Европа лидер на пазарот на одржливи обврзници, се буди и регионот

Во првата половина на 2024 година глобалниот пазар на одржливи обврзници продолжи да бележи значителен раст, и покрај економската неизвесност и предизвикувачките финансиски услови.

Според извештајот на „Клајмат бондс“ (Climate Bonds Initiative - CBI/ЦБИ), вкупниот обем на издадени зелени, граѓански, одржливи и обврзници поврзани со одржливост (GSS+/ГСС+) достигна 554 милијарди долари, што претставува раст од седум проценти во однос на истиот период во 2023 година.

И покрај зголемените глобални каматни стапки и растечката неизвесност на пазарот на капитал, одржливите обврзници продолжуваат да привлекуваат инвеститори. Зелените обврзници сочинуваат најголем дел од вкупниот обем на ГСС+ обврзници со 70 проценти, достигнувајќи 385,1 милијарди долари.

Одржливите и граѓанските обврзници исто така имаат значително присуство со удели од 17 и 13 проценти, што покажува сè поголема свесност за важноста на финансирање проекти со позитивно влијание врз животната средина и општеството.

Еден од клучните трендови е растот на новите издавачи, каде што многу земји и компании го препознаваат потенцијалот на одржливите финансиски инструменти како важна алатка за финансирање еколошки и општествени проекти.

„Во поголемиот дел од регионот на Централна и Источна Европа (ЦИЕ) и регионот Адрија забележуваме државни ЕСГ-изданија, било Е, С или Г. Според уделот во вкупниот јавен долг, интересно е што предничи Србија, но всушност тоа се само две емисии со вкупна вредност од околу три милијарди евра“, истакнува Михаел Блажековиќ, аналитичар на „Блумберг Адрија“ (Bloomberg Adria).

Depositphotos

Европа предничи во одржливото финансирање

Европа останува доминантна во издавањето ГСС+ обврзници, со удел од 53 проценти од вкупниот обем. Во првата половина на 2024 година Европа придонесе со вкупно 291,1 милијарда американски долари во ГСС+ обврзници, што претставува раст од 13 проценти во однос на претходната година. Еврото беше доминантна валута со 44 проценти од вкупното издавање на ГСС+ обврзници, додека американскиот долар, кинескиот јуан и британската фунта следуваа со помали удели. Главните земји издавачи ги вклучуваат Германија и Франција. Германија беше најголем поединечен издавач во евра, издавајќи девет ГСС+ обврзници со вкупна вредност од 14 милијарди долари.

Франција оствари значителен раст од 123 проценти во издавањето зелени обврзници во однос на претходната година, а вкупната вредност на издадените зелени обврзници достигна 41,1 милијарда долари. Франција исто така постави амбициозни цели за финансирање преку одржливи обврзници за да ги поддржи проектите поврзани со чиста енергија, енергетска ефикасност, климатски промени и адаптација, како и управување со водните ресурси. Нивните планови вклучуваат и целосно отстранување на вложувањата во проекти поврзани со фосилни горива до 2025 година.

Покрај националните емисии, институции како Европската Унија и Европската инвестициска банка исто така играат клучна улога на овој пазар. Европската Унија е најголемиот издавач меѓу институционалните издавачи во првите шест месеци од 2024 година, со 12,2 милијарди долари издадени преку три нови договори. Овие средства се насочени кон проекти за енергетска транзиција, обновливи извори на енергија и подобрување на инфраструктурата.

Европските земји и институции го предводат пазарот на зелени обврзници, обезбедувајќи значителна поддршка за проекти насочени кон обновливи извори на енергија, енергетска ефикасност и подобрување на инфраструктурата.

Трендови кај одржливите обврзници во регионот

Што се однесува до регионот, Унгарија во моментов предничи со бројот на активни зелени емисии, додека Словенија покажува иновативност со издавање обврзници во јапонски јени.

„Една од интересните работи на овој дел од пазарот е издавањето словенечка обврзница во јапонски јени, која помина многу успешно, со што Словенија успешно влезе на азискиот пазар, а според најавите, се очекува издавање и во кинески јуани“, додава Блажековиќ.

Иако Србија не е меѓу најголемите глобални играчи, таа се приклучи на трендот со издавање на своите први одржливи обврзници во вредност од 1,5 милијарда долари. Овие обврзници се насочени кон финансирање проекти во областа на обновливите извори на енергија, енергетската ефикасност и зелената инфраструктура.

„Иако Србија предничи според уделот на ЕСГ-долг во вкупниот јавен долг, таа има само две емисии. Сепак, ова укажува на потенцијал за понатамошен раст во овој сегмент“, истакнува Блажековиќ.

 

 

Иако пазарот на одржливи обврзници продолжува да расте, тој се соочува со неколку клучни предизвици. Зголемените каматни стапки и макроекономските ризици можат да го намалат интересот на издавачите и инвеститорите. Потребата за стандардизација и транспарентност останува клучна за да се спречат практиките на т.н. гринвошинг и да се обезбеди веродостојност на пазарот.

Во регионот, Унгарија предничи и во корпоративниот сегмент на ЕСГ-емисии. Унгарските компании, според Блажековиќ, се многу активни на пазарот на ЕСГ-обврзници. „Според бројот и големината на емисиите, унгарските компании се чувствуваат многу комотно во издавањето ЕСГ-обврзници, а дури 52 процента од моментално активните емисии се во домашната валута“, вели Блажековиќ.

Иако имаат двојно поголема задолженост во споредба со романските компании, унгарските компании продолжуваат со издавање ЕСГ-обврзници, што укажува на висока доверба кај инвеститорите.

Исто така, ЕСГ-обврзниците носат поголемо намалување на распонот во споредба со обичните обврзници и поголем однос на побарувачка, што ги прави ЕСГ-емисиите сè поатрактивни.

„Во 2023 година намалувањето на распонот во споредба со иницијално поставената цел во просек беше 18 базични поени за зелените обврзници, а 17 базични поени за обичните обврзници. Интересот на инвеститорите, мерен според односот понуда-побарувачка, за зелените обврзници беше 3,2 пати, додека за обичните 2,7 пати“, истакнува Блажековиќ.

Како пример за успешна емисија, тој наведува една земја од регионот што на почетокот на годината постигна исклучително добар резултат со своето прво издавање зелени обврзници.

„Добар пример е првата емисија на зелени обврзници на Романија, каде што беше забележан петкратен однос на понуда-побарувачка и намалување на распонот од 45 базични поени“, забележува аналитичарот.

Предизвици и можности за ЕСГ-вложувања

Пазарот на одржливи обврзници покажува отпорност и адаптибилност во предизвикувачки услови. Со растот на новите издавачи и зголемениот интерес на инвеститорите, ГСС+ обврзниците стануваат клучен инструмент за финансирање на глобалните напори во борбата против климатските промени и поттикнување одржлив развој. Европа предничи, додека Србија и другите земји од регионот ја бараат својата шанса на глобалниот пазар.

„ЕСГ стана неопходност, па, така, на глобално ниво бележиме петгодишна стапка на раст на уплатите во сите видови ЕСГ-фондови од над 11 проценти, додека потсегментот на инвестиции од општествено значење забележа најголем раст од над 36 отсто. Постојаниот раст ќе зависи од способноста на земјите и компаниите да ги приспособат своите стратегии и да ги користат одржливите обврзници како алатка за финансирање зелени и општествено одговорни проекти“, заклучува Блажековиќ.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар