Јалов раст на платите: Македонскиот животен стандард трпи голем пораз

Во Македонија изминатиов период има континуиран раст на просечната плата, која заклучно со мај 2024 година достигна рекордни 41.252 денара. Тоа „на хартија“ изгледа како позитивен тренд, меѓутоа само ако бројките се гледаат со розови очила. Статистичките податоци откриваат дека во изминативе петнаесетина години трошоците на животот го јадат растот на платите и дека македонските граѓани денес се принудени да одвојуваат многу повеќе од семејните буџети за задоволување на основните потреби за храна и комуналии отколку порано.

Имено, според официјалните податоци на Државниот завод за статистика, просечното домаќинство во Македонија во 2007 година околу 60 проценти од својата потрошувачка наменувало за задоволување на основните потреби за домување, храна и облека. Од друга страна, лани просечното домаќинство во Македонија наменувало околу 68,6 проценти од својата потрошувачка за задоволување на основните потреби.

Трошоците на животот сè уште растат иако позабавено

Македонија во изминатата година преживеа рекорден раст на инфлацијата, која во одредени месеци достигна речиси 20 проценти. Монетарната власт кај нас и во светот подолг период се бори да го сведе растот на инфлацијата во некакви нормални граници од два процента, што не значи дека цените и понатаму не растат.

Имено, трошоците на животот во јуни 2024 година во однос на јуни 2023 година во Македонија бележат зголемување од 3,2 процента, а цените на мало бележат зголемување од 4,1 проценти.

На месечно ниво, зголемување на трошоците на животот е забележано кај рестораните и хотелите за 0,7 отсто, здравјето за 1,2 отсто, разновидните стоки и услуги за 0,9 отсто, рекреацијата и културата за 0,5 отсто, домувањето, водата, електриката, гасот и другите горива за 0,3 отсто, мебелот, покуќнината и одржувањето на домаќинствата за 0,2 отсто, облеката и обувките за 0,1 отсто.

Далеку сме од европскиот стандард

„Блумберг Адрија“ веќе пишуваше дела Македонците пред себе имаат долг пат за да го достигнат животниот стандард на просечниот Европеец, а тоа најдобро го илустрираат податоци на „Евростат“ за БДП по жител и за фактичката индивидуална потрошувачка (actual individual consumption - AIC) за 2022 година. Како основа за двата показатела е земен европскиот просек (100), по што се пресметани вредностите за сите земји од ЕУ и кандидатите за членство во однос на европскиот просек. Фактичката индивидуална потрошувачка по жител лани во Македонија била за 49 проценти пониска од просекот во ЕУ, а БДП по жител бил за 58 проценти под европскиот просек. Нашата земја е трета на дното на табелата според овие показатели, а зад нас се само БиХ и Албанија. Од преостанатите земји од регионот Адрија, најблиску до европскиот просек е Словенија, по што следуваат Хрватска и Србија. 

Фактичката индивидуална потрошувачка (AIC) се состои од добра и услуги што всушност се консумираат од домаќинствата. AIC по жител може да се смета како показател за материјалната благосостојба на домаќинствата. Во 2022 година AIC по жител изразена во стандардите за куповна моќ (ППС) варира од 67 до 138 проценти од просекот на ЕУ.

Во 2022 година девет земји на ЕУ забележаа AIC по жител над просекот на ЕУ.

„Највисоки нивоа се забележани во Луксембург (38 проценти над просекот на ЕУ), Германија (19 проценти) и Австрија (18 проценти). Во меѓувреме, 18 земји на ЕУ забележаа AIC по жител под просекот на ЕУ, со најниски нивоа забележани во Бугарија (33 проценти под просекот на ЕУ), Унгарија (28 проценти) и Словачка (27 проценти)“, информира „Евростат“.

Бруто-домашниот производ (БДП) по жител, кој е една од главните мерки за економската активност, исто така покажа значителни разлики меѓу членките на ЕУ.

„БДП по жител над просекот на ЕУ е забележан во 11 земји од ЕУ. Највисоко беше во Луксембург (161 процент над просекот на ЕУ), Ирска (133 проценти) и Данска (37 проценти). Истовремено, најниски вредности според овој показател имаат Бугарија (41 процент под просекот на ЕУ), Словачка и Грција (и двете по 32 процента)“, соопшти „Евростат“.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар