Цената на горивата во Србија речиси сигурно ќе се зголеми од 1 октомври, не поради притисокот предизвикан од движењата на светските енергетски пазари, туку поради зголемувањето на акцизата за осум отсто. Предлог-законот со кој се дефинира ова зголемување, Владата на Србија го усвои во услови на тензии меѓу државата, која повеќе од година и пол ја ограничува цената на горивата, и производителите на нафта, кои бараат пазарот да ја одредува цената.
Во медиумите веќе има пресметки за идните цени на горивата. Инаку, тие редовно се објавуваат во петок на веб-страницата на Министерството за внатрешна и надворешна трговија, а, според последното официјално соопштение, највисоката малопродажна цена за евродизелот е 204 динари, а за европремиум БМБ 95,189 динари за литар. Сепак, експертот за енергетика Небојша Атанацковиќ во понеделникот +изјави за Бета дека од следниот месец дизелот ќе чини околу 210 динари, додека цената на бензините ќе порасне на 195 динари.
Тој изјави дека од февруари 2021 година акцизите не биле усогласени со акцизниот календар, односно не биле зголемени, но повремено се намалувале во различни износи и до околу 15 проценти.
Предлог-законот за изменување и дополнување на Законот за акцизи Владата го усвои во саботата, на 2 септември, а со него, покрај на нафтените деривати, се предложи зголемување на акцизите и за тутунските производи, алкохолните пијалаци, кафето и течностите за полнење електронски цигари. Законот ќе се применува од 1 октомври 2023 година, со тоа што некои од одредбите ќе се применуваат подоцна.
„Со предложеното зголемување на акцизата се очекува зголемување на приходите од акциза, пред сè од нафтени деривати и цигари, за околу четири милијарди динари до крајот на 2023 година“, се наведува во образложението на предлогот.
Атанацковиќ рече и дека одложувањето на покачувањето на акцизата за речиси две години влијаело во спречувањето повисока инфлација, но и дека ова зголемување може да предизвика серија поскапувања. Тоа би се случило веднаш откако во Србија беше регистрирана дефлација. Имено, инфлацијата во Србија во јули се намали на 12,5 отсто, а на месечно ниво е забележана првата дефлација од септември 2020 година.
Народната банка на Србија (НБС) потоа ја намали проекцијата за раст на потрошувачките цени до крајот на годината. „Според нашата нова проекција, инфлацијата ќе продолжи да забавува, а откако ќе се намали на осум проценти на крајот на оваа година, ќе се врати на целниот опсег во текот на вториот квартал на 2024 година“, се наведува во извештајот на НБС од август.
Енергетскиот експерт рече и дека се надева оти цената на нафтата на светскиот пазар нема да порасне, што дополнително ќе ги зголеми цените на нафтените деривати. Како што објави „Блумберг Адрија“ претходно во текот на денот, цените на нафтата се стабилизираа откако го достигнаа своето највисоко ниво од ноември, поради очекувањата дека намалувањата на понудата од страна на лидерите на ОПЕК+ ќе го затегнат пазарот.
Bloomberg
.webp){kind=icon}
