Дури пет акции на македонски котирани компании се наоѓаат меѓу 10-те со најголем раст во 2024 година во регионот Адрија, односно пазарите на Македонија, Србија, Хрватска, Босна и Херцеговина и Словенија. Пишувавме веќе дека македонскиот берзански индекс МБИ10 имаше убедливо најголем раст меѓу сите регионални индекси, од 65 проценти, па од акциите што го сочинуваат, „Стопанска банка – Скопје“ имаше најголем скок за една година, од 123,7 проценти и се наоѓа на четвртото место на регионалната листа на топ акции.
Лидер на листата е акцијата на хрватската компанија „Кончар Електроиндустрија“, која во 2024 пораснала за 137,4 проценти, пред акцијата на уште еден „кончар“, но сега „Кончар - дистрибутивни и специјални трансформатори“ со 129,4 проценти, српската „Месер Техногас“ со 124,3 проценти, а на петтото место е „Фабриката за цемент Какањ“ од Босна и Херцеговина, со 117,5 проценти раст.
Од македонските, меѓу првите десет компании чиишто акции најмногу пораснале во 2024 се уште и „Комерцијална банка“ со раст од 98,7 проценти, „НЛБ Банка“ со 89 проценти, „Македонијатурист“ со 78,7 проценти и „Реплек“ со 78,4 проценти раст.
Прочитај повеќе
Дали е реален „јануарскиот ефект“ на берзите?
Постоењето на овој феномен некогаш се чинеше дека е непобитнo бидејќи студиите покажаа добивки неколку пати поголеми во јануари отколку во просечен месец.
07.01.2025
Декемврискиот пад на прометот на Македонска берза не ја уништи рекордната 2024
Индексот МБИ10 ја заврши годината на рекордно ниво од 10.200,91 индексни поени, што е зголемување за фантастични 66,78 проценти.
04.01.2025
Преценети се цените на акциите на македонските банки: Анализа
За македонските деловни банки 2024 беше исклучително успешна година во поглед на цените на нивните акции на берза
09.01.2025
Македонците повеќе инвестираат во „Амазон“ и „Епл“ одошто во „Комерцијална“ и „Алкалоид“
„Играњето“ на странските берзи на македонските граѓани и компании во вредност го престигна класичното тргување на Македонската берза.
31.12.2024
Прогноза 2025: Растот на македонскиот индекс ќе продолжи, но поумерено
Акциските индекси во регионот (со исклучок на БиХ) ќе продолжат да растат, поттикнати од поволните макроекономски показатели.
27.12.2024
Свети Никола ѝ донесе историски рекорд на Македонската берза
МБИ10 денеска го надмина историскиот максимум од 10.057,77 индексни поени, кој беше постигнат на 31.8.2007 година.
19.12.2024
Инаку, меѓу првите 20 на листата со најголем раст, од Македонија се наоѓаат и акциите на „Гранит“ со раст од 57,3 проценти (13-то место), „Алкалоид“ со 55,2 проценти (14-то место) и „Макпетрол“ со раст од 43,9 проценти (19-то место). Ова значи, дека во 20-те акции со најголем принос за 2024 година во регионот Адрија, осум или 40 проценти се македонски, што е несомнено голем успех за македонскиот пазар на капитал и покрај слабостите, како што е малиот број на квалитетни хартии од вредност, слабата ликвидност, итн.
Македонските банки го вивнаа индексот нагоре, но акциите им се веќе преценети
Да потсетиме, домашниот берзански индекс на самиот крај од 2024 година, на 19 декември, ја достигна и надмина својата историски највисока вредност од 10.057,77 поени од 31.08.2007 година. Уште претходно, во септември пишувавме дека МБИ10 е меѓу првите топ пет берзански индекси во светот по растот од почетокот на 2024, според рангирањето на терминалот на „Блумберг“.
Всушност, Македонската берза генерално имаше успешна година, со остварен промет од над 205 милиони евра, за разлика од 2023 кога вкупниот промет беше само 75 милиони евра. Во класичното тргување прометот беше над 110 милиони евра, 2,3 пати повеќе во однос на 2023, и како што истакна директорот на Берзата, Иван Штериев во интервјуто за „Блумберг Адрија“.
„Подобрената макроекономска состојба, скротената инфлација, намалените каматни стапки, позитивните берзански движења глобално, кои имаат влијание и врз локалниот сентимент на инвеститорите, добрите резултати на котираните домашни компании и атрактивните дивиденди, особено во банкарскиот сектор, сето тоа придонесе МБИ10 да го повтори својот историски рекорден резултат, психолошката граница од 10.000 поени“, рече Штериев.
Во кошничката на индексот доминираат акциите на банките, трите најголеми во Македонија, плус „ТТК Банка“, а до неодамна членка на МБИ10 беше и акцијата на „Унибанка“, којашто во декември лани ја замени акцијата на „Реплек“.
