На социјалните мрежи како гром од ведро небо одекна снимка од престижниот белградски кабаре клуб „Лафајет“ во кој милијардерот Џек Ма ужива во химната на левичарското движење „Бела Чао“ (Bella Ciao), која е дел од стандардниот репертоар на клубот. Можевме да очекуваме основачот на „Алибаба“ (Alibaba) и еден од најбогатите Кинези да се забавува во текот на летните месеци насекаде, само не на белградските 37 степени. Но, тој не беше во Белград како турист, иако „Алибаба“ пред шест години потпиша меморандум за соработка во областа на туризмот и електронската трговија со нашата земја. Повод овој пат беше трговијата.
Основачот на „Алибаба“ ја посети српската престолнина за да дознае повеќе за деталите што ги нуди договорот за слободна трговија меѓу Србија и Кина, за кој „Блумберг Адрија“ веќе пишуваше. Крајната цел секако е отворање на дистрибутивен центар на оваа компанија во Србија, за што се преговара подолго време.
Како што неофицијално дознаваме, тој се сретнал со српски функционери, но никој од домашните политичари не сакал јавно да зборува за тоа, веројатно почитувајќи ја деловната политика на „Алибаба“, која се занимава со е-трговија, малопродажба, технолошки услуги и онлајн плаќања, дека ништо не се најавува додека не се договори работата. И покрај тоа, посетата на мистериозниот гостин не остана незабележана и таблоидите нашироко пишуваа за неговата галантност, колку потрошил забавувајќи се во Белград, до најмалите детали што пиел, колку јадел и каде престојувал.
Прочитај повеќе
Милијардерт Џек Ма се повлече од „Ант груп“
Милијардерот се повлекува откако Кина одлучи да наметне строги правила за компаниите
07.01.2023
Кинескиот гигант „Алибаба“ ненадејно доби нов лидер
Даниел Жанг, кој осум години го предводеше кинескиот лидер за онлајн трговија, се повлекува од највисокото место во компанијата.
20.06.2023
„Алибаба“ вградува во апликациите вештачка интелигенција слична на ЧетГПТ
Асистентот помага со анализа на аудио и видеодатотеки и генерирање текстуални резимеа и сега е отворен за јавноста.
01.06.2023
„Алибаба“ вработува 15.000 лица, ги демантира тврдењата за отпуштања
Компанијата денеска објави дека нејзините шест главни деловни оддели ќе вработат вкупно 15.000 нови лица.
25.05.2023
Зорана Милидраг, претседателка на Здружението за е-трговија на Србија, за „Блумберг Адрија“ потврди дека, според информациите што ги има, причина за посетата е трговскиот договор меѓу Србија и Кина, кој треба да биде потпишан до крајот на годинава, а неговата имплементација ќе започне во 2024. година.
„Овој договор треба да донесе многу привилегии за домашните трговци, но и големи инвестиции на бизнисмени од Кина. Според неофицијалните информации што ги имам, Џек Ма бил во Белград токму за да ги разгледа можностите на овој договор, кој, како што можеме да видиме од оваа посета, отвора голем простор за соработка“, вели Милидраг.
Таа смета дека отворањето на дистрибутивниот центар на „Алибаба“ во Србија целосно би го променил пазарот на е-трговија, но исто така и дека тоа би имало значително влијание на целиот европски пазар, како на клиентите, така и на најголемите конкуренти и нивната водечка улога во Европа.
„Во е-трговијата, продажбата и стоката се важни, но она што добива многу поголемо внимание во последните години е целиот дигитален екосистем со посебен акцент на пост-продажните активности, како што се плаќање, испорака, враќање, контакт со клиентот. „Алибаба“ е рангирана како трет глобален IaaS провајдер (infrastructure as a service) четири години по ред, а знаењето кое „Алибаба“ ќе го донесе во логистичкиот сегмент за нас е лансирање на многу повисоко ниво на дигиталниот екосистем“. вели нашата соговорничка и додава дека ако се работи само за дистрибутивен центар, се забрзува процесот на „постпродажба“ што доведува до сигурен раст на продажбата.
Кинескиот гигант „Алибаба“веќе подолго време е заинтересиран за влез на српскиот пазар, а потпишувањето на меморандумот во 2017 година требаше да овозможи создавање на српски туристички павилјон на онлајн платформата на компанијата за промоција на туризмот во Кина – „Флиги“ (Fliggy), промоција на Србија како туристичка дестинација и нејзините туристички понуди, како и воведување плаќање преку „али пеј“ (ali-pay) за кинеските туристи во Србија. Тогаш, се зборуваше дека отворањето на дистрибутивниот центар во Србија зависи од изградбата на брзата железничка линија Белград-Будимпешта. Бидејќи завршувањето на овој проект е сигурно, а отворањето се очекува во 2025 година, сега услов е трговскиот договор со Кина, што подразбира укинување на царините за околу 90 отсто од српските производи. Секако треба да се има предвид дека во Борча во Белград ќе се гради индустриски парк во соработка со кинеската компанија ЦРБЦ (CRBC) каде се очекува да пристигнат голем број компании од Кина.
