Регионалната електромобилност вози полека, субвенции од 5 до 10 илјади евра

Сите земји од регионот Адриjа во поголема или помала мера поттикнуваат купување електрични и хибридни возила. Хрватска нуди најголеми субвенции - во поединечен износ од 9.000 евра за електрично возило. Следува Словенија со 6.500 евра, а Србија и Босна и Херцеговина субвенционираат набавка на вакви возила, но со околу 5.000 евра. Во Македонија нема субвенции. Цената на електричните возила во зависност од перформансите на одреден модел честопати е двојно повисока од бензинските и дизел верзиите на истото возило. Затоа и не е чудно што во земјите од регионот (со куповна моќ под просекот на ЕУ) учеството со државни пари за електричните возила во вкупниот возен парк е помало од еден отсто. Во однос на електрификацијата (бројот на електрични возила и станици за полнење), Словенија напредуваше најмногу, додека во исто време речиси сите земји забележаа зголемување на продажбата на модели на хибридни автомобили. Сепак, електрифицираните автомобили би можеле да станат подостапни поради сè посилната конкуренција, пред сè пенетрацијата на кинеските производители на европскиот пазар.

Хрватска: Закрепнување на продажбата и најголеми субвенции досега

Минатиот декември интересот на клиентите за електрични возила се намали за 57,3 отсто, додека хибридите забележаа скок од 93 отсто. Вкупната продажба на автомобили во Хрватска расте. Во 2023 година се регистрирани 56.697 нови автомобили, што е зголемување за 28,6 отсто во однос на 2022 година. „Ова е потврда за закрепнувањето и стабилизацијата на пазарот. Додуша, ова е резултат и од испораката на возила што беа нарачани претходната година, оценува Томислав Милетиќ, претседател на здружението за трговија со моторни возила при хрватските стопански комори. Во март во Хрватска ќе започне нова рунда државни субвенции.

Блумберг Адрија ТВ

Повторно ќе се одобрува по моделот „брзи прсти“, од кој им се крева косата на увозниците, бидејќи не можат да ја испланираат набавката. Сепак, вкупниот износ на фондот е двојно зголемен и сега изнесува 15 милиони евра. Индивидуалните субвенции се до 9.000 евра, но има и ограничување за возилото што можете да го набавите - мора да вреди најмногу 50.000 евра.

„Не поддржувам такви стимулации бидејќи тие се еден вид допинг. Кога ќе се консумираат, тие повторно ќе го кочат пазарот. Треба да се смени моделот. Можеби треба преку фискалната власт да се поттикнува купувањето, но да бидат достапни во текот на годината, а не еден ден, додека другите 364 ништо не се случува“, заклучува Милетиќ.

Бројот на јавни станици за полнење електрични автомобили во Хрватска е далеку под просекот на најразвиените европски земји. Во земјата има 34 полначи на 100.000 жители, што е 20 пати помалку од, на пример, Холандија и трипати помалку од просекот на Европската Унија.

 

Словенија: Стагнација на интересот за електрични возила 

Речиси секој десетти патнички автомобил продаден во Словенија во 2023 година бил електричен. Томаж Кавчич, уредник на содржини во „Авто бриф“ (Avto Brief), во интервју за „Блумберг Адрија“ откри дека уделот на Словенците што сакаат електричен автомобил не расте. Барем така покажува истражувањето што се спроведува секој квартал во соработка со истражувачката куќа „Валикон“ меѓу оние што изразуваат желба да купат автомобил во следните три години.

Блумберг Адрија ТВ

Според последното истражување, само 11 отсто од испитаниците размислуваат за електрични возила, што е исто колку и во првото истражување во 2021 година. „Во меѓувреме, уделот пораснал на 20 отсто“, објаснува Кавчич, а процентот е повисок кај најмладите. Веројатно има неколку причини за општиот пад на трендот - од цената до досегот на возење со едно полнење, како и тоа што понудата на половни електрични автомобили не е голема. Проблем е и достапноста на системи за полнење, особено во населбите. Инаку, подобрите бројки од продажбата на нови електрични возила минатата година се резултат на интересот на компаниите. Според Кавчич, доаѓањето на поевтини електрични автомобили од Кина секако ќе си ја заврши работата, бидејќи во тој сегмент „тие автомобили ќе ги намалат цените“. 

