Месечната инфлација во Турција во јануари веројатно скокна најмногу од летото, забрзување што може да ја тестира решителноста на новиот шеф на централната банка, откако неговиот претходник објави крај на циклусот на затегнување.
Назад на наглото зголемување на минималната плата и владините даночни корекции, податоците што доспеваат во понеделник веројатно ќе покажат дека зголемувањето на цените во јануари во однос на еден месец претходно е зголемено на 6,5 отсто по пет последователни месечни падови, според средната прогноза во анкетата на „Блумберг економикс“.
Посебното истражување покажа дека годишниот раст на цените благо се намали, на 64,6 отсто од 64,8 отсто претходниот месец.
Гувернерката на Централната банка на Турција, Хафизе Гаје Еркан, ненадејно поднесе оставка доцна во петокот, само осум месеци откако беше назначена како дел од новиот економски тим за водење на драматичен пресврт во економската политика. Претседателот Реџеп Тајип Ердоган брзо го назначи заменик-гувернерот Фатих Карахан да ја замени, што сигнализира продолжување на транзицијата кон поповолни за инвеститорите, православни економски политики.
По смената на Еркан, министерот за финансии и финансии Мехмет Шимшек во изјава рече дека претседателот „има целосна доверба и поддршка во нашиот економски тим и нашата програма“.
Централната банка неодамна ги зголеми каматните стапки на 45 отсто по обемниот циклус на заострување под Еркан, што претставува пресврт на неортодоксната политика за одржување на трошоците за задолжување ниски, кои претходно ги фаворизираше Ердоган.
Податоците од јануари ќе бидат клучни за да се утврди дали инфлацијата ќе остане на проектираниот пат на централната банка. Ако месечните цени значително ги надминат очекувањата на аналитичарите, тоа може да поттикне нагорна ревизија на прогнозите и потенцијално ревизија на политиката за стапки. Се очекува Карахан да ги објави новите проценки за инфлацијата на на 8 февруари.
Централната банка очекува месечните зголемувања на цените да се забават во февруари и понатаму, но исто така ги наведува домашната побарувачка и геополитичките ризици како причина што инфлацијата ќе остане тврдоглаво висока.
Локалните избори на крајот на март, исто така, може да претставуваат ризик за очекувањата на цените поради поврзаните зголемувања на јавната потрошувачка. Турската централна банка вети дека ќе ја преоцени монетарната политика доколку се појават забележителни и постојани ризици за инфлацијата.
Што вели „Блумберг економикс“...
„Годишната инфлација во Турција најверојатно ќе се движи настрана во јануари, при што поволните базни ефекти во споредбениот период ќе го прикријат големиот потег на месечните добивки на цените. Очекуваме дека инфлацијата ќе го засили темпото во нагорна линија, при што ризиците за оваа перспектива силно се наведнуваат нагоре. Централната банка најверојатно ќе управува со овие ризици со затегнување преку алтернативни алатки наместо понатамошно зголемување на каматните стапки. ”
-Селва Бахар Базики, економист. Кликнете овде за да прочитате повеќе.
Јануарската инфлација ќе има ефект на прелевање во следните месеци, според Селва Демиралп, професорка по економија на Универзитетот Коч во Истанбул, која проценува дека растот на цените ќе изнесува 49 отсто до крајот на годината.
„Веќе се појавија забележливи и постојани ризици и ќе биде потребно повеќе заострување доколку централната банка искрено ја исполни својата проценка од 36 отсто на крајот на годината“, рече таа.
Една клучна област на загриженост е услужниот сектор. Месечниот раст на малопродажните цени во Истанбул, најнаселениот град во Турција, беше 6,7 отсто минатиот месец, поттикнат од над 20 отсто зголемувања во секторите како што се здравството и транспортот. Централната банка вели дека некои услуги - вклучувајќи кирија, образование и здравство - ќе поттикнат инфлаторните ефекти да продолжат.
Статистичкиот ефект на високата база од 2023 година, најверојатно, ќе ја кочи инфлацијата во текот на летото, особено ако креаторите на политиката ја контролираат депрецијацијата на лирата. Годишните ценовни мерки може да забележат пад од околу 10 процентни поени секој месец во јули и август, проценува „Блумберг економикс“.
„Централната банка може да размисли за намалување на стапките бидејќи инфлацијата се намалува поради базниот ефект во втората половина од годината“, рече Ибрахим Аксој, главен економист во „ХСБЦ Ассет Менаџмент“во Истанбул, во белешката во петокот.