.webp){kind=icon}
Цената на кафето во Македонија се зголеми во јануари годинава, со што продолжи трендот на поскапувања на овој производ што почна на почетокот на минатата година. Според податоците за трошоците на животот на Државниот завод за статистика, во јануари годинава кај ставката „кафе, какао и чај“ има зголемување за 17,3 проценти во однос на истиот месец минатата година. Со тоа станува јасно дека иако забавува, инфлаторниот бран што беше придвижен од енергетската криза и војната во Украина го стави кафето на листата на луксузни добра кај многу домаќинства.
Притоа треба да се земе предвид дека во изминатиов период драстично пораснаа и цените на придружните намирници за приготвување на најкористениот утрински пијалак, како што се шеќерот и млекото.
Двоцифрен раст на цените, едноцифрен пад на малопродажбата
„Блумберг“ неодамна ги објави прогнозите на Робобанк интернешнл, според кои потрошувачите веројатно нема да дочекаат намалување на високите цени на кафето, иако на светските берзи во изминатиов период имаше пад на оваа стока. Имено, фјучерсите за кафето арабика паднаа откако минатата година се искачија на повеќедецениско ниво, но сепак се задржаа на повисоко ниво од пред пандемијата на ковид-19.
Делумниот пад на вредноста на кафето на светските берзи вообичаено би резултирал со намалување на цените во малопродажбата, меѓутоа сега високите трошоци за работната сила, за енергијата и за амбалажата ја намалуваат заработката на компаниите, што ги одржува малопродажните цените покачени.
„И покрај двоцифрените зголемувања на цените, малопродажбата на кафе во последните три месеци беше ограничена на едноцифрен пад во однос на претходната година“, соопшти Рабобанк.
Цените ќе останат високи
Кирил Андоновски, генерален директор на „Рио кафе“, потврдува дека цената на кафето е во континуиран пораст во изминативе години и дека тоа главно се должи на намалување на понудата на кафе на светските берзи, која е резултат на влошените климатски услови, што предизвикало намалување на производството.
„Климатските промени придонесоа кон појава на мраз на плантажите во Бразил, кој е најголем производител на кафе во светот, што придонесе кон намалување на производството и ја ограничи понудата. Светот не можеше да ги задоволи потребите за кафе, односно имаше поголема побарувачка од понуда, што влијаеше врз порастот на цените на суровината на светските берзи“, вели Андоновски.
Тој додава дека во „Рио кафе“ увозот се договора од берба на берба и не очекува намалување на цената, бидејќи останува проблемот со понудата.
Врнежите во Бразил ги намалија очекувањата
Фјучерсите за кафето арабика во САД се тргуваа околу 1,89 долар за фунта (0,45 килограми) на крајот на минатата недела, што е највисоко ниво од 24 октомври минатата година. Според „Трејдинг економикс“, растот на цената е поради загриженоста од намалувањето на резервите. Од брокерската куќа „Стоун икс“ (StoneX) очекуваат бразилските фармери да соберат 62,3 милиони вреќи кафе од 60 килограми во сезоната 2023/2024 (јули-јуни), што е 4,3 проценти повеќе отколку во претходната година, но сепак е под првичните проекции.
„Во исто време, обилните дождови во Минас Жераис, најголемиот регион за одгледување арабика во Бразил, ги принудија земјоделците да ја одложат примената на ѓубрива и пестициди, што може да доведе до пониски приноси на кафе. Врнежите предизвикаа и скапување на кафето на некои дрвја“, пишува „Трејдинг економикс“.
Во меѓувреме, најновите податоци покажаа дека резервите од кафе потврдени со ИЦЕ (ICE) се намалиле на 870.079 вреќи од 60 килограми на 14 февруари, откако претходно се постигна седум и полмесечен максимум од 891.933 вреќи на 8 февруари.
Со помош на Александра Томиќ
