Голем број македонски компании ќе ги одложат новите инвестиции, а некои од нив ќе бидат приморани да го намалат или целосно да го згаснат производството. Најголем дел од граѓаните ќе бидат принудени да ги рационализираат семејните буџети и да трошат помалку пари. Владата ќе треба да бара извори за нови задолжувања за да ги врати старите долгови и за да ја покрие дупката во буџетот која ќе се јави поради намалената економска активност и мерките за ублажување на енергетската криза.
Многу е веројатно дека ваква ќе биде сликата за македонската економија во текот на 2023 година, за кога аналитичкиот тим на „Блумберг Адриа“ очекува раст на бруто домашниот производ од 1,1 проценти.
Дали за влакно ќе избегнеме рецесија најмногу ќе зависи од развојот на енергетската криза односно од можните прекини во снабдувањето со енергија и геополитичката нестабилност, коишто претставуваат главни фактори на ризик што дополнително може да ја влошат економската состојба во следната година.
Прочитај повеќе
Кнез: Помал раст на македонскиот БДП во споредба со лани
Се очекува бруто-домашниот производ во Македонија да има позитивен раст, но побавен од претходната година, вели главниот аналитичар на „Блумберг Адрија“, Андреј Кнез.
19.10.2022
Адрија-анализа: Регионот со една нога во рецесија во 2023
Падот кај извозот на стоки, потрошувачката и инвестициите клучен за послабиот раст
19.10.2022
НБМ: Аналитичарите се предомислија, очекуваат повисока инфлација
Нагорна ревизија за инфлацијата и поповолни очекувања за економскиот раст имаат економските аналитичари
06.10.2022
Сивата економија ја чини земјава колку задолжувањето со пет еврообврзници
На секои 100 денари, 23 се неоданочени
29.09.2022
Инфлација до осум проценти во 2023 година
Аналитичкиот тим на „Блумберг Адриа“ очекува реалниот раст на БДП во Македонија во 2022 година да биде малку понизок во однос на претходната година.
„Иако е сè уште позитивен, стапките на раст на приватните трошоци и реалните инвестиции ќе бидат многу пониски отколку во претходните две години. Тоа ќе биде одраз на влошеното инвестициско расположение во услови на геополитичка нестабилност и долгата борба против високата инфлација. Зголемувањето на трошоците за средствата и помалку расположливиот капитал се дополнителни фактори за побавниот раст на инвестициите понатаму“, сметаат од нашиот аналитички тим.
Оттаму додаваат дека расходите на домаќинствата ќе бележат побавен раст бидејќи граѓаните ќе ги променат навиките за трошење поради зголемените трошоци за живот.
Нашиот аналитички тим очекува просечната стапка на инфлација во 2022 година да биде над 13 проценти, проследено со забавување на нешто под 8 проценти просечна стапка на инфлација во 2023 година.
„Забавувањето ќе дојде поради високите базни ефекти, неодамнешното намалување на цените на суровините и одолговлекувањето што доаѓа од промената на навиките за трошење кај домаќинствата наспроти зголемените животни трошоци. Стапката на инфлација сè уште ќе остане над повеќегодишните просеци во 2023 година, со оглед на продолжените ефекти од притисокот на трошоците за храна и енергија. Гледаме дополнително забавување на инфлацијата до 3 проценти во 2024 година како резултат на постојаното монетарно затегнување и забавување на економската активност“, велат од нашиот аналитички тим.
Оттаму објаснуваат дека високата инфлација во голема мера се должи на глобалните фактори, но и дека во меѓувреме инфлациските очекувања се зголемиле што довело до повисок раст на номиналната плата.
„Народната банка од крајот на 2021 година интервенира на девизниот пазар преку апсорпција на денарската ликвидност. Дополнително, од април Народната банка ја подигна реперната каматна стапка за кумулативни 175 базични поени. Таа треба да продолжи да ја заострува монетарната политика и да биде подготвена да се справи со висока и континуирана инфлација и дополнителни притисоци врз девизните резерви. Очекуваме Народната банка да ја зголеми каматната стапка за дополнителни 150 базични поени во следните шест месеци и циклусот на затегнување на монетарната политика да заврши во првата половина од 2023 година, како и кај другите клучни централни банки“, велат од аналитичкиот тим на „Блумберг Адриа“.
Поддршка за болната економија преку нови државни задолжувања
Тие очекуваат фискалните бројки да се влошат во 2023 година поради забавувањето на економската активност и поради потребата од поголема владина поддршка за болната економија.
„Со оглед на структурата на доспевање на јавниот долг, потребите за јавно финансирање очекуваме да изнесуваат 9 проценти од БДП. Ова ја сместува земјата меѓу оние со најголеми потреби за задолжување за 2023 година и оттука го зголемува притисокот врз стапката на задолжување“, велат од нашиот аналитички тим.
Оттаму додаваат дека Народната банка ќе успее да го одбрани девизниот курс по одредена цена на стабилноста на девизните резерви.
„Каматните стапки ќе бидат под нагорен притисок како резултат на општото зголемување на цената на парите благодарение на долготрајната борба против високите
инфлацијата и покачувањето на цената на капиталот поради загриженоста за геополитичката нестабилност“, сметаат нашите аналитичари.
Тие додаваат дека побарувачката за кредити ќе биде послаба поради забавувањето на економската активност и дека не се очекува голема нагорна промена во стапките на задолжување на приватниот сектор.