Целиот регион на Западен Балкан од 1 јануари следната година ќе влезе во зоната СЕПА - Единствена област за плаќања во евра (англ. Single Euro Payments Area). Со овој потег компаниите и граѓаните од Западен Балкан секоја година ќе заштедат по половина милијарда евра, рече Оливер Вархеји, европски комесар за проширување, на Самитот на лидерите на Западен Балкан и ЕУ во Котор, презентирајќи ги деталите за планот за раст.
Македонската редакција на „Блумберг Адрија“ веќе пишуваше за оваа област.
И пред членството, Македонија може да добие прекугранични инстант плаќања во евра
Прочитај повеќе
Светска банка ќе ја поддржи НБРМ во пристапувањето кон СЕПА
НБРМ го забрзува процесот на интеграција на земјата во платежната инфраструктура на ЕУ
21.04.2024
Ангеловска-Бежоска: Напорно работиме за пристапување кон СЕПА
Преку СЕПА, граѓаните и фирмите ќе може да вршат безготовински плаќања во евра
24.03.2024
И пред членството, Македонија може да добие прекугранични инстант плаќања во евра
СЕПА овозможува трансфер на пари во друга држава за десет секунди, без повисоки трошоци.
05.03.2024
СЕПА е проект дизајниран од Европската Унија по воведувањето на еврото како заедничка валута, а воведен е со цел прекуграничните безготовински плаќања за економијата и граѓаните на Европската унија да бидат еднакви по брзина и со пониски трошоци, како да се прават во поединечни земји на Европската Унија.
Трошоците за безготовински трансакции за мали, микро и средни претпријатија меѓу земјите од регионот се шест пати повисоки од другите земји во ЕУ. Се смета дека доколку се зголеми дигитализацијата на плаќањата, односно плаќањата се дигитализираат за 10 отсто на регионално ниво, тоа ќе доведе до намалување на сивата економија за околу два процентни поени. СЕПА треба да доведе и до намалување на трошоците за дознаки, а се верува дека доколку се намалат за околу три отсто, тоа ќе доведе до заштеда од половина милијарда евра на ниво на регионот на Западен Балкан. Инаку, трошоците за дознаки во моментов изнесуваат 6,71 отсто од вкупната трансакција.
Страхиња Суботиќ, програмски директор во Центарот за европски политики, за „Блумберг Адрија“ потврдува дека придобивката е повеќекратна. Но, тој смета дека треба да биде внимателен околу датумот на пристапување во СЕПА зоната, наведувајќи дека комесарот за влез во ЕУ во заминување го најавил 1 јануари како можност, доколку се исполнат одредени услови.
„Србија постигна напредок на овој фронт, но проблемот се другите земји кои заостануваат. Се чини нереално да се очекува дека целиот регион ќе се приклучи на 1 јануари. Малку е веројатно дека Србија ќе успее да ги усогласи сите прописи дотогаш, почнувајќи со Законот за девизно работење и ред други поврзани со банкарскиот и даночниот систем“, вели Суботиќ и потсетува дека идејата за СЕПА се споменува уште од Европскиот инвестициски план 2020 година и оттогаш никој не се занимавал со неа.
Зелените коридори би го зголемиле БДП на секоја земја за три отсто
Вархеји го привлече вниманието на изградбата на зелени ленти на граничните премини со цел да се намали времето на чекање на камионите и да се заштедат пари при увоз и извоз на стоки.
Според анализата на Светска банка, речиси 3.000 години или 26 милиони часови губат камионџиите кои чекаат на граничните премини на земјите од Западен Балкан.
Според овој извештај на Светска банка, доколку просечното време потребно за минување на границата се намали за три часа, што е разликата помеѓу просечното време во Западен Балкан и во земјите на Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД). ), БДП во секоја земја од Западен Балкан би можел на среден рок да порасне за три проценти.
Европскиот комесар за проширување, исто така, ја истакна важноста на темите како што се членството на регионот во Европската алијанса за есенцијални лекови, дигиталниот паричник на ЕУ и договорот за оцена на сообразност, што треба да ја поттикне трговијата и да ги намали трошоците за потврдување на безбедноста и квалитетот на производи од Западен Балкан кои се пласираат на пазарот на ЕУ.
„Актот е усвоен, одобрен е од Парламентот на ЕУ и од таа приказна треба да ги добиеме првите конкретни придобивки. Тоа значи дека Србија до крајот на годината ќе има на располагање околу 150 милиони евра. Додека останатите ќе постепено да се реализираат во зависност од спроведените реформи“, нагласува Суботиќ.
Минатиот ноември, Европската комисија објави амбициозен план за економски раст во земјите од регионот на Западен Балкан. Промовирањето на овој план беше причината поради која претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен ги посети земјите од регионот. Овој план вклучува шест милијарди евра, од кои две милијарди се неповратни грантови, а четири милијарди евра се заеми за периодот 2024-2027 година.