.webp){kind=icon}
Можеби најдобриот советник што дополнително може да ни помогне во изборот на адекватни материјали е светски познатиот ултрамаратонец, со голем број победи на трки во екстремни услови, Јовица Спајиќ.
Пред еден месец тој победи на најтешката и најстудена ултрамаратонска трка „Јукон Арктик ултра“, со должина од 483 километри, но не му се непознати ни победите на екстремно топло време.
„Изборот на вистинските материјали може да направи клучна разлика во тоа како се чувствувате во одредени временски услови. Најдобар пример за тоа може да биде мојата последна трка, за време на која не требаше да менувам ниту еден од моите слоеви. Иако трчав 500 километри во екстремно ладни услови, комбинацијата што ја избрав беше одлична за временските услови бидејќи успеав да создадам совршена микроклима. Секое парче облека што го имав ми даваше можност да се приспособам на ситуацијата. Благодарение на патентите за вентилација можев да се ’ладам’, но и да останам херметички затворам кога температурата ќе падне под нулата“, објаснува Спајиќ.
При изборот на совршен материјал за секоја сезона, нашиот соговорник напоменува дека не постои еден материјал што ќе биде идеален за секого, бидејќи во игра се многу фактори што зависат од личноста, како што се потењето и различната потрошувачка на електролити.
Сепак, на располагање имаме широк спектар природни и вештачки ткаенини што можат да ни помогнат полесно да ги преживееме годишните времиња, особено кога зборуваме за крајности.
„Природните материјали се добар избор за секојдневните задачи, но кога станува збор за некое поинтензивно движење или напорна физичка активност, синтетичките материјали се покажаа подобро. Според моето искуство, полипропиленот најдобро се покажа бидејќи е лесен и брзо се суши. Исто така голем број синтетички материјали нудат и антибактериски својства, што е идеално за секој што нема можност редовно да се пресоблекува при одредена активност, бидејќи нема иритација на кожата“, вели Спајиќ.
Јовица Спајиќ/Приватна архива
Во текот на летото важно е да носите материјали што се лесни и воздушести, кои имаат добра дишливост. Спајиќ советува да изберете посветли бои бидејќи тие создаваат помалку топлина од темните. За време на трките на екстремни горештини, сивата боја се покажа најдобро.
„Тука природните материјали се добар избор за секојдневна облека. Но морам да напоменам дека многу луѓе прават голема грешка. Купуваат скапи маици, панталони и шорцеви, но и долна облека од природни материјали. Долната облека од, да речеме, памук, многу брзо ќе се натопи со пот и ќе доведе до проблеми при движењето, особено ако станува збор за поинтензивна активност како трчањето. Дефинитивно препорачувам вештачки материјали што брзо се сушат, како полиестер“, објаснува Спајиќ за „Блумберг Адрија“.
Кога температурите почнуваат да опаѓаат, првиот избор на Спајиќ е мерино волна за првиот или вториот слој облека, како маици и џемпери, бидејќи е одличен изолатор во текот на зимата и обезбедува основно ниво на топлина. Доколку планирате повеќе да се движите, добро би било над него да имате дополнителна изолација и топлина, како и јакна што ќе ве заштити од стихиите. Треба да избегнувате да носите кабасти и премногу топли јакни што ве загреваат, но не нудат добро потење. „Таква јакна би била добар избор ако човек е принуден да стои долго време на екстремен студ“, советува тој.
„Во зимски услови, кога ви се потребни одредени екстремни перформанси, полартек (Polartec) е одличен избор бидејќи обезбедува оптимална заштита и поради таа причина го користат голем број специјални единици низ светот. Полартек нуди одлична терморегулација, брзо се суши, го одбива УВ-зрачењето и е исклучително лесен и при долго стоење обезбедува добра изолација“, вели Спајиќ.
Полартек нуди исклучителна топлина, удобност и флексибилност за оние што се соочуваат со екстремен студ. Ткаенината полартек е исклучителен изолатор, обезбедувајќи чувство на топлина без премногу волумен. Во исто време, ткаенините полартек се дизајнирани ефикасно да ја исфрлат влагата од телото, така што ќе останете суви дури и при интензивно потење.
Тој понатаму објаснува дека изолацијата, водоотпорноста и својствата за дишење на материјалот влегуваат во игра особено во ситуации кога сме изложени на силен дожд или ветер. И затоа е важно надворешниот слој, најчесто јакната, да има соодветна водоотпорност и заштита од ветер, но и да „дише“ за да не дојдеме во ситуација да треба да се браниме од дожд и ветер, но сепак јакната не дозволува течности да дојдат кај нас, но и да нè напуштат.
