Владините „даночни ножици“ стрижат без план и анализа

Двојни нервози за сметководителите на големите компании создадоа даночните промени. На средината на месецов, освен што треба да ги стокмат завршните сметки за минатата година, треба да си одговорат и на прашањето од кои пари ќе го платат данокот на екстра-профит, односно данокот на солидарноста.

Во согласност со законот што беше објавен на веб-страницата на Собранието и за првпат беше достапен до јавноста, данокот треба да се плати најдоцна до 31 мај 2023 година. Оттука, сметководителите,  но и менаџерите со кои контактираше „Блумберг Адрија“, прашуваат како ќе го платат овој данок, затоа што во мај нема пари со кои може да се плати данок за претходна година, па останува да трошат од парите предвидени за трошоци за тековната. Уште поклучно прашање за нив во овој момент е која ставка од планот за 2023 година да ја скратат за да го платат данокот.

Во согласност со домашната регулатива, до 15 март компаниите треба да поднесат годишен финансиски извештај. Со тоа за нив завршува претходната фискална година. Токму од овој момент произлегува прашањето како ќе го плаќаат данокот, кој, во согласност со Законот за данок на солидарност, достасува на 31 мај.

Клучната работа е што во трошоците за 2023 година, од кои ќе треба да платат, оваа ставка не е предвидена, па уште посуштинско прашање станува - што да скратат за да ѝ платат на државата.

Андреј Кнез: Ваквите потези ги обесхрабруваат инвеститорите

Законот од вчера е во собраниска процедура. Пратениците се изјаснија дека има потреба од негово донесување. Тој предвидува компаниите со промет од над 10 милиони евра да платат данок од 30 отсто за добивката остварена во 2022 година, ако таа е за 20 отсто повисока од просечната добивка во претходните четири години.

Овој закон беше најавен заедно со даноците од даночната реформа на 1 декември лани. На средината на февруари, односно до денеска, не е донесен. Она што уште во декември беше основна забелешка на коморите, сега станува многу поважно. Се тврди дека даночните измени се прават доцна, нема предвидливост во водењето бизнис во земјава.

Периодот кога се носи и се воведува законот е спорен и за аналитичарите на „Блумберг Адрија“. Нашиот главен аналитичар Андреј Кнез вели дека ова е еден од двата елементарни проблема на овој закон.

„Ретроактивното дејствување на даночниот притисок е елементарен проблем. Многу помудро е даночните промени да се воведуваат поретко и да се даде доволен временски простор пред да се менуваат, а не да се носат пост фестум“, вели Кнез.

Андреј Кнез, главен аналитичар на „Блумберг Адрија“

„Во следните години можеме да очекуваме повисоки каматни стапки, кои заедно со економската неизвесност ќе ги обесхрабрат инвеститорите, затоа што тие едноставно бараат поврат на вложувањата за да ги покријат трошоците. Ваквите потези за дополнителни даноци, а особено ретроактивни, дополнително ги обесхрабруваат инвеститорите, затоа што тие имаат слаба предвидливост за тоа дали вложувањето им се исплатува или не“, објаснува тој.

На иста линија со нашиот главен аналитичар и е првиот човек на најголемата стопанска комора во земјава Бранко Азески. Тој во емисијата „Зум ин“ на телевизијата Блумберг Адрија беше дециден дека Владата мора навреме да го информира бизнисот за промените што ги планира.

„Даночниот календар не треба да се менува по 1 јули, бидејќи компаниите во тој период ги прават плановите за следната година и мора да ја имаат предвидливоста. Тоа не е испочитувано во случајов и ќе претставува дополнителен трошок за компаниите“, рече Азески.

Кај дел од компаниите профитот е резултат на инвестиции во претходниот период 

Другиот елементарен проблем на македонскиот закон за данок на солидарноста, според нашиот аналитички тим, се многу едноставните критериуми за влез во таканаречените даночни ножици.

„Одредени компании минатата година повеќе заработуваа поради деловните потези што ги презеле во претходниот период, некогаш и повеќе години порано. Кога се дефинираат критериумите за ’даночни ножици’, како во овој случај, многу е важно да се земе предвид историјата на деловните инвестиции, што се гледа во финансиските извештаи и барем компаниите што денес работат подобро поради порано донесените одлуки би требало да се изземени од даночни оптоварувања“, појаснува Кнез.

За да се донесе, законот треба да го помине филтерот на матичната комисија за финансирање и буџет. Таму претседател е Бојан Стојановски од опозициската ВМРО-ДПМНЕ. Тој вчера во изјава за „Блумберг Адрија“ рече дека законите што се носат на ваков начин, според него – нетранспарентно, имаат обратен ефект и ја зголемуваат сивата економија. Затоа тој најави јавна расправа за законот, на која ќе присуствуваат сите засегнати од него. Тоа значи дека е сосема неизвесно кога ќе биде донесен данокот, кој треба да биде платен до 31 мај годинава.

Презентирајќи го предлогот на законот за солидарност, Владата се повика на слични закони од европските земји, донесени во услови на енергетска криза.

„ЕУ минатата есен се одлучи за даночна обврска, наречена данок на солидарност, кон компаниите што поголем дел од своите приходи ги остваруваат од копање и преработка на енергетски руди. Одредени држави во регионот, како Хрватска, се одлучија да ја прошират основата додавајќи ги тука и компаниите што во 2022 година оствариле невообичаено повисоки добивки од просекот во претходните неколку години. Сепак, треба да се има на ум дека вкупните фискални политики меѓу државите се значајно различни, ако поради ништо друго, тогаш поради тоа што лани државите пристапија различно кон субвенциите за потрошувачите на енергенти“, заклучува нашиот аналитички тим.

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар