Анкетата за инфлациските очекувања и очекувањата за движењето на реалниот БДП за периодот 2022 ‒ 2024 година, спроведена во септември, покажува нагорна ревизија на очекувањата за просечната стапка на инфлација, како и мала нагорна ревизија во однос на очекуваниот раст на БДП, информира Народната банка.
„Економските аналитичари и во оваа анкета ги поврзуваат ваквите очекувања пред сѐ со ефектите и времетраењето на воениот конфликт во Украина, како и со развојот на околностите и последиците од пандемијата на Ковид-19, како во земјата, така и во странство, при што нагласуваат дека сѐ уште постои висока неизвесност околу текот на идните случувања“, соопшти Народната банка.
Се очекува просечна инфлација од 12,6 проценти во 2022
Прочитај повеќе
Милка и Нутела најевтини во Македонија: Споредуваме цени на познати брендови
За чоколадото Милка во македонски КАМ ќе платиме најмалку, 0,72 евра, а во хрватски Конзум дупло повеќе
05.10.2022
Добредојдовте во страшниот нов свет на инфлација
Можноста дека ситуацијата во Британија е само предвесник на некои нови времиња е оправдана причина за страв.
04.10.2022
Монетарните мерки ќе се заоструваат, задолжувањето и натаму ќе поскапува
Референтната каматна стапка во земјава ќе стигне до четири отсто
03.10.2022
Бевме во шопинг: Каде во регионот е најевтино да се пазари?
Новинари од Блумберг Адриа пазареа исти производи. Во Македонија беше најевтино, но се потроши најголем дел од платата
04.10.2022
ЕБРД ги намали прогнозите за економски раст во Македонија
Плроекциите за економски раст се намалени од 3 на 2,7 проценти за годинава, а за следната од 3 на 2,3 отсто
28.09.2022
Во однос на инфлацијата, очекувањата за 2022 година упатуваат на просечна стапка од 12,6 проценти и се повисоки во однос на претходната анкета (9,5 проценти). Поумерена нагорна ревизија се забележува и кај очекувањата за 2023 и 2024 година, така што испитаниците очекуваат дека стапката на инфлација ќе изнесува 7,1 проценти во 2023 година (5,5 проценти во претходната анкета), односно 4,4 проценти во 2024 година (3,9 проценти во претходната анкета).
„Слично како и во претходната анкета, овие очекувања во голема мера се одраз на тековните случувања на пазарите на примарните производи поради нарушувањата поврзани со војната во Украина, односно повисоките цени на увезените добра, како што се цените на храната и енергијата, нарушените глобални синџири на снабдување, преносните ефекти од веќе започнатите трендови на раст на инфлацијата, како и неизвесноста околу разрешувањето на воениот конфликт и продолжувањето на поставените санкции и трговски рестрикции. Испитаниците исто така сметаат дека најавените зголемувања на платите и пензиите, како и засилувањето на кризата во снабдувањето со енергија би можеле да доведат до евентуални дополнителни инфлациски притисоци“, укажуваат од Народната банка.
Од друга страна, мерките коишто се преземаат од страна на носителите на монетарната и фискалната политика би можеле да го ублажат ценовниот раст. Испитаниците и натаму во најголем дел сметаат дека ваквите движења кај инфлацијата се претежно на страната на понудата и дека би имале одреден ефект и во наредната година, со постепено стабилизирање во 2024 година.
Поповолни очекувања за економскиот раст
Во поглед на економската активност, очекувањата на испитаниците во оваа анкета се поповолни и упатуваат на раст од 2,1 проценти во 2022 година (1,5 проценти во претходната анкета) и раст од 3 проценти во 2023 година (2,9 проценти во претходната анкета). За 2024 година, испитаниците и во оваа анкета очекуваат раст од 3,5 проценти.
„Притоа, најголемиот дел од испитаниците очекуваат дека растот во 2022 година ќе забави во споредба со претходната година, а дека во наредните две години умерено ќе закрепнува. Во однос на факторите, слично како и во претходната анкета, испитаниците и натаму ги поврзуваат ваквите очекувања за растот пред сѐ со воениот конфликт во Украина ипреземените санкции, што предизвикува раст на цените на енергијата и храната на светските берзи и проблеми во синџирите на снабдување. Намалената домашна и странска побарувачка, воздржаноста на домашните и странските инвеститори, намалената јавна потрошувачка и капитални инвестиции, но и зголемувањето на референтната каматна стапка од страна на Народната банка, според дел од анкетираните економски аналитичари би придонесле за забавување на економската активност“, информира Народната банка.
Исто така, испитаниците и натаму ги наведуваат неизвесноста поврзана со идните случувања со пандемијата, со домашниот политички амбиент, како и со можноста за натамошна блокада на преговорите со ЕУ како фактори коишто би можеле негативно да се одразат врз економскиот раст во следниот период.
„Од друга страна, испитаниците сметаат дека мерките преземени од страна на Народната банка преку промената на инструментот на задолжителна резерва, како и економските мерки преземени за ублажување на ценовниот раст и справување со енергетската криза, би можеле да придонесат за раст на инвестициите, пред сè во алтернативни извори на енергија, како и натамошен солиден раст на потрошувачката и извозот, што позитивно би се одразило врз економскиот раст“, соопшти НБМ.
Покрај тоа, евентуалниот напредок на преговорите за интеграција во ЕУ, враќањето на оптимизмот кај субјектите во економијата (кај потрошувачите и инвеститорите) и зголеменото остварување на капиталните проекти, како и остварувањето на плановите за заздравување и за забрзан економски раст, би можеле да имаат позитивно влијание врз растот и да придонесат за побрзо посткризно закрепнување на економијата, на среден рок.