.webp){kind=icon}
Стартот на пристапните преговори за Македонија и Албанија ќе има позитивно влијание за рејтингот на двете земји, процесот треба да ги поттикне реформите и да ја зајакне нивната институционална сила. Сепак искуството покажува дека преговарањето може да трае долго и тоа е клучно во оваа операција, стои во известувањето од кредината агенција Moody’s во кое Bloomberg Adria имаше увид. Оваа кредитна агенција се смета за најстрога во оценувањето на глобално ниво и таа за Македонија се уште нема креирано оценка за рејтингот. Дали преговорите за земјава ќе значат и рејтинг од Мудис, засега останува отворено. Албанија има Б1 стабилен рејтинг од оваа агенција.
Во објавата на агенцијата стои дека на 19 јули, Европската унија која има Ааа стабилен кредитен рејтинг ги отвори официјалните пристапни преговори со Албанија и Северна Македонија, откако Европскиот совет претходно ја одобри преговарачката рамка на 18 јули. Советот претходно одлучи да го отвори пристапот кон преговорите во март 2020 година.
„Официјалното отворање на пристапните преговори е заслуга на двете земји и е позитивно затоа што ќе ја поттикне импелементацијата на реформите и ќе ја поддржи институционална сила на државите. Очекуваме овој процес да ја подобри целокупната бизнис средина во двете земји и, исто така, зголемување на нивото на странски директни инвестиции (СДИ). Голем број актуелни земји-членки на ЕУ од Балтичкиот регион и Источна Европа имаа корист и значителен прилив на СДИ откако добија статус кандидат за ЕУ, а потоа и целосно ЕУ членство, стои во белешката за Македонија и Албанија.
Во неа пишува и дека пристапувањето во ЕУ служело како клучно сидро за структурните и институционалните реформи и економскиот развој во двете земји особено откако добиле кандидатски статус – на Албанија ѝ беше доделен во јуни 2014 година, а на Македонија во декември 2005 година.
Мудис го гледа напредокот, особено во областите на владеење на правото, контрола на корупцијата и одговорноста.
„Понатамошна економска интеграција со ЕУ, најголемиот трговски партнер на земјите, веројатно ќе го подобри потенцијалот за раст на нивните економии на среден рок и на крајот дополнително да го намали јазот во нивоата на приходи со земјите-членки на ЕУ, велат од Мудис.
Bloomberg Mercury
ПРЕТПРИСТАПНА ПОМОШ
Македонија и Албанија и до сега имаа поддршка од Инструментот на ЕУ за претпристапна помош (ИПА) - кој обезбедува финансиска и техничка помош за претпристапните земји. Инструментот е за земјите од проширувањето, а помошта се доделува за проекти во приоритетни области, вклучувајќи ја демократијата и владеењето на правото, животна средина, конкурентност и иновации, образование и земјоделски и рурален развој.
Помеѓу 2014 и 2020 година, Албанија доби 639,5 милиони евра, а Северна Македонија 608,7 милиони евра од ИПА II програмата која беше 12,8 милијарди евра за целиот регион на проширување, или во просек 0,8 отсто од БДП годишно. Континуираното финансирање за овие области преку ИПА III програма која се однесува на периодот меѓу 2021 и 2027 година ќе значи вкупна буџетска распределба од 14,2 милијарди евра. Тоа според Мудис веројатно ќе придонесе за подобрување на институционалната поставеност на двете земји и за зголемување на нивната конкурентност.
СЕПАК МОЖЕ ДА ТРАЕ ПРЕДЛОГО
Патот до членство во ЕУ се состои од три клучни фази - кандидатура за членство, почеток на формални преговори за членство и целосно членство во ЕУ. Бидејќи формалните преговори за членство бараат едногласна согласност од сите земји-членки на ЕУ, одлуката за отворање официјални преговори ја отстранија големата пречка за патот на Албанија и Северна Македонија кон полноправно членство во ЕУ.
Сепак, искуството на ЕУ во пристапните преговори сугерира дека процесот може да биде долг. Имено од земјите кои се во регионот на проширување, Македонија има најдолг период кандидатски статус – или од 2005 година до сега. Бугарија и Романија станаа полноправни членки на Унијата во 2007 година, а Бугарија претходно имаше статус кандидат четири години. Романија кандидатскиот стаус го имаше исто толкав период. Албанија има статус кандидат повеќе од 10 години, а Турција пак преговара со Унијата повеќе од 15 години откако кандидатскиот статус траеше повеќе од 5 години.
КАКОВ РЕЈТИНГ ИМААТ МАКЕДОНИЈА И ЗЕМЈИТЕ ОД РЕГИОНОТ
Македонија, е една од ретките земји од регионот која нема оценка од најстрогата агенција Мудис (Moody's), од S&P (С‘П) има ББ-, a од Fitch (Фич)- ББ+. Со вакви оценки, земјава е пред Босна и Херцеговина и Црна Гора, но и натаму во групата земји за кои не е сигурно дека во иднина ќе можат да си ги исполнат обврските.
Босна и Херцеговина нема оценка од Fitch. Според S&P има рејтинг B, a според Moody's B3. Или, оваа земја е најлошо оценета во регионот како моментално способна да ги исполнува обврските, но со ризик дека тоа ќе може да го прави и во иднина.
Последната оценка земјава ја доби во април од Фич – BB+ со негативен изглед, што го имаше и претходно. Тогаш, Министерството за финансии соопшти дека задржувањето на кредитниот рејтинг е особно значајно за Македонија во услови на глобална криза.
Претходно кредитниот рејтинг на РС Македонија го потврди Агенцијата „Стандард и Пурс“, „ББ-“ со стабилен изглед. Кредитниот рејтинг на една земја го покажува степенот на ризик од инвестирање во неа, и е еден од клучните индикатори коишто потенцијалните инвеститори ги земаат предвид при носење на нивните одлуки.
Во јуни годинава Мудис го промени кредитниот рејтинг на Хрваткса. Објавата следуваше по конечната одлука дека Хрватска влегува во еврозоната и еврото ќе биде воведено. Сега Хрватска според оваа агенција има рејтинг Баа2.
