Цените на недвижностите во Македонија во последниот квартал од минатата година оствариле годишен раст од 20,6 проценти, покажуваат новите податоци на Народната банка. Станува збор за благо забавување во однос на претходниот квартал кога годишниот раст на цените на становите изнесуваше рекордни 21,2 проценти. Сепак, индексот на цените на становите што го подготвува Народната банка врз основа на огласените станови за продажба во Скопје укажува дека цените останаа високи на истекот на 2022 година.
Високи трошоци во градежништвото ги билдаат цените
„Блумберг Адрија“ веќе пишуваше дека македонските градежници како главна причина за растот го наведуваат зголемувањето на трошоците за градење. Нивното тврдење го поткрепуваат и статистичките податоци. Имено, растот на трошоците, иако со поумерено темпо, продолжи да се зголемува и во третиот квартал од минатата година. Според податоците на Државниот завод за статистика, во третото тримесечје од 2022 година во однос на третото тримесечје од 2021 година, трошоците во градежништвото за нови објекти за индивидуално домување се повисоки за 21,2 проценти, трошоците за материјали за 19,5 проценти и трошоците за вработените за 24,9 проценти.
Први знаци за стабилизација на пазарот
Во изминативе години во Македонија имаше континуиран раст на цените на становите кој достигна своевиден рекорд минатата година. Како што веќе пишувавме, карактеристично за сите земји од регионот е што најголем придонес кон растот на цените на станбените недвижнини односно кон растот на побарувачката имаа зголемената стапка на станбени кредити, растот на платите и зголемувањето на цената на суровините во градежништвото. Сепак, доста значаен е растот на станбените кредити, а најдобар показател за тоа е што од 2015 година наваму станбените кредити кај нас пораснале за над 300 проценти.
Аналитичкиот тим на „Блумберг Адриа“ предвиде дека по енормниот пораст доаѓа време на стабилизација и намалување на цените на станбениот квадрат во регионот. Според нив, градежната активност годинава ќе се намалува, а цените на недвижностите ќе се намалат во просек за десет проценти.
„Главни двигатели на ваквите движења се агресивните зголемувања на каматните стапки од страна на централните банки, рецесиското опкружување и инфлацијата. Шестмесечниот ЕУРИБОР, на пример, беше на ниво од -0,5 отсто на почетокот на годината, а на крајот на октомври порасна на 2,1 отсто, што значително ги зголемува трошоците за сите станбени кредити“, наведоа нашите аналитичари.
Друга причина што ќе влијае на намалувањето на цената на недвижностите е инфлацијата, која ги „подјаде“ реалните плати, што ќе придонесе за намалување на побарувачката на станови.