Германија стана магнет за оние што бегаат од конфликти во последната деценија. Сега треба да стане светилник за висококвалификувани професионалци. Зголеменото јавно незадоволство од имиграцијата и подемот на екстремната десница може да ја спречат земјата да се справи со овој предизвик.
Идниот просперитет на земјата зависи од привлекувањето милиони економски мигранти за да се пополнат празнините што ги оставаат пензионираните бебибумери. Сепак, домашното расположение е тмурно по серијата насилни злосторства наводно извршени од странци. Минатата недела во напад со нож загинаа три лица, а осум беа повредени, осомничениот е сириски барател на азил и припадник на Исламската држава. Јавната возбуда би можела да ѝ помогне на екстремно десничарската Алтернатива за Германија да го освои првото место на регионалните избори во Источна Германија викендов.
Социјалдемократскиот канцелар Олаф Шолц сака да ја забрза депортацијата на оние што не ги исполнуваат условите за престој во Германија, истовремено поттикнувајќи ја миграцијата на квалификуваните. Сепак, овој чин на балансирање станува сè потежок.
Алис Вајдел, една од лидерите на Алтернатива за Германија, повика на мораториум од најмалку пет години за понатамошната имиграција, додека лидерот на опозициските конзервативци Фридрих Мерц ја повика непопуларната коалиција да престане да прифаќа бегалци од Авганистан и од Сирија и да ги повлече политиките што го олеснија стекнувањето германско државјанство.
Ова е далеку од оптимизмот прикажан во 2015 година, кога поранешната канцеларка на Христијанско-демократската унија Ангела Меркел гордо изјави „Ние ќе го решиме тоа“ (Wir schaffen das) како одговор на околу 900.000 баратели на азил што пристигнаа пред портите на Германија, главно од Сирија. Подоцна им се придружија повеќе од милион украински бегалци, со што Германија стана четврта земја со најголем број бегалци во светот.
Земјата направи напори за пофалба да интегрира нови жители, но плати висока цена за својата хуманост: ниту една друга земја не сака нејзината влада да се фокусира на намалување на имиграцијата повеќе од Германија, што сега се смета за поважно од борбата против сиромаштијата, според меѓународна анкета објавена во мај. Дури и Јоаким Гаук, поранешен свештеник и германски претседател за време на турбулентниот период 2015-2016 година, ја повика неговата земја да усвои построги регулативи за азил за да ги спречи екстремните политички партии.
Владата има обврска да ги заштити своите граѓани, но Германија не може да си дозволи да ја запре целосната миграција. Без евтин руски гас и поради намалената побарувачка од Кина за нејзините капитални добра, земјата премина од статусот на економски лидер во еврозоната на побавно темпо: економијата се очекува да стагнира втора година едноподруго.
Потенцијалниот економски раст се проценува на само 0,4 отсто годишно во остатокот од деценијата, бидејќи продуктивноста расте бавно и големата генерација на бебибумери се подготвува за пензионирање. Додека владата се обидува да ја направи работата поатрактивна - со намалување на даноците за прекувремена работа и нудење финансиски стимулации за одложување на пензионирањето, на пример - овие напори нема да бидат доволни. Економистите на УБС прогнозираат дека работоспособното население во Германија ќе се намали за осум милиони или 0,6 отсто годишно до 2050 година.
Тоа ќе прави сè поголем притисок врз буџетот, бидејќи Германија има пензиски систем заснован на тековни плаќања, каде што сегашните вработени ги финансираат приходите на денешните пензионери. „Поголемата имиграција би можела да биде моќна сила во спротивставувањето на овие фактори. Сепак, изгледите за тоа се неизвесни“, забележува Меѓународниот монетарен фонд.
Околу 1,6 милион работни места веќе се непополнети од страна на работна сила од 46 милиони, а логистиката, инженерството и медицината се меѓу најтешко погодените сектори. Коалицијата најави неколку реформи за привлекување на потребните 400.000 висококвалификувани мигранти годишно, вклучувајќи и издавање „карти за можности“ на луѓе надвор од Европската Унија за да можат да одат во Германија да бараат работа во рок од 12 месеци, наместо да имаат договор за вработување.
Сепак, предлогот на владата минатиот месец да им понуди на висококвалификуваните странски работници привремено намалување на данокот на доход за нивните први три години во Германија предизвика бран критики. Иако мигрантите ќе мора да заработуваат над одреден праг за да се квалификуваат, а стимулациите исто така нема да важат за многу високи примања, опозициските политичари и синдикатите се пожалија на дискриминација бидејќи германските даночни обврзници нема да ја имаат истата корист. Истакнати социјалдемократи исто така изразија претпазливост, додека анкетата на „ЈуГов“ открива дека 63 отсто од населението се против тоа странците да плаќаат помалку.
Со сета почит кон земјата, која великодушно му додели државјанство на овој автор во 2018 година, овие поплаки се кусогледи и самоуништувачки. Дозволувањето на висококвалификуваните мигранти да плаќаат помал данок за ограничен период е оправдано со оглед на тоа што работата инаку ќе остане незавршена, што ќе доведе до помал економски раст и помали даночни приходи; неколку европски соседи веќе имаат слични стимулации.
Германија има многу повеќе од пари да им понуди на странците, вклучувајќи и почитување на владеењето на правото, силни социјални мрежи, бесплатни јавни универзитети и политики погодни за семејството. Но се сомневам дека е на врвот на листата за мигрантите што сакаат да ги унапредат своите кариери.
Минатата година Германија падна од 12-то на 15-то место на рангирањето на Организацијата за економска соработка и развој (ОЕЦД) според атрактивноста за висококвалификуваните работници од странство. Посебна студија ја рангира Германија на 49-то место од 53 земји по привлечност за иселениците, со недостиг од пријателство, лоша дигитална инфраструктура, тесен пазар на станови и прекумерна бирократија меѓу наведените проблеми. Растечката поддршка за Алтернатива за Германија нема да помогне да се премислат.
Германија се наоѓа на критична точка во својата повоена историја. Ако донесе погрешни одлуки, може да настрадаат и социјалната кохезија и економскиот раст.