Голем број градежни инвеститори и граѓаните сопственици на станови се обидуваат да го искористат повеќегодишниот тренд на пораст на цените на становите во земјава да продадат станови по нереални цени, кои достигнуваат и до 2.000 евра за квадрат. Во огласите за продажба на недвижности често може да се забележат примери за огласени станови со површина од 70 до 80 квадрати во Центар, Дебар Маало, Водно и другите поатрактивни населби по цени што надминуваат 150.000 евра. Но, според агенциите за недвижности, тоа не оди толку лесно, особено за поголемите трисобни или четирисобни станови, без разлика на атрактивноста на локацијата и квалитетот на градбата.
Граѓаните се освестуваат
Од агенцијата за недвижности „Сквер риел естејт“ (Square real estate) велат дека на македонскиот пазар на недвижности има своевиден циркус, особено кога станува збор за станбениот простор.
„Некои од сопствениците сакаат да го искористат трендот на раст на цените на становите и инсистираат на продажба по високи цени, кои се нереални. Во најатрактивните скопски населби, како што се Центар, Карпош, Тафталиџе, Водно, понекогаш се бара цена од 1.800 до 2.000 евра по квадрат, што може да помине кај новите станови со помала квадратура од 45 до 55 квадрати, бидејќи за нив има најголем интерес, но вакви цени не поминуваат кога се во прашање поголемите станови“, велат од агенцијата.
Оттаму додаваат дека сè повеќе граѓани се освестуваат дека е поисплатливо да вложат 150.000 евра во изградба на куќа во некоја од периферните населби на Скопје отколку за иста цена да купат стан од седумдесетина квадрати, колку и да е атрактивна локацијата на која се наоѓа зградата.
Сигурна инвестиција со низок поврат
Од тимот на ФОРТОНМКА велат дека минатата година имало документиран пораст на цените по квадратен метар за 20 проценти и дека истите вредности се однесуваат и за 2023 година. Тие посочуваат дека како општини со највисока цена по квадрат се издвојуваат Центар и Карпош. Според нив, минатата година за Центар просечната цена по квадрат изнесуваше 1.340 евра, а за Карпош 1.290 евра.
„Ова се должи пред се на порастот на цените на градежните материјали и недостигот на работна сила, што е пак одраз на глобалните економски терндови (каде што не може да се интервенира, а кои домашната економија може само делумно да ги контролира)Затоа намалување на цените по квадрат не се очекува, се додека не се намалат цените на градежните материјали. Но дури и да има намалување на цените на градежните материјали, цените кои се во моментов актуелни ги гледаме како основ за стабилизација, на кој ќе се градат, корегираат, балансираат пазарните вредности поврзани со станбениот простор на среден рок од 3 до 5 години“, велат од ФОРТОНМКА.
Оттаму додаваат дека за македонските граѓани, купувањето стан се уште претставува најсигурен и најатрактивен облик на инвестиција.
„Македонците се најкомотни, најлесно се одлучуваат средствата да ги вложат во еден или повеќе станови, без оглед на тоа што овој вид на инвестиција е со многу ниска стапка на поврат“, велат од ФОРТОНМКА.
Се реализираат прогнозите за постепено намалување на цените
Според последните податоци на Народната банка, цените на становите во Скопје во првиот квартал годинава бележат раст од 18,8 проценти во однос на истиот период минатата година, што е мало намалување во однос на претходните квартали.
Аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ неодамна прогнозира дека годинава ќе има пад на цените на недвижностите во земјава до пет проценти.
Според нив, главна причина за намалувањето на цените ќе биде помалата понуда поради падот на побарувачката, кој се должи на построгото кредитирање во споредба со минатата година, бидејќи кредитните стандарди полека но сигурно се заоструваат, што ќе го поскапи задолжувањето. До долгонајавуваниот пад на цените на недвижностите, според нашите аналитичари, освен поради зголемувањето на каматните стапки, кои ќе ја ограничат побарувачката, треба да дојде и поради ниските реални приходи и високата инфлација.