Банките ќе ги заоструваат кредитните услови

Заострување на кредитните услови за компаниите и за домаќинствата во последното тримесечје од годинава очекуваат банките во Македонија, покажува новата анкета за кредитна активност на Народната банка. Со тоа продолжува трендот на заострување на кредитните политики кој го обележа и третиот квартал од годинава, а кој делумно е предизвикан од промените во монетарната политика. Имено, Народната банка во неколку наврати ја зголеми основната каматна стапка до 3,5 проценти и презеде уште неколку чекори за затегнување на монетарната политика за да ги намали инфлаторните притисоци во македонската економија.

Кои фактори влијаат врз заострување на кредитните услови за компаниите?

Во третиот квартал на 2022 година, анкетата укажува на нето-заострување на условите за одобрување корпоративни кредити, посилно во споредба со претходната анкета.

„Сепак, и понатаму најголемиот процент од банките (околу 61 проценти) укажуваат на непроменети кредитни услови. Нето-заострувањето на условите за кредитирање на претпријатијата во третиот квартал е во согласност со очекувањата на банките дадени во претходната анкета, но малку послабо. За четвртиот квартал од 2022 година, банките очекуваат натамошно нето-заострување на кредитните услови за одобрување корпоративни кредити“, соопшти Народната банка.

Анализирано од аспект на поединечните услови за кредитирање на претпријатијата, во третиот квартал на годината банките укажуваат дека каматната стапка, барањата за обезбедување и некаматните приходи предизвикуваат нето-заострување на кредитните услови, посилно во споредба со претходната анкета. Од друга страна, достасувањето на заемите и големината на заемот или на кредитната линија придонесуваат за непроменетост на условите за кредитирање, исто каки и во претходната анкета.

Од аспект на факторите коишто делуваат врз условите за одобрување корпоративни кредити, во рамките на групата „трошоци на финансиските средства и ограничувања на билансот на состојба“, сите фактори предизвикуваат мало нето-олеснување на условите, за разлика од нето-заострувањето во претходната анкета кај факторите трошоци поврзани со капиталната позиција на банката и пристап на банката до пазарно финансирање.

„Кај групата „притисоци од конкуренцијата“, исто така, сите фактори придонесуваат кон нетоолеснување на кредитните услови, за разлика од непроменетост кај факторот конкуренција од небанкарскиот сектор во претходната анкета. Во рамките на групата „согледување на ризикот“, факторот очекувања за вкупната економска активност и факторот очекувања за перспективата на гранката на која ѝ припаѓа претпријатието и на перспективата на поединечните фирми и понатаму придонесуваат кон нето-заострување на кредитните услови, додека факторот ризик од неизвршување на обезбедувањето придонесува кон мало нето-олеснување на кредитните услови, за разлика од нето-заострувањето во претходниот квартал“, информираат од Народната банка.

Од аспект на влијанието на монетарната политика врз условите за кредитирање на корпоративниот сектор во третиот квартал од годината, околу 30 проценти од банките укажуваат дека промените на монетарната политика влијаеле незначително врз нивната каматна политика (околу 75 проценти во претходниот квартал), додека околу 67 проценти од банките укажуваат дека промените во монетарната политика влијаеле делумно врз нивната каматна политика (23 проценти во претходниот квартал).

Процентот на банките коишто укажуваат дека промените во монетарната политика не влијаеле врз нивната каматна политика е 2 проценти (околу 1 процент во претходниот квартал).

Заострување кај станбените и потрошувачките кредити

Во текот на третото тримесечје на 2022 година, банките укажуваат на нето заострување на вкупните кредитни услови кај домаќинствата, за разлика од подолгиот период на нето-олеснување на кредитните условите. Нето-заострувањето на кредитните услови во третиот квартал е во рамките на очекувањата на банките дадени во претходната анкета. За четвртиот квартал од 2022 година, банките очекуваат изразено нето заострување на кредитните услови кај кредитите на домаќинствата.

„Анализирано од аспект на поединечните кредитни услови, кај каматната стапка и на станбените кредити и на потрошувачките кредити се забележува нето-заострување, за разлика од подолгиот период на нето-олеснување во претходните анкети. Исто така, провизиите (кај станбените кредити) укажуваат на умерено нето-заострување, за разлика од подолгиот период на нето-олеснување во претходните анкети, додека кај некаматните приходи (кај потрошувачките кредити) има мало нето-олеснување, слично како и во претходната анкета. Обврските за обезбедување кај двата вида кредити на домаќинствата и покриеност на кредитот со обезбедување во рамките на станбените кредити забележуваат мало нето-олеснување, исто како и во претходниот период. Достасувањата 10 на заемите придонесуваат кон нето-олеснување на кредитните услови во рамките на потрошувачките кредити, при непроменетост кај станбените кредити на домаќинствата“, соопшти Народната банка.

Во однос на факторите коишто предизвикуваат промена на условите за одобрување кредити на домаќинства, конкуренцијата од другите банки и натаму е главниот фактор којшто придонесува за нето-олеснување на кредитните услови кај станбените и потрошувачките кредити, слично како и во претходната анкета.

„Трошоците на финансиските средства и ограничувањата на билансот на состојба придонесуваат за нето олеснување на условите кај потрошувачките кредити, додека кај станбените кредити придонесуваат за нето-заострување, слично како и во претходната анкета. Од факторите од групата „согледување на ризикот“ се забележува умерен придонес на факторот очекувања за вкупната економска активност за нето-олеснување на кредитните услови кај станбените кредити, при минимално нето-заострување кај потрошувачките кредити. Кредитната способност на потрошувачите придонесува кон нето-заострување на условите кај двата типа кредити, за разлика од нето-олеснувањето кај потрошувачките кредити во претходната анкета. Ризикот од неизвршување на обезбедувањето предизвикува нетозаострување на кредитните услови кај двата типа кредити, за разлика од малото нетоолеснување кај потрошувачките кредити во претходната анкета“, информираат од Народната банка.

Од аспект на влијанието на промените на монетарната политика врз каматната политика на банките при одобрувањето кредити на домаќинствата, најголемиот дел од банките (околу 53 проценти) укажале дека промените во монетарната политика делумно влијаеле врз нивната каматна политика (0,4 проценти во претходната анкета). Околу 38 проценти од банките укажале дека промените во монетарната политика незначително влијаеле врз нивната каматна политика (69 проценти во претходната анкета), додека околу 9 проценти од банките укажале дека промените во монетарната политика немаат влијание врз нивната каматна политика.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар