Не само регионот туку цела Европа ја чека тешка зима во однос на снабдувањето и цените на електричната и топлинската енергија, смета Стефан Бужаровски, професор на Универзитетот во Манчестер, кој гостуваше во Блумберг Адрија ТВ.
„За жал, глобалните трендови во моментов не се поволни и нѐ очекува еден тежок период, особено во зимата што следува. Во таа смисла, регионот Адрија е жртва на глобалните трендови поради кризата со цените и снабдувањето со гас, што не е појава само по руската инвазија врз Украина, туку уште од есента 2021 година и постковид-периодот. Но треба да се каже и дека состојбата со нуклеарната енергија во Франција, недостигот од електрична енергија во тој контекст, исто така влијае врз високите цени. Така што, за жал, сите во Европа нѐ очекува тешка зима, особено ако имаме студено време и голема потрошувачка“, вели професорот Бужаровски.
Според него, неизбежно е ново поскапување, иако тоа е надвор од неговите истражувања. Сепак, неговата стручност е енергетската сиромаштија, за што вели дека особено се важни интервентните мерки што ги преземаат владите.
„ЕУ-земјите веќе имплементирале со вкупна вредност од 670 милијарди евра како интервентни мерки, додека во Обединетото Кралство мерките изнесуваат речиси 100 милијарди евра. Повеќето земји од ЕУ имаат отворени пазари, што значи дека потрошувачите не се заштитени. Во регионот Адрија, сепак, има помало ниво на либерализација на пазарот. Ако ги анализираме мерките, секаде има намален данок, има скалести тарифи или определени максимални цени, а некаде дури има регулација и на отворениот пазар. Универзална мерка се трансферите кон ранливите групи потрошувачи, Некаде има барања од државните претпријатија да се преземат мерки за помош, а некаде има воведено даноци за тие фирми што профитираат од растот на цените во оваа ситуација, но има поддршка и за малите и средните претпријатија“, објаснува професорот.
Според Бужаровски, ова се основните мерки, но има и други, особено во делот на енергетската ефикасност, бидејќи земјите од ЕУ инвестираат со засилена динамика во тој дел. Тоа е и неговиот предлог за македонските власти, со цел поголема заштита во услови на енергетска криза, бидејќи активните мерки ги смета за недоволни.
„Околу 60-70 отсто од населението во Македонија има проблеми поврзани со енергетската сиромаштија. Тој број е многу поголем од домаќинствата што добиваат помош. Во таа смисла, опфатот на енергетската сиромаштија е многу поголем од опфатот на доходовната сиромаштија и затоа овие средства не се доволни на краток рок. На среден и долг рок мора да се инвестира во енергетска ефикасност. Основната мерка што ќе помогне е подобрување на термичката изолација во домовите, подобрување на системите за греење и подобрување на целокупната ефикасност на апаратите во домаќинствата. Сметам дека недостигаат поамбициозни политики и иницијативи за подобрување на енергетската ефикасност во регионот. Тоа е вид помош што дава големи резултати“, вели професорот.
Погледнете го видеото со целиот разговор со Стефан Бужаровски, професор на Универзитетот во Манчестер.