„Кога зборуваме за понестабилни временски услови со многу дожд и ветер, важно е да имаме соодветна облека и за нив, особено мислам на надворешните слоеви, како јакни и палта. Идеален избор секако би била oблеката на ’Гор-текс’ (Gore-texa), која обезбедува одлична заштита од ветер и дожд и со соодветно одржување и грижа може да трае многу долго. Иако поскапи, овие јакни можат да траат цел живот и да претставуваат добра инвестиција“, советува Јовица.
Јовица Спајиќ/Приватна архива
„Гор-текс“ е познат по одличната отпорност на вода и ветер.
Мембраната во срцето на секоја облека од „Гор-текс“ се состои од пори помали од капка вода, но поголеми од молекула на водена пареа, што овозможува потта да излезе и спречува влагата да навлезе, додека цврсто ткаената ткаенина и напредната мембранска технологија создаваат бариера што ефикасно ги блокира дури и најсилните налети на ветерот, додека ја одржува топлината на телото.
Најдобри материјали за лето
Свила
Свилата е одличен изолатор и помага во регулирање на температурата. Во зависност од дебелината, свилата може да биде одличен избор за топли и ладни денови.
Лен
Овој материјал е совршен за лето поради неговите својства за регулирање на температурата, дишењето и способноста за брзо сушење.
Памук
Тој е една од најпопуларните ткаенини во светот. Лесно се одржува и дише, што го прави идеална опција за топлите денови.
Вискоза
Лесна и мека ткаенина со одлични својства за апсорпција на вода. Благодарение на дишењето, таа е одличен избор за топлите денови.
Најдобри материјали за зима
Полиестер
Својствата за дишење на полиестерот се ниски, но тој е одличен во исфрлањето на влагата, што го прави совршено парче облека за зимата.
Волна
Волната е позната по својата изолација и топлина при најниски температури. Дополнително, има исклучителна способност да ја отфрла влагата од телото и ги отфрла мирисите што се создаваат од бактериите при потење, па затоа е можно неколкупати да се носат волнени производи без потреба од перење.
Руно
Руното е одличен изолатор бидејќи е дизајнирано да ја зароби топлината на телото додека дозволува воздухот да циркулира слободно. Влакната од руно создаваат мали воздушни џебови што ја одржуваат топлината, но и ја одбиваат влагата од телото.
Природни или синтетички материјали?
Природните влакна, кои потекнуваат од растенија, животни или минерали, ни служат со векови. Памук, лен, волна и свила се меѓу најпопуларните избори во оваа категорија. Нивната привлечност лежи во нивната дишливост, удобност и биоразградливост.
Од друга страна, синтетичките влакна се производ на човечката инвентивност и технолошки напредок. Полиестер, најлон, акрилик и спандекс се вообичаени примери, познати по нивната издржливост, разновидност и својства за подобрување на перформансите.
Предности на природните влакна
Дишење и удобност: Природните влакна, како што се памукот и ленот, се карактеризираат со исклучителна дишливост, што ги прави идеални за топла клима или напорен тренинг. Тие овозможуваат слободен проток на воздух, спречувајќи прегревање и одржувајќи удобност во текот на денот.
Биоразградливост и одржливост: Во ера во која одржливоста е од суштинско значење, природните влакна имаат значителна предност. Тие се биоразградливи, што значи дека природно се распаѓаат со текот на времето, намалувајќи го негативното влијание врз животната средина.
Естетика и текстура: Природните материјали често имаат посебна естетска и луксузна текстура што тешко се пронаоѓа во синтетички материјали. Материјалите како свилата и волната зрачат со елеганција и софистицираност, привлекувајќи ги љубителите на класичниот стил.
Предности на синтетичките влакна
Издржливост и перформанси: Синтетичките влакна се дизајнирани да траат, што ги прави исклучително отпорни на абење и кинење. Материјалите како полиестер и најлон се одлични за задржување на формата, бојата и силата дури и по постојано перење, што ги прави идеални за спортска облека и опрема за отворено.
Отстранување на влагата и брзо сушење: Многу синтетички материјали нудат супериорна способност за исфрлање на влагата, ја отстрануваат потта од кожата и го олеснуваат брзото испарување. Оваа функција е особено корисна за спортистите и љубителите на активности на отворено, бидејќи помага во регулирање на телесната температура и спречува непријатност при интензивна физичка активност.
Достапност и издржливост: Синтетичките материјали често се подостапни од нивните природни еквиваленти, што ги прави подостапни за широк опсег на потрошувачи. Ваквата достапност, заедно со нивната издржливост и перформанси, ја прави синтетичката облека практичен избор за секојдневно носење и за оние што се свесни за буџетот.
