Растот на цените на становите во Скопје забрза на 11,5 проценти

Цените на становите во Скопје се зголемиле за 11,5 проценти во вториот квартал од годинава во споредба со истиот период минатата година, со што запре трендот на опаѓање кој започна кон крајот на 2022 година, покажуваат новите податоци на Народната банка. Во однос на првиот квартал од 2024 година, цените на становите во периодот април-јуни годинава се зголемиле за 8,2 проценти.  

Раст на станбените кредити

И покрај растот на цените на становите има тренд на зголемување на станбеното кредитирање. Според новиот извештај за ризиците во банкарскиот сектор на Народната банка, во првото тримесечје од 2024 година, кредитите на домаќинствата се зголемиле за 2,98 милијарди денари (48 милиони евра) или за 1,3 проценти на квартална основа. Годишната стапка на раст на кредитите на домаќинствата изнесува 7,1 проценти и е повисока во споредба со претходните три квартали.

„Анализирано според видот на кредитниот производ, раст на тримесечна основа бележат и кредитите за набавка на станбен и деловен простор (2,1 проценти) и потрошувачките кредити (0,6 проценти), но растот е побавен во споредба со оној од претходното тримесечје“, се наведува во извештајот.

Во него се додава дека ваквите движења се јавуваат во услови на поумерено намалување на побарувачката на кредити од страна на домаќинствата. Во второто тримесечје од 2024 година се очекува нето-олеснување на кредитните услови при нето-зголемување на побарувачката на кредити.

Огромен број нови хипотеки

„Блумберг Адрија“ веќе пишуваше дека во текот на минатата година во Македонија се евидентирани 7.844 нови хипотеки на недвижен имот во вкупна вредност од 1,84 милијарда евра, што е мало зголемување во однос на претходната година, кога биле запишани 7.658 хипотеки во вредност од 1,7 милијарда евра. Податоците на Агенцијата за катастар на недвижности покажуваат дека во периодот 2020-2023 година вкупната вредност на имотот ставен под хипотека изнесува околу 8,3 милијарди евра, а убедлив рекорд во однос на вредноста на хипотекарниот имот од 2,3 милијарди евра е постигнат во 2020 година.

Според последните податоци на катастарот, во периодот јануари-јуни 2023 година во базата на Регистарот на цени и закупнини се внесени 17.019 трансакции, од кои 12.324 продажби на недвижности и 4.695 закупи на недвижен имот. Бројот на регистрирани купопродажби во периодот јануари-јуни 2023 година во однос на периодот јануари-јуни 2022 година е зголемен за шест проценти.  Од друга страна, во првата половина од 2023 година се бележи намалување на продажбите во однос на претходното полугодие (јули-декември 2022 година), кога биле евидентирани 17.583 трансакции, од кои 12.997 купопродажби на недвижности.

Градежниците не очекуваат пад на цените

Според градежниците, цените на недвижностите во Македонија годинава се очекува да останат на сегашното ниво или да имаат мал раст. Ова се генерално очекувањата на Сашо Цветковски од агенцијата „Фортон Македонија“ и на Имер Селмани, сопственик на градежната компанија „Бисоил“, кои неодамна зборуваа во емисијата „Зум ин“ на „Блумберг Адрија“.

Во централното градско подрачје веќе имаме цени што надминуваат 2.000 евра за квадратен метар, односно достигнуваат до 3.000 евра.

„Споредбено со регионот, Белград, Тирана, Косово, Софија, станува збор за приближно исти цени што ние ги имаме во централното градско подрачје. Така што очекувањата се ако цените на материјалите се веќе стабилизирани и ако не се случи егзодус на работната сила што може да ја крене цената, дека во наредниот период цените веројатно ќе останат на ова ниво, со едно мало покачување“, вели Селмани.

Тој додава дека може да се очекува покачување меѓу 7 и 10 проценти, кое пред сè би се должело на затегнатата монетарна политика, а помалку на растот на цените на градежните материјали и на работната рака.

„Трендот на поскапување на градежните материјали забави. Раст имаме само во делот на цената на работната сила, затоа што работна сила едноставно секој ден ја имаме сè помалку и помалку“, вели Селмани.

Дека цените ќе останат на сегашното ниво очекува и Цветковски.

„Цените на недвижностите ќе останат на едно релативно стабилно ниво, со одредени разлики од населба до населба и со одредени разлики во делот на квалитетот на градбата. Во секој случај, нема простор за некои поголеми зголемувања на цените, бидејќи на некој начин веќе е достигнат врвот и на тој начин ќе продолжи трендот со ова ниво што го има“.