната асоцијација за какао. Тоа поттикна цените на какаото да се зголемат речиси тројно во текот на минатата година, искачувајќи се дури на 13.000 долари за тон, што изврши огромен притисок врз некои од најголемите производители на чоколада и храна. Швајцарскиот гигант „Нестле“ префрли некои од повисоките трошоци на потрошувачите, но исто така мораше да преземе мерки за ублажување, како што е додавање поголем дел од бисквити или наполитанки на некои производи за да се намали потребното количество на какао.

„Влијанието на зголемените трошоци се чувствува низ целата индустрија“, рече Муриел Кортер, генерален директор на Асоцијацијата на индустрии за чоколада, бисквити и кондиторски производи на Европа. „Сепак, помалите бизниси, кои често имаат помалку ресурси за да ги апсорбираат овие зголемувања на цените, мораа брзо да се приспособат“, рече тој.

Bloomberg Mercury

 

Некои едноставно се откажаа. Германската кондиторска компанија „Лејзифер“ (Leysieffer) произведуваше едно од најпопуларното чоколадно пралине во земјата, и тоа повеќе од еден век. Компанијата банкротира во ноември, откако претходно поднесе барање за несолвентност во 2022 година, повикувајќи се на наглото зголемување на трошоците за суровини и енергија. Неколку недели претходно „Салцбург чоколад“ (Salzburg Schokolade) во Австрија, кој работи од крајот на 19 век, ја затвори својата фабрика што некогаш годишно произведуваше по 57 милиони од нејзините легендарни чоколади инспирирани од Моцарт.

Зголемените цени ги принудија помалите слаткарници да ја донесат истата предизвикувачка одлука како и Долфи, кои ги зголемија своите цени за осум отсто.

Австрискиот производител на чоколада Франц Хаусвирт прогласи банкрот во ноември минатата година, откако растот на цените го принуди производителот на популарните велигденски зајачиња да ги зголеми цените. „Тоа резултира со уништување на побарувачката“, според Роман Хаусвирт, извршен директор во компанијата и производител на чоколада од третата генерација.

Ова е голема грижа за помалите компании, бидејќи повисоките цени може да ги принудат потрошувачите да се префрлат од поскапи независни трговци на мало на големите производители. „Херши“ и „Монделез“ (Mondelez International Inc.), два од најголемите производители на чоколадо на големо, минатата недела на конференција во Њујорк рекоа дека потрошувачите ќе треба да се приспособат на новата нормалност во која чоколадото е за 40-50 проценти поскапо отколку што беше порано.

Bloomberg Mercury

 

„Потрошувачите ќе се префрлат од купување поскапи кон поевтини чоколада“, рече Стив Вотериџ, раководител за истражување во фирмата за анализа на пазарот „Тропикал рисрч сервисис“ (Tropical Research Services). „Некои луѓе затвораат затоа што не можат да си го дозволат тоа, а пазарот е конкурентен. Во моментов е навистина на работ на ножот“, вели тој.

Податоците за мелено какао - каде што какаото се претвора во путер и прав за употреба во кондиторските производи - открија дека преработката на зрната во Европа во четвртиот квартал минатата година била најниска од 2020 година, што укажува на тоа дека глобалната потрошувачка може да опаѓа како одговор на рекордно високите цени.

Поголемите компании се обидуваат да ги намалат своите трошоци со наоѓање алтернативни состојки, како што е замена на путерот од какао со слични еквиваленти или замена со сончогледово или палмино масло за да се намалат трошоците. Но занаетчиските производители не сакаат да ги променат своите рецепти.

Некои се обидуваат да најдат алтернативни извори, диверзифицирајќи се од Брегот на Слоновата Коска и Гана, каде што недостигот од снабдување е најакутен, и се вртат кон областите во Централна и Јужна Америка, чиј удел во глобалното производство на какао постојано се зголемува.

Во Бриж, Белгија, земја позната по своето чоколадо, „Чоколатие Димон“ (Chocolatier Dumon) работи од 1990-тите, служејќи традиционално пралине на туристите што го посетуваат центарот на средновековниот град. Компанијата произведува околу 500 килограми чоколади неделно.

„Како и повеќето наши колеги во изминатите неколку години, ние се префокусиравме повеќе кон Јужна Америка. Мексико и Колумбија станаа многу важни за нас“, објасни Желе Декамп, сопственичка на „Димон“. „Посевите во Африка повеќе се подложни на ефектите од климатските промени“, вели Декамп.

Bloomberg Mercury

 

Еуфоричниот божиќен период го увери Декамп дека, барем засега, побарувачката за чоколадото на „Димон“ не е значително намалена. „Во моментов сме покриени, но се разбира дека ако какаото продолжи да се продава на ова ценовно ниво, ќе мора повторно да се покриваме со уште повисоки цени. Тоа е застрашувачка помисла“, рече Декамп.

Аналитичарите на „ЏП Морган Чејс“ (JPMorgan Chase & Co) предвидуваат помал од очекуваниот недостиг од понуда за тековната сезона, намалувајќи ги нивните процени за дефицитот од 108.000 на 40.000 тони, главно поради високите цени што ја намалуваат побарувачката.

Дури и ако резервите се намалат на подолг рок, на малите производители на чоколадо им претстои тешка година. Во Париз семејството Долфи е загрижено за тоа што сѐ се губи кога ќе исчезнат долгогодишните семејни бизниси. „Она што е тажно во овие случаи е што рецептите и вештините исчезнуваат. Има многу традиции што се пренесуваат од колено на колено“, велат браќата Долфи.

Со сѐ уште високи цени, семејството Долфи е загрижено за следниот Божиќ, традиционално најважниот период од годината за слаткарниците во Европа. Дотогаш, тие предвидуваат дека потрошувачите на чоколадо би можеле да се борат со највисоките цени во историјата. Пристапот на семејството за преживување отсега дотогаш, рекоа браќата, е како тој на многу нивни конкуренти: „Почекајте и молете се“.

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар