Најсилната енергетска криза која ја погоди глобалната економија во 2022 година придонесе земјава да го забрза чекорот кон употреба на обновливи извори за добивање струја и само две години да добие еколошка замена за РЕК Битола.
Според податоците на Регулаторната комисија за енергетика (РКЕ), за 25 месеци приклучени се нови 578,26 MW енергетски капацитети од обновливи извори кои произведуваат електрична енергија што е доволна за просечна потрошувачка на скоро 185 илјади домаќинства.
Ваквиот пресврт во производството на струја го предводи приватниот сектор, а тој донесе и зголемен увоз на потребните соларни панели од Кина. Бројките покажуваат дека само за две години (2022 и 2023) увезените количини се двојно зголемени.
Прочитај повеќе
Струја од сонце добиваат околу 185 илјади домаќинства
За дваесет и пет месеци го добивме новиот еколошки РЕК Битола
24.02.2024
Енергијата од ветер се ослободува од европската бирократија
Во Германија минатата година беа одобрени за 80 отсто повеќе проекти
12.02.2024
Готови се законските измени: Кој ќе ја чува струјата од обновливи извори?
Тие што веќе поставиле фотоволтаици нема да морат да инвестираат и во батерии за складирање
21.12.2023
Добар 3 за енергетскиот напредок, безбедноста ни е најслаба страна
Нашата земја има најслаб резултат кај енергетската безбедност, а најдобро е оценета кај перформансите на власта.
20.12.2023
Бројките во земјава кореспондираат со бројките во европските земји и САД каде евтиниот увоз од Кина станува опасност за локалните производители. Европската унија веќе најавува истраги кои можат да доведат до користење трговски алатки за справување со кинескиот увоз. И Вашингтон упати предупредување со кое сака да се увери дека Пекинг сериозно го сфаќа проблемот.
Рекорден увоз и на панели и на литиум-јонски батерии лани
Увозот на соларни панели во земјава е ослободен од царински давачки, а ДДВ изнесува 18 отсто. Бесцаринскиот увоз и интересот за инвестиции во фотоволтаици се две главни причини податоците за увоз лани да се зголемат неколкукратно во однос на претходниот период.
Според податоците на Царинската управа, минатата година во земјава влегле рекорди над 13,5 милиони килограми соларни панели. Во 2021 година увозот изнесувал само 1,5 милиони килограми.
Освен зголемен увоз на панели од Кина лани значително е зголемен и увозот на литиум-јонски батерии, потребни за чување на енергијата произведена од обновливи извори.
„Во 2023 година од страна на фирми кои поседуваат одобрение за крајна употреба увезени се 125 парчиња литиум јонски батерии (или 1.695 кг) наменети за индустриско производство и 76.179 парчиња (или 39.036 кг) од страна на фирми што немаат одобрение за крајна употреба“, велат од Царинската управа за „Блумберг Адрија“.
Увозот на литиум-јонски батерии кои не се наменети за индустријата туку се внесени во земјава од фирми кои немаат одобрениe за крајната употреба е значително поголем и покрај тоа што увозната давачка е значително поголема. Од лани за оние кои имаат одобрениe, царината изнесува само 2,7 отсто, за останатите 15 отсто.
„Царинската стапка за литиум јонските батерии во 2021 и 2022 година изнесуваше 15 отсто, а во 2023 година, за литиум јонските батерии коишто ги увезува фирма која поседува одобрение за крајна употреба овие видови производи коишто се наменети за индустриско производство, се со повластена царинска стапка од 2,7 проценти, додека за останатите кои немаат вакво одобрение, царинската стапка е 15 проценти“, велат од Царинската управа.
Статистичките податоци покажуваат раст на увозот на хемиски производи и слични суровини од Kина. Лани (според претходните податоци) биле увезени производи во вкупна вредност од околу 60 милиони евра или над 20 милиони евра повеќе споредено со пред пет години.
Европските производители бараат мерки против Кина
Државните стимулации во Кина направија сериозен проблем на производителите на соларни панели во Европа. Кинеските соларни модули се барем двојно поевтини од европските, а големата понуда силно влијае на фабриките во европските земји.
Европскиот совет на производители на соларни производи (ESMC), телото што ги претставува производителите на фотоволтаици, од Брисел побара „итни“ мерки за излез од кризата затоа што сами не можат да се справат со агресивната кинеска конкуренција поддржана со субвенции од официјален Пекинг.
„Сè укажува на фактот дека кинеските производители ги продаваат своите панели под производната цена. Наскоро ќе ја изгубиме фотоволтаичната индустрија во Европа“, рече генералниот секретар на ESMC, Јохан Линдал.
Можни опции се директна поддршка на компаниите или мерки за заштита на трговијата, односно истрага против субвенционирање за увоз на соларни панели од Кина.
Сепак, евентуалната трговска војна би била „катастрофа за соларниот пазар на ЕУ, смета Џени Чејс, аналитичар во „БлумбергНЕФ“, бидејќи на тој начин Брисел би го ризикува својот амбициозен план за инсталирање панели низ земјите од Европската унија со оглед на ограничениот производствен капацитет на домашните компании.