.webp){kind=icon}
Транзицијата од автомобили со мотори со внатрешно согорување се соочува со нова пречка. Имено, возачите не сакаат да купуваат половни електрични возила, што во исто време го поткопува и пазарот на нови.
На пазарот на користени автомобили од 1,2 трилион долари, цените на автомобилите на батерии паѓаат побрзо од оние со мотори со внатрешно согорување. Клиентите ги избегнуваат поради недостигот од субвенции, желбата да чекаат подобра технологија и постојаниот недостиг од инфраструктура за напојување.
Жестоката ценовна војна поттикната од „Тесла“ (Tesla) и конкурентните кинески модели дополнително ја намалува вредноста на новите и користените возила, загрозувајќи ја заработката на конкурентите како „Фолксваген“ (Volkswagen) и „Стелантис“ (Stellantis).
Бидејќи повеќето нови возила во Европа се продаваат преку лизинг, производителите на автомобили и трговците што ги финансираат тие трансакции се обидуваат да ги надоместат загубите од големиот пад на вредноста со зголемување на трошоците за позајмување. Тоа влијае на побарувачката на некои европски пазари што беа во првите редови на транзицијата од фосилните горива. Некои од најголемите купувачи на нови автомобили, вклучувајќи ги и компаниите за изнајмување, го намалуваат прифаќањето на електрични возила бидејќи губат пари при препродажбата, а „Сикст“ (Sixt) ги исфрла моделите на „Тесла“ од својата флота.
„Кога автомобилот ќе изгуби еден процент од својата вредност, јас заработувам еден процент помалку“, вели Кристијан Далхајм, кој го предводи одделот за финансиски услуги на „Фолксваген“. Проблемот со користените електрични возила, како што вели тој, потенцијално ќе уништи милијарди евра заработка за пошироката индустрија.
Bloomberg Mercury
Проблемите се очекува да станат поинтензивни следната година, кога многу од 1,2 милион електрични возила продадени во Европа во 2021 година ќе излезат од тригодишните договори за лизинг и ќе влезат на пазарот на половни возила. Како се справуваат компаниите со овој проблем ќе биде клучно за нивните финансиски резултати, довербата на потрошувачите и на крајот декарбонизацијата, вклучувајќи го и планот на Европската Унија да стави крај на продажбата на нови возила на фосилни горива до 2035-та.
„Нема побарувачка за користени електрични возила“, вели Мет Харисон, главен оперативен директор на „Тојота“ во Европа (Toyota Motor Europe).
Компаниите за електрични возила можат да се насочат кон понудите за мобилност и стартапите за споделување на возење, но побарувачката за таквите компании е ограничена. Несаканите возила со внатрешно согорување често завршуваат во Африка, каде што нивната лоша состојба предизвикува проблеми со загадувањето. Тој пазар е во голема мера затворен за електрични возила бидејќи нема одржлива инфраструктура за полнење.
Кина може да послужи како пример за претпазливост. Богатите субвенции ја претворија земјата во гигант за електрични возила, но тие исто така создадоа запуштени гробишта на напуштени електрични возила. Слични непријатни сцени во Европа или во САД би можеле да ги засилат повиците од конзервативните политичари за намалување на поддршката за индустријата, додека во 2024 година се очекуваат клучните избори во САД и во Европа.
Раните предупредувачки знаци за електричните возила се појавија претходно годинава, кога „Тесла“ почна агресивно да ги намалува цените во обид да ја зајакне продажбата. Тоа започна ценовна војна што ја следеа другите производители, намалувајќи ја профитабилноста за некои и зголемувајќи ги и онака големите загуби за други.
Цените на користените електрични возила паднаа за околу една третина во годината заклучно со октомври, во споредба со падот од само пет проценти за севкупниот пазар на користени возила, според податоците за продажбата од „Ај си карс“ (iSeeCars.com), веб-страница што ги рангира автомобилите и трговците. Искористените електрични возила се продаваат побавно од бензинските модели дури и по значително намалување на цените, соопшти групата.
Bloomberg Mercury
Во Германија, најголемиот европски пазар на автомобили, повеќето нови возила прво се продаваат како службени возила, а потоа една или три години подоцна повторно влегуваат на приватниот пазар за користени возила. Со забавувањето на нарачките дури и за нови електрични возила, повеќе користени модели седат по паркинзи повеќе од 90 дена, што значи дека станаа „инвентар за ризик“, според пазарниот истражувач „Дојче автомобил“ (Deutsche Automobil Treuhand).
„Мораме значително да ги намалиме цените само за да привлечеме клиенти за електрични возила“, вели Дирк Ведиген фон Кнап, кој ја предводи групацијата што ги претставува дилерите на „Фолксваген“ и на „Ауди“.
Дел од проблемот е што индустријата за првпат се соочува со користени електрични возила. „Додека автомобилите со мотори со внатрешно согорување може брзо да се проценат врз основа на нивната старост и километражата, нема широко користени тестови што го одредуваат квалитетот на батеријата“, вели Ведиген фон Кнап. Батеријата претставува околу 30 проценти од вредноста на електричните возила, удел што се очекува да се намали во наредните години, според „Блумберг НЕФ“ (BloombergNEF).
Bloomberg
„Секако, некои електричните возила имаат добри перформанси со години по претставувањето, со помала деградација на батеријата од очекуваното“, вели Мајк Тиндал, аналитичар во ХСБЦ (HSBC). „Теслите“ брзо се продаваат на пазарот на половни возила поради репутацијата на брендот како лидер во технологијата и редовните ажурирања на софтверот. Чудниот електричен автомобил i3, претставен од БМВ (BMW) пред десет години, дури доби култ на следбеници.
Сепак, повеќето потрошувачи и понатаму не сакаат да купуваат користени електрични возила. Производителите веќе работат на нови технологии за батерии, кои ветуваат поевтини автомобили со подолг опсег и побрзо полнење. „Мерцедес-Бенц“ (Mercedes-Benz) и БМВ најавија дека планираат да воведат неколку електроцентрали од следната генерација во средината на деценијата, додека „Фолксваген“, „Стелантис“ и „Рено“ развиваат модели со цена од 25.000 евра или помалку.
„Ајвенс“ (Ayvens), компанија за управување со флота што оперира со околу 3,5 милиони возила, рече дека неизвесноста околу ЕВ-технологијата ќе убеди повеќе клиенти да се одлучат за лизинг наместо да купуваат, забрзувајќи ја промената од поседување автомобил кон возење за плаќање.
„Благодарение на електричните возила, возачите стануваат корисници наместо сопственици“, вели Ени Пин, главна комерцијална директорка на „Ајвенс“.
