Не е дојден крајот за раст на цените. Врвот на инфлацијата во Македонија ќе биде достасан во следните месеци, прогнозира аналитичкиот тим на Блумберг Адриа. Во анализата, а по одлуката на Народната банка на Северна Македонија за зголемување на основната камата за уште 0,5 процентни поени аналитичарите посочуваат на оправданост на затегнувањето на монетарната политика. Нашата аналитика очекува дополнително зголемување на каматата на благајничките записи до крајот на годината. Растот на основната камата ќе донесе раст на каматите на кредитите и ќе биде во функција на ограничување на цените.
„Народната банка на Северна Македонија очекувано ја зголеми референтната каматна стапка за уште 50 базични поени на ниво од 3,5 процентни поени. Понатамошното заострување е оправадано со високата инфлација и потребата да се испрати одлучна порака во смисла дека се осигурува стабилноста на финансискиот систем особено откако заострувањето на полтиката на Европската централна банка и на Федералните резерви на САД во последно време носат флуктуации на пазарот, вели Ратко Гудуриќ, сениор аналитичар во Блумберг Адриа.
Аналитичкиот тим смета дека вчерашната одлука на македонската централна банка да ја зголеми основната камата се базира на забрзаната инфлација во август и септември.
„Пикот на инфлацијата во Македонија се очекува во следните месеци. Високите влезни цени на храната и на енергентите се пренесуваат на финалните производи што ќе предизвика висока инфлација и во првата половина од 2023 година. Очекуваме монетарните затегнувања да продолжат и во наредните шест месеци и тоа за најмалку 50 базични поени, вели Гудуриќ.
На седницата на Комитетот за оперативна монетарна политика вчера беше одлучено каматната стапка на благајничките записи да се зголеми за 0,5 п.п. до нивото од 3,5 отсто. На седницата е донесена одлука и за зголемување на каматните стапки на расположливите депозити преку ноќ и на седум дена, исто така за по 0,5 п.п.
„При носењето на одлуката беше обрнато особено внимание на нагорните придвижувања на инфлацијата, којашто во септември повторно забрза, исклучиво поради прехранбената и енергетската компонента. Исто така, со оглед на монетарната стратегија на стабилен девизен курс на денарот во однос на еврото, промените во домашната монетарната политика ги одразуваат и промените во монетарната политика на Европската централна банка, објавија од Народната банка.
Во септември годишната инфлација беше 18,7 проценти, а просечната годишна инфлација од јануари до спетември е 12,4 проценти.
Од Народната банка велат дека домашната инфлација и понатаму во најголем дел е определена од надворешни фактори, односно од порастот на увозните цени на храната и енергентите, вклучително и на домашната цена на електрична и топлинска енергија, коишто се под влијание на случувањата на глобалниот пазар на енергија.
Македонската Влада од друга страна, веќе одлучи да креира мерки за помош на најранливите групи граѓани, со кои верува дека ќе им помогне во пребродувањето на кризата. Ова според аналитичкиот тим на Блумберг Адриа, во некоја мера треба да го ублажи очекуваниот иден раст на цените.
„Од друга страна, Владата на Северна Македонија со пари обезбедени со ребалансот на буџетот има за цел во некој дел да им помогне на загрозените категории граѓани со што ги таргетира пензионерите и посиромашните. Мерките за стопанството уште не се обелоденети, а сето тоа би требало донекаде да го ублажи очекуваниот раст на инфлацијата до крајот на 2022 и на почетокот на 2023 година, вели Гудуриќ.
Инаку во септември, најголемите централни банки продолжија со позначителни зголемувања на референтните каматни стапки, при нагорни корекции на очекуваната патека на инфлацијата на глобално ниво. Во такви околности, цените на државните обврзници во САД и во еврозоната и понатаму се намалуваа, односно нивните приноси забележаа пораст. Истовремено, вредноста на американскиот долар во однос на еврото и натаму зајакнува, согласно со зголемената побарувачка за долари, како и при релативно поповолни изгледи за американската економија. Во текот на месецот, цените на повеќето енергенти и на храната на светските берзи се намалија.