Србија: Преполовени субвенциите за електрични возила

Податоците за февруари покажуваат дека во Србија се регистрирани вкупно 2.699 електрични автомобили и околу 18.000 хибридни автомобили од сите видови. Има раст, но во Србија електричните возила сè уште сочинуваат околу 1 отсто од вкупниот возен парк во земјата. Ваквата состојба укажува на фактот дека земјата заостанува зад просекот на ЕУ, каде што ова учество е 12-14 отсто. Споредено со лани, субвенциите се намалени, односно повеќе од преполовени. Поточно, Србија годинава ќе издвои 1,5 милион евра за набавка на електрични возила, додека лани таа сума беше 3,7 милиони евра. Борис Ќоровиќ, генерален секретар на Српската асоцијација на увозници на возила и делови, вели дека доколку годинава се зголемат субвенциите, продажбата на електрични возила ќе се зголеми на 400 единици (во 2023 година тој број беше 310). Во однос на достапноста на јавни полначи за електрични возила, Србија не е конкурентна во споредба со Хрватска и Словенија. „Ако го погледнеме бројот на јавни полначи на 100.000 жители, Норвешка предничи во Европа со над 580 полначи, во Германија има над 200, во Словенија 39, а во Хрватска над 40. Во Србија имаме 1 јавен полнач на 100.000 жители. Моментално има помеѓу 120-130 јавни полначи“.

Блумберг Адрија ТВ

Ќоровиќ вели дека доколку успешно се реализираат проектите што ги најавува Министерството за градежништво, транспорт и инфраструктура, работите може да се променат. „Како што дознаваме, сега се финализира јавниот повик за пренамена на 16 места за одмор на автопатиштата во зелени станици, каде што ќе добиеме 160 нови брзи полначи. Исто така, законот предвидува сите бензински пумпи во наредните четири години да мора да имаат одреден број полначи“, објаснува тој.

Босна и Херцеговина: Раст на увозот на електрични и хибридни возила 

Босна и Херцеговина минатата година забележа пораст на увозот на електрични и хибридни автомобили, а во исто време ја подобри инфраструктурата за нивно полнење. Според податоците доставени до Управата за индиректно оданочување на БиХ, во 2023 година биле увезени 240 електрични автомобили, што претставува значително зголемување во споредба со претходната година.

Блумберг Адрија ТВ

Харис Муратовиќ, бренд-менаџер на „Дасвелт ауто“ (DasWelt Auto) и МООН (MOON), за „Блумберг Адрија“ истакнува дека цените на електричните автомобили во Босна и Херцеговина се во согласност со автомобилите со внатрешно согорување. Во истиот период сопствениците потрошиле околу 97,6 милиони конвертибилни марки за хибридни возила. Минатата година биле увезени 1.512 хибридни возила, од кои 1.150 нови, а 362 користени. Овие податоци укажуваат на континуиран тренд на зголемен интерес за возила што користат алтернативни извори на енергија. Муратовиќ ја нагласува важноста на економската профитабилност од користењето електрични автомобили во споредба со возилата со внатрешно согорување: „Трошите десет пати помалку пари за возење електрични автомобили од моторите со внатрешно согорување. Од друга страна, вашата услуга е 70 проценти поевтина за овие автомобили. Нема повеќе масло, нема замена на филтри, на масло и друго“.

 

Македонија: Најмногу се возат дизел-автомобили

Во Македонија најмногу се вози на дизел-гориво, а македонските граѓани најмногу поседуваат автомобили од типот „фолксваген“, покажува официјалната статистика на Министерството за внатрешни работи за 2022 година.

Бројот на регистрирани електромобили, иако се зголемува од година на година, сепак е незначителен во вкупниот број регистрирани автомобили, односно изнесува околу 0,1 отсто. „Има многу причини“, вели Виктор Мизо, генерален директор на „Костал Македонија“. Тој посочува дека меѓу причините за ваквата статистика се стандардот на граѓаните, лошата инфраструктура за овој тип возила, како и цените. Сепак, Мизо вели дека Кина сè повеќе навлегува на европското тло. „БЈД официјално го престигна ’Фолксваген’ како најпродавана марка на автомобили во Кина во 2023 година, што е јасен показател дека е фокусиран на електрични возила. Но, во исто време, БЈД ја подигна ’Тесла’ на светско ниво како најголем производител на електрични возила минатата година, иако во својата гама на возила има и електрични плагин хибриди. Она што е многу интересно е што тие не се концентрирани само на кинескиот пазар“, вели Мизо.

Блумберг Адрија ТВ

Претседателот на БЈД во понеделникот беше во Унгарија, нова дестинација за производство на европскиот пазар, а во исто време веќе планираат производство на мексиканскиот пазар за продажба во Америка.

„Гледате колку се агресивни и колку размислуваат како да ги надминат потенцијалните трговски бариери  односно да се спречат потенцијалните трговски бариери со производство во Унгарија и во Мексико. И знаеме дека овие трговски бариери се најавени, односно дека Европската Унија може да ѝ ги наметне на Кина поради субвенциите. И понатаму, без разлика што ќе се случува на претседателските избори во Америка, имаме и потенцијална трговска војна меѓу Америка и Кина. Сепак, Кина веќе размислува како да се справи со овие ситуации“, вели Мизо.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар