Каска реализацијата на планираните капитални проекти во земјава. Во согласност со податоците на Mинистерството за финансии, заклучно со 17 септември се потрошени само 37,7 отсто од предвидените пари за капитални расходи.
Буџетот за годинава предвиде 735 милиони евра, со ребалансот сумата е скратена на 727 милиони евра. До вторникот биле потрошени само 274 милиони евра (16.857 милиони денари), покажуваат податоците на Министерството за финансии.
Реализацијата во последниот месец и половина дополнително забавила. Имено, во периодот на август и првата половина од овој месец се потрошени нешто помалку од 29 милиони евра. Во јули, пак, сумата надминувала 35 милиони.
Според пресметките на институтот за економски истражувања и политики „Фајнанс тинк“, до половината на 2024 година реализацијата на капиталните инвестиции потфрлила за 28,6 отсто.
Следниот месец „Бехтел и Енка“ конечно излегува на терен
Новиот директор на јавното претпријатие за државни патишта (ЈПДП), Коце Трајановски, вели дека застојот се должи на тоа што многу од проектите што ги наследил со стапувањето на функцијата биле закочени.
„Во овие два месеца се направени напори за да се вратат проектите во живот“, вели тој во изјава за „Блумберг Адрија“.
„До следниот месец очекувам дека за првпат конечно ќе го воведеме во работа ’Бехтел и Енка’ на потегот од Прилеп до Битола. Исчистивме траса со должина од шест километри, каде што ќе може да почнат градежните активности“, вели Трајановски.
Тој напомнува дека на овој потег останува проблематична експропријацијата, која требаше да заврши до пролетта лани. Друг предизвик е деминирањето на теренот, кое државата мора да го заврши за механизацијата на „Бехтел и Енка“ да може да работи. Допрва ќе треба да се изврши сателитско снимање на теренот за да се види дали има остатоци од војните што се воделе на оваа територија.
Трајановски затекнал нови проблеми и кај двата патни правца што влегуваат во втората деценија од изградбата.
„На компанијата ’Штрабаг’, која работи на делницата Градско-Дреново, година и половина не ѝ биле плаќани фактурите, па таа си ги собрала машините. Изгубивме драгоцено време за да го надминеме овој проблем“, објаснува Трајановски.
Очекувањата се дека проблемите ќе бидат надминати и новиот рок за целосно завршување на експресниот пат преку Плетвар е 2026 година. Истиот рок важи и за конечно завршување на автопатот Кичево-Охрид. Според Трајановски, блиску е решението за свлечиштата што го кочат проектот.
Проблеми има и со патот од Скопје до Блаце. Проектот се покажал како скап, па сега се бара ново решение и за овој патен правец.
Што покажува статистиката?
Во јули годинава за првпат по подолго време е забележан значителен раст кај издавањето одобренија за градба (33,6 отсто). Од вкупниот број на издадени одобренија за градење, само 20,1 отсто се за објекти од нискоградба, а само 6 се за транспортна инфраструктура.
Споредбата на податоците со ланските покажува дека забавува издавањето градежни одобренија за транспортна инфраструктура. За седум месеци во 2023 година биле издадени 70 одобренија, годинава 45.
Лани активностите во овој сегмент забрзаа во однос на 2022 година и очекувањата за оваа година беа дека токму нискоградбата ќе биде двигател на градежниот сектор.
Како причина за намалувањето на активностите се смета изборниот процес, кога вообичаено забавуваат градежните активности.
„Голема улога имаат тука изборите, особено периодот од првиот круг на претседателските избори и парламентарните избори, кога беше јасен победникот, па активностите целосно запреле“, вели Трајановски.