На крајот на април 2022 година, официјалните девизни резерви изнесуваат 3,24 милијарди евра, што е намалување за 763 милиони евра во однос на истиот месец, минатата година кога резервите биле над четири милијарди евра. Новите податоци на Народната банка откриват дека падот на резервите што почна минатата година континуирано продолжува и годинава.
Вицегувернерката на Народната банка Емилија Нацевска неодамна во јавен настап ги објасни главните причини за ваквите трендови.
„Енергетската криза од крајот на 2021 година и неизвесноста создадена од воениот конфликт во Украина значително влијаеја врз увозните цени на енергентите и кај нас, при што првиот удар врз домашната економија се одрази на домашниот девизен пазар. Брзата реакција на Народната банка преку интервенции на девизниот пазар за задоволување на потребите за девизи, поддршката од деловните банки, како и објавите во јавноста заради соодветно известување за стратегиската определба на Народната банка овозможи одржување на стабилноста на девизниот курс. Ваквиот пристап на Народната банка, и во овој турбулентен период, се потврди дека има висока ефективност за брзо смирување на очекувањата на населението и спречување на неоснованите шпекулации околу стабилноста на девизниот курс на денарот. Исто така, беше истакнато дека за одржување на стабилноста на денарот, Народната банка направи измени и во регулативата на менувачкиот пазар, со што овозможи непречено задоволување на потребите на граѓаните за девизи и на овој сегмент на девизниот пазар“, соопшти Нацевска.
Таа посочи дека Народната банка на почетокот на април 2022 година реагира и со намалување на стапката за задолжителна резерва од денарските обврски и истовремено зголемување на стапката на задолжителна резерва на обврските во странска валута, како одговор на зголемените склоности на населението за штедење во странска валута и промените кај валутната структура на депозитите во банкарскиот систем.
„Со оваа мерка, којашто е дел од предвидените мерки во Стратегијата за денаризација, Народната банка создаде простор за банките за да можат да пристапат кон промени во каматната политика, но и да понудат нови, привлечни депозитни производи коишто првенствено ќе бидат насочени кон привлекување на денарските средства на населението. Што е позначајно, не се очекува дека оваа мерка на Народната банка ќе има само еднократно, умерено приспособување на каматните стапки на денарските депозити кај банките, туку ќе претставува сигнал којшто деловните банки треба да го следат на подолг рок, заради постигнување на стратегиската определба за зголемување на денарското штедење, од којашто сите економски субјекти имаат придобивка“, објасни Нацевска.
Емилија Нацевска