Во 2024 година сè поверојатно е да се оствари сценариото за „меко приземјување“ на инфлацијата во САД и поголемиот дел држави во Европа, што значи помала веројатност за глобална рецесија, смета Румен Крепиев, инвестициски експерт од „КБ Прво пензиско друштво“.
Според него, во прилог на очекувањата за избегнување на глобалната рецесија оди и фактот што 2024-та ќе биде година со најголем број избори досега, меѓу кои и претседателските избори во САД, а вообичаено изборните години се прoследени со повисоки фискални трошоци.
Крепиев вели дека ефектот од рестриктивната монетарна политика ќе биде присутен и во 2024 година, а значајно влијание врз глобалната економија ќе има и економската активност во Кина, која во последната година значително забави (во однос на претходните години), како и интензитетот на глобалните конфликти - чиј број последните години се зголемува.
„Врз основа на моменталните трендови, во 2024 година очекувам дека ќе има стабилизирање на глобалната економијата и мал раст, но сепак не треба да бидеме изненадени доколку некои држави влезат во мала рецесија“, вели Крепиев.
Историско зголемување на каматните стапки
Тој додава дека годината што изминува ќе биде запаметена по драстичното затегнување на монетарната политика, пресликана преку зголемувањето на референтните каматни стапки на централните банки, што заедно со геополитичките предизвици е значителен притисок за глобалниот економски раст.
Оваа ситуација, според него, во првата половина на 2023 значително го зголеми песимизмот и повеќето од економистите и аналитичарите очекуваа дека годинава САД и поголем дел од развиените држави ќе влeзат во зоната на рецесија. „Сепак во текот на последните два месеца од годината значително се намали тој песимизам, пред сè како резултат на намалувањето на стапките на инфлација во САД и поголемиот дел од државите од Стариот Континент, а без притоа значително да се влошат другите економски индикатори“, вели Крепиев.
Сепак, спроти објавувањето на податоците, аналитичарите сметаат дека шансите за рецесија во еврозоната се зголемија бидејќи активноста на приватниот сектор се влоши.
Економистите анкетирани од „Блумберг“ го очекуваат првиот пад од пандемијата за блокот од 20 нации во втората половина од годинава.
„Бројките даваат обесхрабрувачка слика бидејќи економијата на еврозоната не покажува никакви посебни знаци на закрепнување“, рече главниот економист на трговската банка во Хамбург, Сајрус де ла Рубија. „Веројатноста еврозоната да биде во рецесија од третиот квартал останува значително висока“.
„Со исклучување на шоковите и изненадувањата, зголемувањето на стапките е завршено - но тоа не значи брзо намалување на стапката“, рече шефот на Банката на Франција, Франсоа Вилерој де Галхау. „Во планините има врвови и спуштања и има висорамнини“, рече тој. „Денес сме на висорамнина и треба да си дадеме време да уживаме во глетката - да ги цениме ефектите од монетарната политика“.
Германија - пациентот на Европа
Слабоста е предводена од Германија, најголемата европска економија, која се бори да се ослободи од болеста на производствениот сектор. Опкружена со буџетска криза и слаба глобална побарувачка, земјата се очекува да доживее пад од 0,2 процента во четвртиот квартал - повеќе од првично проектираниот пад од 0,1 процент.
Резултатите од истражувањето на „Блумберг“ се во спротивност со ноемвриската прогноза на Европската комисија, која предвидува дека 20-члената еврозона ќе се врати на раст овој квартал, помогната од наглото повлекување на инфлацијата и силниот пазар на работни места.
Крепиев вели дека во однос на Македонија, стабилизирањето на глобалната економија ќе има позитивно влијание на домашната економија. Сепак, со оглед на турбулентниот период во минатите години, тој очекува овој раст да биде помал од долгорочниот просек.