.webp){kind=icon}
Хрватска ја заврши 2022 година со најголем раст на економијата во регионот Адрија. Државната статистика во оваа земја објави дека лани БДП се зголемил за 6,4 отсто. Словенија е следна со најголем раст. Според првичната процена, растот изнесувал 5,4 отсто. И српскиот завод за статистика вчера објави дека 2022 година завршила со раст од 2,4 отсто. За Босна и Херцеговина сè уште нема целосни податоци, а според статистиката на Република Српска растот лани изнесувал 3,5 отсто.
Она што е заедничко за сите земји е високиот раст на економијата во почетокот на 2022 година. Втората заедничка одлика е забавувањето во втората половина од годината.
Во земјава државната статистика денеска ќе ги објави податоците за растот лани. Но, за разлика од другите земји во регионот, во Македонија во првиот квартал растот изнесуваше само 2,2 отсто. Забрза во вториот квартал до четири, но во третиот пак се сведе на два отсто.
Во најновиот извештај на НБРМ, кој се однесува на четвртиот квартал лани, пишува дека во последните три месеци економијата дополнително забавила.
„Во однос на економската активност во четвртиот квартал на 2022 година, расположливите високофреквентни податоци главно упатуваат на натамошно забавување на годишниот раст. Имено, податоците за овој период покажуваат реален годишен пад на прометот во вкупната трговија, наспроти малиот раст во претходниот квартал, натамошни неповолни движења кај индустриското производство и извршените градежни работи, додека кај прометот во угостителството се забележува висок раст, кој е забрзан на годишно ниво“, пишува НБРМ.
Индустрија и градежништво
Статистичките податоци за последното тримесечје од годината покажуваат дека се продлабочил падот во индустријата и градежништвото - двете носечки стопански дејности.
За индустријата кварталот почна со најдлабок годишен пад од 5,3 отсто и до крајот на годината не излезе од негативната зона. Намалувањето во последните три месеци изнесува 3,4 отсто и е поголемо од претходниот квартал, кога минусот изнесувал 1,8 отсто.
„Гледано по главни дејности, падот кај индустриското производство се должи на негативниот придонес на преработувачката индустрија и рударството, додека енергетскиот сектор има позитивен придонес. Во рамките на преработувачката индустрија, најголем негативен придонес се забележува кај дел од традиционалните дејности, како што се производството на метали, производството на тутунски производи, производството на прехранбени производи и производството на пијалаци. Од друга страна, најголем позитивен придонес се забележува кај производството на машини и уреди и на фармацевтски производи“, анализира НБРМ.
Според статистичките податоци за градежништвото, оваа гранка веќе две години е во криза.
Лична и јавна потрошувачка
Според НБРМ, во последниот квартал од 2022 година забавил и растот на личната потрошувачка поради реалниот годишен пад на платите и пензиите, како и на кредитирањето на населението.
„Краткорочните показатели за динамиката на личната потрошувачка се исто така понеповолни. Така, во овој период беше забележан пад кај трговијата на мало, домашното производство на потрошни добра, бруто-приходите од ДДВ, а пад има и кај увозот на стоки за широка потрошувачка“, стои во февруарскиот макроекономски извештај на НБРМ.
Податоците за надворешнотрговската размена покажуваат проширување на дефицитот во четвртиот квартал од 2022 година во однос на истиот период од минатата година, при повисок раст на увозот од извозот на стоки во апсолутни износи.
Буџетските остварувања според фискалните податоци за декември 2022 година укажуваат на натамошен, но помал, реален годишен пад на јавната потрошувачка во последниот квартал од годината, во услови на пад кај речиси сите нејзини главни категории, наведува централната банка.
Кој што прогнозираше?
Проекцијата на Владата за 2022 година со ребалансот на буџетот изнесуваше 3,2 отсто, што е значајно ревидирање надолу во однос на прогнозата дадена со буџетот за минатата година (4,6 отсто).
Народната банка во октомври ги ревидира проекциите и излезе со две сценариjа. Основното сценарио е пооптимистичко и предвидува раст од 2,3 отсто, според второто сценарио БДП би забележал раст од 2 отсто.
Процената на Светската банка за 2022 година изнесува 2,1 отсто, ЕБОР 2,5 отсто. Нашите аналитичари во последниот извештај проценија дека растот на македонската економија во 2022 година ќе изнесува 3,4 отсто.
