Народната банка и Меѓународниот монетарен фонд се на иста линија кога станува збор за инфлацијата во Македонија, за која двете институции предвидуваат дека годинава ќе се движи околу четири проценти, но истовремено предупредуваат дека има ризици што се причина за загриженост и за внимателно водење на монетарната политика.
ММФ во најновиот извештај за економските изгледи посочи дека иако трендовите на инфлацијата во изминатиов период беа охрабрувачки, светската економија сè уште не е на посакуваната цел. Оттаму предупредија дека неодамнешните нагорни поместувања кај вкупната и кај базичната инфлација се причина за будност на носителите на политиките.
„Поголемиот дел од напредокот кај инфлацијата дојде од падот на цените на енергијата и на инфлацијата кај стоките под нејзиниот историски просек. Потоа помогнаа и олеснувањата на состојбата во синџирот на снабдување, како и падот на кинеските извозни цени. Но инфлацијата на услугите останува висока - понекогаш тврдоглаво - што може да го попречи патот кон дезинфлација“, се наведува во новиот извештај на ММФ.
Прочитај повеќе
Народната банка ја задржа основната каматна стапка на нивото од 6,30 проценти
Потребата од стабилизирање на инфлацијата на историски ниските нивоа главна причина за ваквата одлука.
17.04.2024
Пауел сигнализира дека Фед ќе го одложи намалувањето на каматите
Американската економија продолжува да ги изненадува претставниците на Фед со својата отпорност.
17.04.2024
Цената на месото забрза нагоре, месната индустрија пред колапс
Месото во март поскапе за 1,7 отсто, што е најголем месечен раст по година и половина.
18.04.2024
„УниКредит“ очекува раст на македонската економија од 2,1 проценти во 2024
Растот главно ќе биде поттикнат од закрепнувањето на приватната потрошувачка и инвестициите.
13.04.2024
Народната банка демонстрира внимателност
Централната банка на Македонија завчера одлучи да ја задржи каматата на благајничките записи на 6,30 проценти. Оттаму образложија дека главниот акцент при носењето на одлуката за задржување на тековната поставеност на монетарната политика бил ставен на потребата од стабилизирање на инфлацијата на историски ниските нивоа и инфлациските очекувања на потрајна основа, имајќи ги предвид присутните ризици, кои во голема мера се поврзани со геополитичките тензии.
„Имено, инфлацијата очекувано забрза во март 2024 година, односно на четири проценти на годишно ниво (три проценти во февруари), со оглед на престанокот на важноста на мерките за гарантирани цени на дел од прехранбените производи и пијалаци и за укинување/намалување на дел од увозните давачки“, соопшти банката.
Од НБРМ додаваат дека остварувањата кај инфлацијата од почетокот на годината се пониски од очекувањата, но нивото сѐ уште е над историскиот просек, а ризиците во однос на идната динамика на цените и натаму постојат.
„Сѐ на сѐ, амбиентот за водење на монетарната политика е умерено поповолен од очекувањата. Сепак, ризиците кај инфлацијата наметнуваат потреба од натамошно внимателно следење на динамиката и факторите на инфлацијата и претпазливост во однос на водењето на макроекономските политики коишто влијаат врз побарувачката во економијата, вклучувајќи и преку пазарот на трудот, каде што има високи стапки на реален раст на платите“, информираа од Народната банка.
Двете лица на поголемите плати
Аналитичарите на „Блумберг Адрија“ неодамна посочија дека олабавувањето на инфлацијата во 2023 година повеќе одело во прилог на штедењето, бидејќи заработката реално почна да расте, што ја зголеми куповната моќ, но и создаде простор за штедење.
„Во номинална смисла, растот на заштедите се забрза од околу пет проценти во 2022 година на околу осум проценти во 2023 година, додека продажбата на мало во номинална смисла беше под влијание на динамиката на цените, така што порасна за 18,2 проценти во 2022 година, додека во 2023 година растот забави на само 2,7 проценти“, наведоа аналитичарите.
Тие укажаа дека расположението на потрошувачите е значително подобрено од крајот на 2022 година, што укажува дека намалувањето на инфлацијата позитивно се одрази врз расположението на потрошувачите и ќе биде еден од одлучувачките фактори за забрзување на потрошувачката во наредните периоди, заедно со натамошниот раст на реалните плати.
Следствено на тоа, лесно може да се случи понатамошниот раст на платите да предизвика забрзување на инфлацијата, на што предупреди и Народната банка. Инаку, ММФ и македонската централна банка очекуваат инфлацијата во 2025 година да падне на два процента, граница што е стратегиска цел на монетарната политика.