Преговорите се водат подолго време
Катарина Закиќ, научен соработник и раководител на Центарот за студии „Појас и пат“ при Институтот за меѓународна политика и економија, за „Блумберг Адрија“ вели дека преговорите со „Алибаба“ траат многу долго. Уште пред потпишувањето на споменатиот меморандум, долго време се разговарало за моделите на соработка со една од најголемите компании во светот што се занимава со е-трговија, малопродажба, технолошки услуги и онлајн плаќања.
Толку години преговори укажуваат на тоа дека, без разлика што двете страни сакаа да се реализира соработката, проблемите беа поголеми од потенцијалот на таа соработка.
„Исто така, мислам дека пандемијата, како и нејзините економски последици дополнително влијаеја преговорите да се пролонгираат. Што се однесува до можноста Србија да стане регионален центар, под претпоставка дека станува збор за логистички центар, мислам дека има потенцијал со оглед на тоа што „Алибаба“ има голем број компании и различни бизниси. Исто така, тоа многу зависи и од проценката на првите луѓе на „Алибаба“ во однос на тоа што може да се направи конкретно во Србија, каков тип на центар или тип на бизнис може да се води овде, кои се законските рамки, а отворени се и прашања за логистика, како и за вработување на соодветна работна сила“, објаснува Закиќ.
Таа нагласува и дека основачот на „Алибаба“, Џек Ма, минатата недела ги посетил и Србија и Босна и Херцеговина и дека очигледно постои интерес за водење бизнис во овој регион.
На прашањето дали доаѓањето на кинеската стока што се купува преку платформата „Алиекспрес“ (Aliexpess) ќе биде закана за домашните производители кои не можат да се натпреваруваат со цените на евтината кинеска роба, Закиќ вели дека за некои производители тоа може да биде проблем, бидејќи не е лесно да се надмине ценовната конкуренција, но и дека за другите производители тоа може да биде шанса.
Прашање е пред се за кој производ се работи, и на кого се нуди.
Доаѓањето на „Алибаба“ е шанса и за српските компании
Вообичаено, клиентите од Србија преку „Алибаба“ нарачуваат производи кои се со понизок ценовен опсег и кои понекогаш е потешко да се најдат во Србија. Во оваа смисла, нема да има поголеми пречки, бидејќи оние што купувале до сега, ќе продолжат да купуваат, а клиентите кои не се толку чувствителни на цените, веројатно нема да ги купуваат овие производи во поголема мера. Домашните компании кои досега увезуваа од Кина, а за своето производство препродаваа или користеа производи од Кина, секако не купуваа производи од Србија, така што и тоа не е проблем.
„Од друга страна, мислам дека за некои српски компании ова ќе биде многу добра шанса да го подобрат нивниот бизнис, бидејќи оваа платформа е една од најдобрите во таа смисла. Познати се искуствата на многу кинески производители кои имаа мали или средни компании (без разлика за која форма на бизнис се работеше - C2C, B2C или B2B), а на кои бизнисот во рамките на платформата „Алибаба“ им овозможи да станат многу побарани на пазарот и да постигнат значително поголем профит“, рече Закиќ.
Во однос на договорот за слободна трговија и укинувањето на царините, нашата соговорничка смета дека треба да почекаме уште малку за да видиме кои производи се вклучени во овие групи, колку ќе се намалат царините и под кои услови.
Според неа, договорот секако може да поттикне различни компании, како од Кина, така и од ЕУ, да дојдат да инвестираат во Србија, но и дека е потребна внимателност во оценките, имајќи предвид дека зголемувањето на инвестициите не може да се случи преку ноќ. Сегашните геополитички и геоекономски околности се такви што ризикот со кој се соочуваат инвеститорите е исклучително висок, а компаниите гледаат како да го намалат тој ризик.
„Кога станува збор за кинеските компании, за нив ова може да биде само уште една причина повеќе во низата причини зошто треба да ја изберат Србија, покрај оние што веќе постојат, а тоа се: стабилна економска макро-средина, одлични српско-кинески односи и одличните резултати на кинеските компании кои работат во Србија, особено во последно време резултатите на приватните кинески компании од областа на автомобилската индустрија. Изградбата на индустриски парк во Борча е исто така една од можните стимулации, но и тука е потребно да се има предвид дека се работи за комплексен проект кој ќе работи етапно и кој е предвидено да трае 19 години“, вели Закиќ.