.webp){kind=icon}
Глобалната побарувачка на нафта ќе го достигне врвот оваа деценија, за првпат предвиде Меѓународната агенција за енергија (ИЕА), во услови на зголемена популарност на електричните автомобили и заладување на кинеската економија.
Предвидениот врв, кој агенцијата го предвидува и за јаглен и природен гас, не значи дека брзиот пад на потрошувачката на фосилни горива е неизбежен. Веројатно ќе следува „повлажна висорамнина, која ќе трае многу години“, при што побарувачката ќе остане превисока за да се ограничи глобалното затоплување на 1,5 Целзиусов степен, соопшти ИЕА.
Светот ќе троши дури по 102 милиони барели нафта дневно до крајот на 2020-тите, со обем што ќе падне на 97 милиони барели дневно до средината на векот, според основното сценарио, наречено „Индицирано политичко сценарио“, кое е објавено во вторникот, на Годишниот преглед на светската енергија на ИЕА.
„Низ светот се случува транзиција кон чиста енергија и е незапирлива“, наведе во изјавата извршниот директор на ИЕА, Фатих Бирол. „Тврдењата дека нафтата и гасот претставуваат безбедни избори за енергетската и климатската иднина на светот изгледаат послабо од кога било.
Побарувачката за нафта во петрохемиската, воздушната и поморската индустрија ќе продолжи да се зголемува до 2050 година, но тоа нема да биде доволно за да се компензира помалата побарувачка во патниот транспорт во услови на „неверојатен пораст на продажбата на електрични возила“, соопшти ИЕА. Кина, која со години го поттикнува растот на глобалната потрошувачка на сурова нафта, ќе забележи слабеење на апетитите во следните неколку години и опаѓање на вкупната потрошувачка на долг рок, се наведува во извештајот.
Bloomberg
Глобалната потрошувачка на нафта ќе го следи истиот пат како и побарувачката за други јаглеводороди. „Ние сме на пат сите фосилни горива да го достигнат својот врв пред 2030 година“, соопшти ИЕА. Ова е првпат сите сценарија произведени од агенцијата за глобални енергетски пазари со седиште во Париз да укажуваат на краткорочен пад на потрошувачката на јаглеводороди.
Основниот случај на ИЕА ги одразува енергетските политики што моментално ги спроведуваат владите низ светот и тековните последици од минатогодишната енергетска криза. Второто сценарио на ИЕА, кое претпоставува дека сите влади целосно и навреме ги исполнуваат своите ветувања за енергија и клима, предвидува глобалната побарувачка на нафта да достигне врв од 93 милиони барели дневно во 2030 година и да падне на 55 милиони барели дневно во 2050 година. Третото сценарио е за нето нула емисии, во кое глобалното затоплување е ограничено на 1,5 Целзиусов степен, што би довело до пад на глобалната побарувачка на 77 милиони барели дневно во 2030 година и нешто под 25 милиони барели дневно во 2050 година.
Контрола на ОПЕК
Процесот на декарбонизација на глобалната економија „ќе биде долг, а производителите на фосилни горива ќе продолжат да бидат влијателни“ во годините што доаѓаат, се наведува во извештајот.
Во основниот случај, Русија и Организацијата на земјите извознички на нафта ќе го задржат заедничкиот удел на пазарот на нафта од 45 до 48 проценти до крајот на оваа деценија. До средината на векот, тоа ќе се искачи над 50 отсто благодарение на поголемото производство во Саудиска Арабија, де факто лидер на ОПЕК.
Од друга страна, Русија треба да губи околу 3,5 милиони барели дневно или околу една третина од своето производство на нафта до 2050 година, „бидејќи се бори да го одржи производството од постојните полиња или да развие нови“, соопшти ИЕА.
ИЕА исто така претпоставува дека Иран и Венецуела ќе можат да го зголемат своето производство во наредните години благодарение на постепеното олеснување на меѓународните санкции.
Сепак, со текот на времето, пазарната моќ на големите производители на нафта ќе се намалува, предупреди агенцијата.
„Со спроведувањето на тоа влијание, тие го намалуваат, бидејќи потрошувачите имаат сè поголем опсег на зрели опции за чиста енергија што стануваат поатрактивни“, се наведува во извештајот.
