Ефекти од мерките на НБРМ: Депозитите се зголемија за 900 милиони евра

Заштедите растат побрзо од очекувањата, што се должи, главно, на зголемените каматни стапки. Имено, Народната банка на Македонија (НБРМ) од крајот на 2021 година, поради борбата со растечката инфлација, почна со монетарно затегнување, што резултира со раст на депозитите и со забавување на кредитирањето.

Во вториот квартал од оваа година резултатите од рестриктивните монетарни политики станаа повидливи. Во овој период забрза растот на депозитите, а поумерено забави кредитирањето на ниво од 6,5 отсто (проекцијата за растот на кредитите до крајот на годината изнесува 5,7 отсто).

„Во вториот квартал беше забележан квартален раст и на депозитната база, по вообичаеното сезонско намалување во првиот квартал, што услови натамошно забрзување на годишниот раст на депозитите од 11,6 отсто, што е над очекувањата за крајот на вториот квартал според априлската проекција“, се наведува во неодамнешниот квартален извештај на НБРМ.

Од централната банка уште велат дека продолжуваат поволните придвижувања од аспект на рочната и валутната структура на штедењето, што значи раст на долгорочните и на денарските депозити, а тоа ги одразува „ефектите од мерките преземени од страна на Народната банка и стабилизираните очекувања на економските субјекти“.

За една година домаќинствата ги зголемиле заштедите за 500 милиони евра

Вкупните депозити во јуни стигнаа до 8,258 милијарди евра. Во однос на крајот на 2021 година, растот на депозитите изнесува нешто над 900 милиони евра. Најголем дел од оваа разлика, близу 890 милиони евра, е настанат по почетокот на кампањата на НБРМ за зголемување на референтната каматна стапка.

Поголем дел од вкупните заштеди во банките и штедилниците е на домаќинствата. Тие заклучно со крајот на вториот квартал годинава депонирале 5,443 милијарди евра, или половина милијарда евра повеќе споредено со април 2022 година, кога НБРМ почна да ги зголемува каматите.

Минатиот месец државата излезе на пазарот со граѓански обврзници. Каматата за нив изнесува пет проценти и е речиси двојно поголема од просечната камата за депозитите орочени на две години. Поради ова, експертите пред емисијата препорачаа државата да биде внимателна со сумата што ќе ја побара.  

„Неконтролирано и прекумерно издавање на овој тип обврзници во краток период би довело до повлекување на депозитите од банките, каде што каматните стапки на депозитите се пониски, со што би се предизвикале несакани ефекти“, изјави за „Блумберг Адрија“ Александар Костадинов, економски аналитичар.

Каматите за новите заштеди на граѓаните растат најбрзо

На крајот, граѓаните купија обврзници во вредност од 23,5 милиони евра, што не може да биде опасно за заштедите во банките и штедилниците, кои се блиску до 5,5 милијарди евра, но може да предизвика конкуренција во каматните политики.

„Очекувам во наредниот период емисијата на оваа обврзница да предизвика и нагорна корекција на каматните стапки на пасивните камати, односно на каматите на депозитите. А тоа, пак, ќе се преслика секако и на активните каматни стапки, односно на каматите на кредитите“, рече универзитетскиот професор Зоран Ивановски во разговор за „Блумберг Адрија ТВ“. 

Вкупната каматна стапка на депозитите во јуни изнесуваше 1,4 отсто. Една година претходно беше на ниво од 0,67 отсто. Каматите во овој период многу побрзо растот кај заштедите на фирмите отколку кај граѓаните.

Многу повидливо е зголемувањето на каматните стапки кај новопримените депозити. За новите штедачи, просечната камата во јуни изнесувала 2,87 отсто, а пред една година само 0,70 отсто.

За коропративниот сектор, каматната стапка во јуни изнесува 2,11, а пред една година изнесувала 1,53 отсто.

Според Марјан Петрески, член на Советот на Народната банка и универзитетски професор, трендот на раст на каматните стапки на депозитите е послаб отколку кај кредитите, што ја одразува пазарната структура на банкарскиот сектор.

„Но мора да забележиме дека кај новопримените депозити, на пример, тој интензитет на пораст на каматните стапки веќе се изедначува со интензитетот на пораст на каматните стапки кај новоодобрените кредити, така што тоа секако дека поволно се одразува врз штедењето“, вели Петрески во разговор за „Блумберг Адрија ТВ“.  

Минатата недела НБРМ уште еднаш ја зголеми референтната камата. Сега таа е на ниво од 6,15 отсто, што е најмногу од јуни 2010 година.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар