.webp){kind=icon}
Очите на експертите почнуваат да се вртат кон следниот Божиќ, бидејќи Европа ги држи светлата запалени во овој празничен период и покрај енергетската криза што го зафати континентот повеќе од една година.
Додека мрежите остануваат фокусирани на обезбедување доволно гас и електрична енергија за снабдување на домаќинствата во наредните месеци, експертите веќе се загрижени дека истиот проблем може да се повтори следната зима, а можеби дури и да се влоши.
Ефектите од сегашната гасна криза би можеле да траат уште подолго. Во декември, еден од најпочитуваните британски енергетски консултанти предупреди дека цените на енергентите би можеле да останат високи до крајот на деценијата.
Доаѓа време кога Британците се принудени да плаќаат повеќе од кога било за да ги задржат своите домови топли оваа зима. Истото важи и за повеќето земји во Европа, каде што цените на гасот и електричната енергија пораснаа во последната година и половина.
Ситуацијата на континентот следната зима во голема мера ќе зависи од тоа колку студени ќе бидат јануари, февруари и март, велат експертите.
Ако времето е несоодветно топло, на луѓето веројатно нема да им треба толку многу гас за да ги загреат своите домови, оставајќи ги европските складишта за гас со повеќе резерви кога ќе заврши зимата.
Ова ќе му олесни на континентот да ги надополнува своите резерви во текот на летото, дури и без руски гас.
Мартин Јанг, виш аналитичар во Investec, рече дека исто така ќе има малку повеќе ветерна енергија пред следната зима, што ќе помогне во снабдувањето со електрична енергија. Сепак, сè уште постои неизвесност околу некои генератори на јаглен и нуклеарна енергија.
Владата на ОК склучи договор според кој старите електрани на јаглен што се деактивирани ќе бидат достапни за производство на струја и оваа зима доколку има потреба. Досега тоа не беше потребно, но министрите би можеле да го продолжат до следната зима.
„Моето претчувство е дека нема да видиме многу промени на страната на понудата во ОК, тоа на крајот ќе зависи од тоа како ќе излеземе од зимата ако го погледнете поширокиот европски контекст“, рече тој.
Иако залихите од Русија пресушија минатото лето, дел од гасот сè уште доаѓаше, што им овозможи на Европејците да го остават настрана за студените денови.
Следното лето, гасоводите што ја поврзуваат Русија со Европа веројатно ќе бидат речиси затворени.
Како резултат на тоа, голем дел од гасот увезен на континентот ќе мора да се испорачува со брод од САД, Катар и од други места.
Сепак, има ограничен број танкери за течен природен гас (ЛНГ) во светот и ограничен број места каде што тие можат да се закотват во Европа.
Во обид да се добие повеќе од овој гас - кој се лади на околу -160 целзиусови степени за да стане течен за да може полесно да се складира и транспортира - до европските брегови, проектите за нови терминали се појавија или беа забрзани во последните месеци.
Германија го отвори својот прв ЛНГ терминал во декември - сигнализирајќи голема промена во енергетската политика на земјата, која во минатото беше толку поврзана со увозот на руски гас.
Следната година во Германија треба да бидат отворени уште два терминали за ЛНГ.
Обединетото Кралство, Шпанија и Португалија имаат најголеми капацитети за увоз на ЛНГ во Европа – што им овозможува пристап до глобалните пазари. Но, Пиринејскиот Полуостров нема многу гасоводи што го поврзуваат со остатокот од Европа, така што терминалите на Шпанија се помалку корисни за нејзините соседи.
И покрај тоа што Centrica неодамна повторно отвори напуштен стар капацитет за складирање гас, ОК има многу малку места за чување на ЛНГ што ќе го увезе во текот на летото.
Како резултат на тоа, голем дел од гасот што доаѓа во терминалите во Обединетото Кралство ќе биде директно реекспортиран во Европа, особено во Холандија, каде што ќе се пумпа во подземни складишта како подготовка за зимата.
Гасот од норвешките и британските гасни полиња, исто така, ќе служи за надополнување на европските залихи во потоплите месеци кога на домаќинствата и бизнисите ќе им треба помалку гас.
Но, иако ЛНГ може да понуди делумно решение за снабдувањето со гас во Европа, тој не може да ги спушти цените на гасот до каде што беа. ЛНГ е веќе скап начин за транспорт на гас - потребна е многу енергија и скапа опрема за да се добие и да се одржи доволно ладен за танкерите.
И бидејќи танкерите со ЛНГ можат да патуваат каде сакаат, за да го обезбедат виталниот гас што и е потребен, Европа ќе мора да понуди повеќе од она што купувачите ширум светот се подготвени да платат.
Така, со преминувањето кон зголеменото потпирање на танкери за ЛНГ за своите потреби за гас, Европа со години ќе плаќа повисоки цени.
Cornwall Insight, истакната енергетска консултантска компанија со седиште во Источна Англија, рече дека очекува цените да останат високи до крајот на деценијата.
„Веројатните сценарија се дека протокот на руски гас низ цевководите дополнително ќе се намали во летото 2022 година, а исто така ќе видиме дека цените на енергетнтите ќе останат над нивото пред пандемијата барем до 2030 година, бидејќи на пазарот му треба време да се прилагоди на оваа промена во понудата. и побарувачката“, вели водечкиот истражувачки аналитичар д-р Метју Чадвик.
