Извршниот одбор на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) вчера ја заврши консултацијата за член IV за 2023 година и го заврши првиот преглед според аранжманот за претпазливост и ликвидност (ПЛЛ) за Македонија. Со тоа македонската власт добива пристап до околу 200 милиони евра. Според ММФ, Владата има намера да повлече 85 проценти од квотата, а преостанатиот износ да се користи како осигурување од надворешни шокови.
Целта на ПЛЛ, одобрен во ноември 2022 година е да се обезбеди финансирање во предизвикувачки период на финансиските пазари, истовремено поддржувајќи ја целта на властите за намалување на енергетски субвенции (фискална ранливост изложена од енергетскиот шок) и обезбедувајќи подобра насочена поддршка за ранливите домаќинства на кои им е најпотребна и консолидирање на јавните финансии.
„Успешното завршување на првиот преглед означува значаен чекор во зајакнувањето на економската отпорност на Северна Македонија. Властите напредуваат кон целите на ПЛЛ, кои опфаќаат заштита на јавните финансии, намалување на енергетските субвенции, справување со високата инфлација и обезбедување финансиска стабилност.“, соопшти ММФ.
Прочитај повеќе
Очекувањата на пазарите за намалување на стапките се претерани, вели Гопинат од ММФ
Борбата против инфлацијата сè уште не е завршена, изјави претставничката на ММФ, Гита Гопинат.
16.01.2024
ММФ: Вештачката интелигенција ќе влијае на 40 отсто од работните места
Постои потенцијал за вештачката интелигенција целосно да замени некои работни места.
15.01.2024
Македонија доби пристап до нови 200 милиони евра од ММФ
Завршен скринингот на економските и монетарните политики во земјата согласно ПЛЛ програмата
14.11.2023
ММФ: Европа пред меко приземјување, високите камати сè уште се неопходни
Економијата на Европа веројатно нема да колабира додека зголемувањето на каматните стапки ја намалува инфлацијата, велат од ММФ.
08.11.2023
Од фондот посочуваат дека планираната фискална консолидација за 2024 година има за цел да го доближи буџетскиот дефицит до границата од три проценти од БДП според Законот за буџет. Оттаму додаваат дека со консолидацијата се обезбедуваат да се постават „бафери“ за потенцијални пречекорувања на трошоците за проектот за патот на Коридорот 8/10д и другите потреби за трошење, како и дека неодамна преземените мерки ќе ја намалат ранливоста на буџетот на пораст на субвенциите поврзани со енергијата.
Од ММФ наведуваат дека македонската економија закрепнува по порастот на цените на енергијата и храната предизвикани од руската војна во Украина.
„Економската активност во 2023 година беше поттикната од силниот извоз и намалениот увоз на енергија, а таа треба да зајакне во 2024 година. Планираното зголемување на јавните инвестиции, особено започнувањето на проектот за пат на Коридорот 8/10д, дополнително ќе го поддржи економското закрепнување.“, посочуваат монетарците.
Тие потенцираат дека иако инфлацијата останува предизвик, таа значително се ублажила поради пониските глобални цени на енергијата и храната, заедно со монетарното затегнување.
„Подобрениот надворешен трговски биланс, делумно поврзано со остриот пад на глобалните цени на енергијата, заедно со отпорните странски директни инвестиции, одржуваат соодветни резерви. Банкарскиот сектор останува ликвиден, добро капитализиран, профитабилен, со нефункционални кредити стабилни на историски ниско ниво.“, наведуваат од ММФ.
Од фондот прецизираат дека дискусиите за членот IV се фокусирале на среднорочните предизвици.
„Северна Македонија бележи забавување на приближувањето кон ЕУ во последната деценија, главно поттикнато од недоволно инвестирање, високата емиграција и нискиот раст на продуктивноста.“, велат од ММФ.
Оттаму додаваат дека земјава, исто така, е изложена на климатски промени и ќе биде под влијание на механизмот за прилагодување на јаглеродот на ЕУ. Истовремено, од фондот укажуваат дека Македонија има голем потенцијал да ги намали емисиите на јаглерод преку инвестиции во обновливи извори на енергија и деактивирање на стари електрани на јаглен.
Бо Ли, заменик-управен директор и претседавач во ММФ изјави дека државата се опоравува од двојните шокови од пандемијата ковид-19 и порастот на цените на енергијата по руската инвазија на Украина.
„Земјата продолжува да се квалификува според ПЛЛ бидејќи има здрави економски основи и рамки на институционални политики и има досие за спроведување здрави политики. Владата ја исполни својата цел за дефицит во 2023 година, а неодамна усвои силен сет на мерки кои материјално ќе ги намалат субвенциите за енергија.“, вели Ли.
Тој додава дека властите се посветени на задржување на зголемувањата на платите на оние договорени во Општиот колективен договор, како и дека Народната значително ја заострила монетарната политика, што ја намалила инфлацијата и помогна да се стабилизира девизниот пазар.
„Гледано напред, агендата за политика на властите се фокусира на континуирана фискална консолидација за обнова на баферите. Во овој контекст, парламентот одобри кредибилен буџет за 2024 година, кој има за цел значајна фискална консолидација, притоа зачувувајќи простор за приоритетни трошоци.’, вели Ли.
Тој посочи дека властите остануваат посветени на зајакнувањето на даночната усогласеност и зголемувањето на јавните инвестиции, додека управуваат со поврзаните фискални ризици, вклучително и од проектот за пат на Коридорот 8/10д.
„Северна Македонија се соочува со значајни среднорочни предизвици. Запирањето на емиграцијата и зголемувањето на продуктивноста се клучни за повторното забрзување на конвергенцијата на приходите со ЕУ. Северна Македонија, исто така, е изложена на климатски промени и ќе биде под влијание на механизмот за прилагодување на јаглеродот на ЕУ. Решавањето на овие предизвици меѓу другото бара и подобрување на деловното опкружување и владеење на правото и забрзување на зелената транзиција.“, вели Ли.