Кина „пумпа“ трилиони јуани во инвестиции во инфраструктурата, стимул што би можел да биде од корист за втората по големина економија во светот, со многу потраен ефект од овогодинешниот „мрак“ предизвикан од ковид заклучувањата и превирањата на пазарот на недвижнини.
Според пресметките на Bloomberg, врз основа на официјалните најави, Пекинг прави достапни владини средства од 6,8 трилиони јуани (околу еден трилион долари) за градежни проекти. Вкупните трошоци, според некои проценки, би можеле да бидат дури и повисоки од тоа - три пати повеќе од таа сума, ако се додадат банкарските заеми и корпоративните средства.
Краткорочно, инвестициите во инфраструктурата би можеле да дадат поттик на вработеноста, обезбедувајќи олеснување за милиони баратели на работа погодени од падот. На подолг рок, стимулацијата помага на кинеската амбиција да стане поурбанизирана економија со високи приходи, поспособна да се натпреварува со САД во сферите на висока технологија, како што се полупроводниците.
Од тоа дали проектите ќе бидат успешни или ќе завршат неславно зависи добар дел од еконoмската визија на Кина за годините што доаѓаат. Во продолжение, ова е водич за проектите на кои се трошат тие средства.
Повеќе обновливи извори од Европа
Пустините во северна Кина ќе бидат локација за огромни акумулации на обновлива енергија. Во последниве месеци, започна изградбата на „бази“ на ветерна и соларна енергија, кои до 2030 година ќе имаат приближно исто толку капацитети за обновливи извори на енергија колку што во моментов има во цела Европа.
Првата фаза, со околу 100 гигавати од турбини и соларни панели, треба да биде завршена до следната година, а годинава ќе започне уште една фаза од 450 GW.
„Ветерните и соларните бази се главните двигатели на кинескиот влог во обновливи извори на енергија“, вели Тијањи Жао, кинески соларен аналитичар во BloombergNEF.
Според државните медиуми, втората фаза ќе чини повеќе од 3 трилиони јуани. Далноводи со ултра висок напон ќе ја транспортираат енергијата до густо населениот источен брег. Кинеската државна мрежна компанија планира годинава да изгради 13 такви линии.
Со ивестициите во обновлива енергија и пренос на електрична енергија, вкупната кинеска „зелена инвестиција“ би можела да достигне 2,6 трилиони јуани само оваа година, според банкарската групација на Австралија и Нов Зеланд.
Најдолгиот воден тунел во светот
Изградбата на канали, брани и акумулации е засилена, а во тие проекти оваа година ќе се инвестираат повеќе од 800 милијарди јуани.
Најамбициозниот проект е тунел долг 200 километри што пренасочува вода од реката Јангцекјанг до резервоар што ќе ја снабдува северна Кина, шема позната како Проект за пренос на вода југ-север. Тоа би бил најдолгиот воден тунел во светот, соборувајќи го актуелниот рекорд во Финска, а делови од него би биле длабоки дури еден километар под земја.
Според проценките на истражувачи од Универзитетот во Мелбурн, проектите за пренос на вода низ државата сочинуваат околу една третина од потрошувачката во кинеската водна инфраструктура. Планираните проекти би можеле да ја зголемат количината на вода достапна за употреба во Кина за 122 милијарди кубни метри годишно, проценуваат експертите. Тоа е околу пет пати повеќе од количината на вода што Германија ја користи секоја година.
Од бетонизација кон позелени градови
Изградбата на урбана инфраструктура, вклучително урбани патишта, мрежи за гас и водовод и паркови, е најпопуларниот избор за трошење на кинеските локални власти односно сочинува најголеми дел од трошењата за развој на инфраструктурата.
Најновиот план предвидува ширење на областите околу градовите. На пример, зона одобрена околу градот Ксиан во март, во моментот има популација од 18 милиони луѓе.
По децениското ширење со бетонски градби, сега фокусот се префрла кон т.н. зелени градови. Новиот еколошки град на езерото Сонгја во централна Кина, чија изградба започна оваа година со трошоци проценети на 200 милијарди јуани, предвидува да остави незасегнати 70 отсто од зелените површини и вода во областа. Тоа е истиот сооднос на згради и зелена површина како и во градот Ксионган во близина на Пекинг, кој е во фаза на изградба, а кој планерите ширум земјата го земаат како модел, откако наиде на поддршка од страна на претседателот Кси Џинпинг.
Друга омилена инвестиција на локалните самоуправи се индустриските паркови кои обезбедуваат евтини капацитети за бизнисите. Според официјалните податоци, локалните власти потрошиле околу една третина од средствата собрани од продажба на обврзници за урбана инфраструктура и индустриски паркови во првиот квартал. Со таа стапка, само оваа година би можеле да потрошат околу 1,4 трилиони јуани на вакви проекти.
Типичен пример е технолошкиот парк Кингдао од 20 милијарди јуани во источна Кина, започнат оваа година во обид да се поддржи индустријата за чипови, која стана национален приоритет поради американските санкции.
Сепак, успехот е далеку од загарантиран.
„Регионите се натпреваруваат меѓусебно преку различни стимулации, на пример, бесплатен канцелариски простор, или бесплатен фабрички простор, или барем субвенциониран“, вели Стјуарт Рандал, аналитичар за кинески полупроводници во IntraLink. „Сепак, веќе има многу празен канцелариски простор. Она што им треба повеќе е IP, истражувачки лаборатории, таленти“, додава тој.
Брза железница повеќе од двојно подолга отколку во остатокот од светот
Кина веќе има 40.000 километри брза железница, повеќе од двојно од остатокот од планетата заедно, а десетици големи проекти сè уште се во тек.
Најамбициозниот е линија долга 1.629 километри од провинцијата Сечуан на југозапад до тибетската престолнина Ласа, со искачување од повеќе од 3.000 метри низ терен подложен на земјотреси и глечери. Се очекува да биде завршена до 2030 година. Вкупната цена на целиот проект е околу 320 милијарди јуани.
Кина годинава соопшти дека планира да има брза железница во должина од 70.000 километри до 2035 година.
Истото важи и за автопатите и метрото. Кина планира да изгради или обнови 58.000 километри експресни патишта до 2035 година.
400 милијарди јуани годишно за центри за податоци
Како дел од напорите да се изгради подигитализирана економија, кинескиот план „East Data West Computing“ вклучува изградба на огромни центри за податоци во посиромашните западни провинции за да се чуваат датотеки генерирани од интернет компании со седиште на истокот. Изградбата на осум кластери на центри за податоци ќе чини околу 400 милијарди јуани годишно - од кои повеќето ќе доаѓаат од државни телекомуникациски компании.
„Централната влада гледа на изградбата на центри за податоци како начин за ширење на придобивките од дигитализираната економија надвор од развиените крајбрежни градови, со дополнителна придобивка од подобра изолација на домашниот пазар на Кина од надворешни шокови“, објаснува Јероен Гроневеген-Лау, аналитичар во Меркатор Институтот за кинески студии.