Министерката за финансии на САД, Џенет Јелен, рече дека администрацијата на Бајден е подготвена да ги прифати економските трошоци бидејќи се обидува да ги заштити американските национални безбедносни интереси од заканите што ги носи Кина, иако таа апелира до Пекинг да соработува за заедничките глобални грижи.
„Националната безбедност е од огромно значење во нашите односи со Кина. Ние нема да правиме компромиси за овие грижи, дури и кога тие наметнуваат компромиси за нашите економски интереси“, рече Јелен денеска во Вашингтон.
Забелешките, поставени во контекст на влошените односи со Пекинг, прикажуваат три приоритети во справувањето со Кина. Администрацијата ќе ги брани своите национални безбедносни интереси и ќе изрази загриженост за однесувањето на Кина, се бара здрава и фер економска конкуренција и целта е Кина да се вклучи во прашања како што се тие за климатските промени и олеснувањето на долгот на земјите во развој. Во соопштението од Министерството за финансии не се споменува можна посета на Јелен на Пекинг, патување што беше планирано со месеци, но сè уште не е закажано.
Адам Позен, претседател на институтот за меѓународна економија „Петерсон“ (Peterson), рече дека коментарите на Јелен за националната безбедност и економските трошоци, доколку навистина го доловуваат ставот на администрацијата на Бајден, се најважниот дел од говорот.
„Засновано на реалноста“
„Американската стратегија што го признава правото на Кина да се модернизира и признава дека има економски трошоци во извршувањето на достојните национални безбедносни цели е реалност, одржлива почетна точка за стратегија што не е ниту крстоносна војна ниту фантазија“, рече Позен. кој во саботата му беше домаќин на шефот на кинеската централна банка на настан во Вашингтон.
Министерката за финансии даде пркосен тон во некои од своите забелешки, оспорувајќи ги предвидувањата дека Кина ќе ги засени САД како најголема светска економска сила и ќе доведе до „судир меѓу народите“.
„Изјавите за падот на САД постојат со децении, но тие отсекогаш се покажувале како погрешни. Соединетите Американски Држави постојано ја демонстрираа својата способност да се приспособат и повторно да смислуваат како да се соочат со новите предизвици. Овој пат нема да биде поинаку“, рече таа во обраќањето на Факултетот за напредни меѓународни студии на универзитетот „Џон Хопкинс“ во Вашингтон. Таа исто така зборуваше за поплаките на САД поради зголемената поддршка на Кина за нејзините државни претпријатија и домашни приватни фирми за да доминираат во однос на странските конкуренти, како и за наводната кражба на интелектуална сопственост.
Без ограничувања
Таа ублажи со тоа што изјави дека администрацијата на Бајден не била мотивирана во своите постапки од желбата да го спречи развојот на Кина.
„Овие активности за национална безбедност не се дизајнирани за да стекнеме конкурентна економска предност или да ја задушиме економската и технолошката модернизација на Кина“, рече таа.
Позен беше скептичен дека Пекинг ќе им верува на таквите уверувања, но рече дека е поважно да ги слушнат сојузниците на САД и земјите во развој.
„Од суштинско значење е тие да веруваат дека акциите на САД против Кина не се првенствено фронт за проширување на нашата трговска доминација со нефер средства за себични цели“, рече тој.
Кинескиот лидер Кси Џинпинг го стави фокусот на обидот да им парираат или да ги победат САД во технолошката сфера. Минатиот месец тој го критикуваше Вашингтон за, како што ја нарече, стратегијата на задржување и потиснување, предводена од трговски ограничувања, црни листи и ограничувања на инвестициите, што го доведе во прашање технолошкиот развој на Кина.
Јелен го повтори својот став дека Кина и САД, како две најголеми економии во светот, имаат одговорност да работат заедно.
„Важно е да постигнеме напредок по глобалните прашања без оглед на нашите други несогласувања. Тоа е она што му треба на светот од неговите две најголеми економии“, рече таа.