Економските аналитичари очекуваат поголема инфлација и помал раст на БДП во 2023 година отколку претходно, покажуваат резултатите од новата анкета за инфлациските очекувања и очекувањата за движењето на реалниот БДП што ја спроведе Народната банка во септември. Тие и натаму ги поврзуваат ваквите очекувања пред сѐ со ефектите, времетраењето и со текот на воениот судир во Украина, при што нагласуваат дека сѐ уште постои висок степен на неизвесност околу идните случувања.
Во однос на инфлацијата, испитаниците и натаму очекуваат нејзино постепено забавување, по високите остварувања во 2022 година кога таа во просек достигна 14,2 проценти. Во споредба со очекувањата од претходната анкета, просечните очекувања на испитаниците се малку повисоки во однос на претходната анкета за 2023 година, додека тие се малку пониски за 2024 и 2025 година. Така, очекувањата на испитаниците упатуваат на просечна стапка на инфлација од 9,5 проценти за 2023 година (9,3 проценти во претходната анкета), 5 проценти за 2024 година (5,1 проценти во претходната анкета) и 3,2 проценти за 2025 година (3,4 проценти во претходната анкета).
„Како фактори коишто би можеле да предизвикаат нагорни притисоци на инфлацијата, испитаниците и натаму ги посочуваат продолженото траење и неизвесноста околу разрешувањето на војната во Украина, продолжувањето на санкциите и трговските рестрикции кон Русија, повисоките цени на увезените добра, како и нарушувањето на глобалните синџири на снабдување“, соопшти Народна банка.
Прочитај повеќе
Привидно пригушување на инфлацијата
И покрај статистичкиот пад на инфлацијата, храната поскапува во континуитет.
17.10.2023
Лагард: ЕЦБ ја следи цената на нафтата поради ризик од скок на инфлацијата
Европската централна банка ја следи цената на нафтата за какво било инфлаторно влијание од конфликтот меѓу Израел и Хамас.
17.10.2023
Лагард: Базичната инфлација во еврозоната е сè уште висока
ЕЦБ сè уште не го достигнала моментот кога може да прогласи дека мисијата е завршена
15.10.2023
Растат инфлациските очекувања на потрошувачите во еврозоната
Очекувањата за следните 12 месеци се зголемија на 3,5 отсто од 3,4 отсто, објави ЕЦБ
11.10.2023
Исто така, испитаниците сметаат дека евентуалните нови влошувања во снабдувањето со енергија и пораст на цените на регулираниот пазар би можеле да доведат до дополнителни инфлациски притисоци. Сепак, дел од испитаниците очекуваат поумерени притисоци врз инфлацијата со постепеното стабилизирање на цените нa храната и енергентите. Придонес за забавување на инфлацијата во 2023 година се очекува и од мерките што ги преземаат носителите на монетарната и на фискалната политика, како и од повисоката споредбена основа од 2022 година, посебно во втората половина од годината.
Во поглед на економската активност, кај очекуваната стапка на раст е направена минимална надолна ревизија во споредба со очекувањата од претходната анкета. Имено, испитаниците очекуваат економски раст од 2,1 проценти за оваа година (2,2 проценти во претходната анкета), за 2024 година се очекува раст од 2,9 проценти (3 проценти во претходната анкета), а за 2025 година се очекува раст од 3,5 проценти (3,6 проценти во претходната анкета).
„Притоа, најголемиот дел од испитаниците очекуваат прелевање на негативните ефекти од 2022 година, поради што очекуваат слични движења и во 2023 година, додека за 2024 и 2025 година се очекува постепено подобрување. Во однос на факторите, испитаниците посочуваат на неизвесноста од идниот тек на војната во Украина, како и на идните движења на цените на енергијата и храната на светските берзи и проблемите во синџирите на снабдување“, велат од Народната банка.
Неповолно може да делува и воздржаноста на домашните и на странските инвеститори, при затегната монетарна политика во светски рамки и натамошен раст на трошоците за финансирање. Исто така, испитаниците и натаму ги наведуваат неизвесноста поврзана со домашниот политички амбиент, како и со текот на преговорите со ЕУ, како потенцијални фактори на ограничување на економскиот раст во следниот период.
„Од друга страна, испитаниците сметаат дека економските мерки преземени за справување со енергетската криза и за поддршка на населението и компаниите, како и растот на платите би можеле да придонесат за раст на личната потрошувачка и инвестициите, што би се одразило позитивно врз економскиот раст“, соопшти Народната банка.
Исто така, побрзиот напредок на преговорите за интеграција во ЕУ, враќањето на оптимизмот кај субјектите во економијата (кај потрошувачите и инвеститорите), поефикасното спроведување на капиталните инфраструктурни проекти, како и остварувањето на плановите за заздравување и за забрзан економски раст и реформите во фискалната политика би можеле да имаат позитивно влијание врз растот и да придонесат за побрзо посткризно закрепнување на економијата, на среден рок.
.webp){kind=icon}
