.webp){kind=icon}
И 2023 година ќе биде проблематична поради хроничниот недостиг од работна сила во регионот. Во најновиот извештај, кој целосно е достапен на крајот на овој текст, аналитичарите на „Блумберг Адрија“ пишуваат дека фактот што бројот на луѓе што излегуваат од групата „активно население“ е значително поголем во однос на новосоздадената работна сила, значи дека ќе продолжи трендот на намалување на бројот на работници.
Според нашите аналитичари, тоа ќе создаде голема потреба од странска работна сила во регионот Адрија. „Но главното прашање е дали пазарот во овие земји е доволно атрактивен, особено во земјите што не се дел од Европската Унија и каде што има простор за подобрување на условите за работа“, се наведува во извештајот на аналитичарите на „Блумберг Адрија“.
Генерално, пазарот на трудот во регионот покажува различни сигнали. Работниците добиваат предност, работодавците се обидуваат да го држат чекорот со зголемените трошоци, меѓу кои се и тие за работната сила. Причината за тоа е едноставна.
„Западот копнее да привлече работна сила, преку високи плати, подобри општи услови за живот и широко отворени врати“, велат нашите аналитичари. „Со нивото на миграција забележано во регионот, особено кај младите возрасни групи, се очекуваат дополнителни намалувања на работната сила“.
Сепак, според прогнозите на нашите аналитичари, вработеноста во овој регион во годинава ќе се зголеми за околу еден процент.
Во случаите на Словенија и Хрватска се очекува мал пораст на невработеноста. А, Србија, Босна и Херцеговина и Македонија имаат поширока подгрупа на невработени, има простор за подобрување и се очекува стапките на невработеност малку да се намалат во 2023 година.
Во текот на минатите години, во регионот Адрија особено имаше побарувачка за работниците од информатичко-комуникациската технологија. Но последните податоци покажуваат дека овој тренд, кој беше ист и во развиените држави, веќе оди во спротивна насока. Цените на акциите на клучните технолошки компании паѓаат во последните месеци, што доведува до намалување на побарувачката за такви работници во големите економии.
„Податоците покажуваат дека отворањето работни места во ИКТ секторот во САД забави во втората половина од 2022 година во однос на врвот кој беше достигнат во април лани“, наведуваат од нашиот аналитички тим.
Во овој регион во ИКТ-секторот се вработени 3,5 отсто од сите работници. Ова на прв поглед изгледа како да е малку, но важно е дека трендот е силен, особено во перидот од 2018 до 2021 година, кога растот на вработувањата во овој сектор за 5,5 процентни поени го надминува вкупниот раст на вработувањата. Овие податоци покажуваат дека вработувањето во овој сектор станува структурно поважно.
„Сè на сè, не очекуваме значително влошување на вработеноста во ИКТ-секторот во регионот, згора на тоа, долгорочно, тежнееме да заклучиме дека овој сегмент на вработување дополнително ќе се прошири со оглед на неговата големина, вид и сè уште конкурентни трошоци, со што се поддржува целокупното зголемување на вработеноста“, велат аналитичарите на „Блумберг Адрија“. Според извештајот, пазарот на трудот во Македонија се покажа како силен во периодот на пандемијата, но невработеноста и натаму е висока, во третиот квартал од 2022 година изнесуваше 14,4 отсто, пишува нашиот аналитички тим. Според нивните податоци, во земјите од овој регион, повисока стапка на невработеноста од македонската има само БиХ, 14,8 отсто.
Во секој случај, пазарот на трудот во земјите од регионот Адрија е еден од клучните фактори за јакнењето на економијата во текот на кризната 2022 година. Стапките повторно тргнаа надолу, а во Словенија и Хрватска паднаа под европскиот просек. Во Србија стапката на невработеност изнесува девет отсто.
На годишно ниво, стапките на невработеност паднаа во сите земји, освен во Хрватска, каде што пазарот се одликува со нестабилност поради недостигот од работници.
Ова е проблем во целиот регион. Побарувачката за работна сила станува сè поголема, а неповолната демографија, која влијаеше за намалување на работната сила во многу дејности, и натаму игра важна улога.
Па затоа, БиХ и Србија, иако имаат високи стапки на невработеност, некои од работните места ги пополнуваат со странски работници, кои доаѓаат од земјите од регионот или од третиот свет. Тоа се главно физички работници. Недостигот од работници е болна точка и за земјите-членки на ЕУ, Хрватска и Словенија, кои се главни миграциски точки за работници од другите земји од овој регион.
