Македонските компании ги разгледуваат сите сценарија и преземаат превентивни мерки за да не ја почувствуваат силно германската рецесија. Погодени може да бидат тие што извезуваат на овој пазар. Негативното влијaние, сепак, не може да се избегне во целост.
Минатата недела германската статистика објави дека земјата влегла во техничка рецесија во првиот квартал од оваа година, а лоши се и прогнозите на менаџерите во земјата за до крајот на годината.
ПМИ, индексот што ги мери очекувањата на менаџерите задолжени за набавки, во мај падна на најниско ниво од истиот месец во 2020 година, во екот на пандемијата на ковид. Овој пад се должи на високото ниво на резерви, но и на економската несигурност во текот на оваа година.
Прочитај повеќе
Германската економија е на тежок крстопат, заедно со неа и Европа
Отпорноста на Германија како мотор на европската економија слабее и неопходна е длабока трансформација.
26.05.2023
Германија претрпе зимска рецесија во мрачниот прв квартал
Производството во првиот квартал се намалило за 0,3 отсто од претходните три месеци, објави германскиот завод за статистика.
25.05.2023
Германските менаџери очекуваат стагнација во 2023 година
Германските компании не гледаат докази дека најголемата европска земја би можела да оствари раст, покажа најново истражување.
22.05.2023
Најголем пад на индустриските нарачки во Германија од април 2020
Нарачките за германските фабрики паднаа најмногу од периодот на пандемијата.
05.05.2023
Во вакви услови дополнителен проблем за македонската економија е силната концентрација на мал број компании што извезуваат мал број производи на германскиот пазар. Поради тоа експертите сметаат дека мора да се работи на диверзификација на македонскиот извоз.
Некои од компаниите веќе ги адаптираат буџетите за оваа година
Во земјава најзависна од Германија е автомобилската индустрија. Најизвезувани производи од Македонија кон најголемата европска економија се катализаторите, апаратите за филтрирање и сетовите на проводници за вклучување возила, што само го покажува влијанието на производството во фабриките од автомобилскиот сектор во слободните економски зони врз домашната економија.
Според Виктор Мизо, директор на германската компанија од автомобилскиот сектор „Костал“ во Македонија и претседател на Асоцијацијата на странски компании со технолошко напредно производство, во овој момент не е проблем само рецесијата во Германија, која се должи на намалената потрошувачка на домаќинствата во земјата, туку уште неколку дополнителни параметри, кои влеваат несигурност.
„Истовремено и ИФО-индексот за германската бизнис-клима падна на 91,7 поени во мај споредено со 93,4 во април, а делот на индексот за производство за мај е најнизок од почетокот на војната во Украина. Индексот за моменталната економска состојба е исто така во пад, а најпоразителен е индексот за очекувањата, кој во мај падна на 88,6 поени“, вели Мизо во изјава за „Блумберг Адрија“.
Паралелно со кризата во најголемата економија во Европа, во тек е и еден друг процес. Имено, „Фолксваген“, според податоците за првиот квартал од 2023 година, по долги години веќе не е најголем производител на возила во Кина. Лидерската позиција ја презеде кинеската компанија БИД ( BYD - Build Your Dreams). Ова преземање на пазарот, особено во делот на електричните возила, од страна на Кина ќе предизвика тектонски поместувања прво во Азија, а потоа и во Европа. Тоа секако ќе влијае на целиот сектор во Европа, но и на компаниите во Македонија во следните неколку години. Во вакви услови, македонските компании ги адаптираат плановите кон новите услови, објаснува Мизо.
„Намалување на нарачките и адаптација на плановите и буџетите за до крајот на 2023 година е веќе во тек кај дел од компаниите. Се разгледуваат различни сценарија и се преземаат превентивни мерки во однос на тоа како да се работи во следните месеци во зависност од потребите на пазарот и сентиментот на крајните потрошувачи“, вели тој.
Само 10 производи чинат дури 87 отсто од извозот кон Германија
Според универзитетскиот професор Дарко Лазаров, кој наедно е и претседател на Клубот на извозници при Стопанската комора на Македонија, негативните случувања во германската економија и влегувањето во рецесивни движења во првиот квартал од 2023 година не може да немаат негативни импликации врз нашата економија.
„Тоа особено ако го имаме предвид фактот што дури 47 отсто од нашиот извоз се пласира на германскиот пазар, што значи дека намалување на германската побарувачка ќе значи и намалување на нашиот извоз“, вели Лазаров во изјава за „Блумберг Адрија“.
Силната извозна концентрација на мал број производи од мал број компании дополнително ја прави ранлива македонската економија на одредени економски шокови во германската економија.
„За илустрација, првите десет производи со најголема извозна вредност на германскиот пазар имаат дури 87,4 отсто во вкупниот извоз на земјата кон Германија, додека првите десет најголеми извозни компании учествуваат со 87,2 отсто од вкупниот извоз кон Германија. Дополнително, најголемиот дел од македонските извозници на германскиот пазар соработува со мал број трговски партнери“, вели Лазаров.
Затоа тој вели дека мора да се работи на извозна диверзификација на повеќе пазари, но и во рамките на германскиот пазар. Тоа би се остварило со стимулирање извоз на нови производи (особено од земјоделско-прехранбениот сектор), како и стимулирање поголем број компании да почнат да извезуваат.
Германска комора: Следниот период ќе биде подобар
Директорката на Германската стопанска комора (АХК) во Македонија, Антје Ванделт, не очекува дека германската рецесија ќе има негативно влијание на трговската размена со Македонија иако земјава е „екстремно зависна од германската економија“. Според Ванделт, во следниот период состојбите ќе се подобрат.
„Во Германија имаме пад на личната потрошувачка поради инфлацијата. Цените за греење беа многу високи во изминатиот период и тоа значеше дека помалку ќе се троши за други работи. Во следниот период сметките за струја и гас нема да бидат високи и потрошувачката повторно ќе се придвижи“, изјави таа.
И Мизо не очекува големи потреси во земјава, но само во случај кризата да не се прелее кон другите поголеми европски економии, затоа што производите од земјава првично влегуваат во Германија, но потоа се дистрибуираат низ другите европски земји, а пред сè во Франција, Италија или Шпанија.
„И покрај предизвиците на економски план, очекувам солиден раст на продажбите на нови возила оваа година поради многу ниската база со која го споредуваме, но сè уште многу зад бројките од пред пандемијата, односно врвот што беше достигнат во 2017/2018 година“, вели Мизо.