Перформансите на банкарскиот сектор имаа најголемо влијание врз движењето на МБИ10 лани. Трите системски банки во државава, „Комерцијална банка“, „Стопанска банка – Скопје“ и „НЛБ банка“, прикажаа рекордни профити за првите девет месеци, со што 2024 година ќе биде нивната најуспешна година откако постојат. Перформансите на банкарскиот сектор ќе имаат најголемо влијание на индексот и оваа, 2025 година. Аналитичарите очекуваат банките да продолжат со добрите резултати, но за цените на нивните акции мислат дека се веќе прилично преценети.
„Цените на акциите на банките во Македонија значително ги надминаа европските и покажуваат повисоки вреднувања, ако се погледнат показателите P/B (price to book) и P/E (price to earnings). Очекуваме дека и во 2025 година банките ќе продолжат да остваруваат добри профити поради растечката кредитна активност и здравите портфолија, што ќе го одрази доброто расположение на банкарскиот сектор. Што се однесува до цените на акциите, сепак очекуваме поблаг раст во однос на остварениот во 2024 година, бидејќи вреднувањата се сè уште високи и го прават банкарскиот сектор скап и донекаде преценет за инвеститорите “, објасни аналитичарката на „Блумберг Адрија“, Марина Петров Савиќ.
Свој придонес во големиот скок на МБИ10 во 2024 секако имаат и останатите акции, како на пример „Македонијатурист“ којашто беше веројатно „најжешката“ акција минатата година. Со месеци инвеститорската и пошироката јавност беше возбудувана од тамошните сопственички прегрупирања и влез на нови играчи, моќни бизнисмени од секторот градежништво, но и други бизнис-дејности. Само во класично тргување за една година беа „свртени“ околу пет милиони евра, но секако дека главните тргувања беа во блок-трансакциите при коишто од своите пакети вредни по неколку милиони евра „се простија“ неколку членови од раководството на компанијата.
Ќе ја споменеме и стандардно добрата „Алкалоид“, којашто и во 2024 година оствари стабилен раст на своите приходи и профит, а отвори и нова компанија, во Казахастан, со што најави пробој и на азискиот континент. Уште една одлична вест беше и одлуката за вложување во истражувачко-развојна компанија во далечната Јужна Кореја, со што „Алкалоид“ треба да го освојува и пазарот во категоријата на т.н. биослични лекови.
На хрватскиот хит „Кончар Електроиндустрија“ ѝ прогнозираат раст и понатаму
А, кога сме кај регионалниот шампион за 2024, хрватската компанија „Кончар Електроиндустрија“, се работи за акција која една од најпопуларните на тамошниот пазар изминативе две години. Лани нејзината цена порасна за речиси 140 проценти, а на хрватскиот индекс Crobex за помалку од 30 проценти. “Кончар“ е всушност компанија со голема традиција во областа на електроиндустријата, со почетоци пред повеќе од 100 години, а денеска групација составена од повеќе друштва, меѓу кои што е и „Кончар - дистрибутивни и специјални трансформатори“, којашто е пак втора на листата регионални шампиони за 2024, со раст од речиси 130 проценти.
Како што пишуваше деновиве хрватската редакција на „Блумберг Адрија“, ваквото движење на акциите на „Кончар“ е последица на вербата кај инвеститорите дека групацијата ќе профитира од т.н. зелена транзиција, односно намалувањето на уделот на фосилните горива во енергетските извори и ориентација кон обновливи извори на електрична енергија, глобално и регионално.
Групацијата во 2023 година имала приходи од продажба нешто помали од 900 милиони евра, додека за 2024 прелиминарните сѐ уште не се објавени. Сепак, заклучно со третиот квартал продажбите биле за 22 проценти повисоки, односно 735 милиони евра. Овие добри резултати ги натераа аналитичарите да се изјаснат позитивно околу акциите на „Кончар“, па така, „Интеркапитал“, една од најголемите хрватски брокерски куќи, на 8 јануари ја подигна својата препорака за акцијата на „Кончар Електроиндустрија“, со препорака за купување, а како целна цена се наведуваат 570 евра. Пред оваа препорака цената беше околу 485 евра, за веќе во петокот, на 10 јануари, да затвори на 550 евра.
Аналитичарите на „Интеркапитал“ сметаат и дека „Кончар“ долгорочно ќе профитира од заедничката фабрика со германски „Сименс“(Siemens). „Кончар“ ќе биде мнозински сопственик на фабриката, чие производство се очекува да започне во 2026 година, а заедничкиот проект сигнализира посветеност на капитализирање на трендовите на пазарот, сметаат аналитичарите.
Германија, заедно со Норвешка и Романија, е еден од најважните извозни пазари на „Кончар“, а „Интеркапитал“ верува дека уделот на извозот во „Кончар“ постепено ќе расте во наредните години.
Пазарната капитализација на „Кончар“ во моментов е околу 1,31 милијарди евра. Со тоа што државата контролира околу 30 отсто од акциите, најголеми индивидуални сопственици се домашните пензиски фондови, со вкупно околу 40 проценти од сопственоста.