Македонија

Анкета: Граѓаните не сакаат да купат стан по овие цени, градежништвото во слободен пад

Автор: Наташа Хаџиспиркоска Стефанова

26 септември 2023, 08:00

Дури 74 отсто од учесниците во нашата анкета не би купиле стан заради високите цени

Се намалува бројот на издадени одобренија за градба

Анкета: Граѓаните не сакаат да купат стан по овие цени, градежништвото во слободен пад

Josh Olalde/Unsplash

Наташа Хаџиспиркоска Стефанова

Граѓаните „бегаат“ од купување стан. Анкетата на македонската редакција „Блумберг Адрија“ која ја спроведовме на социјалната мрежа „Линкдин“ во текот на минатата недела, покажа дека 74 отсто од граѓаните не би купиле стан во моментов. Причината е едноставна, цената на метар квадратен е превисока.

Според нашата анкета, 10 отсто од испитаниците би купиле стан затоа што веруваат дека цените можат дополнително да се зголемат. За 16 отсто од лицата кои учествувале во анкетата купувањето е опција само ако е крајно неопходно.

Слабиот интерес за купување стан не придонесува за пад на цените. Според огласите, метар квадратен во новоградба во центарот на Скопје, вселива дури до крајот на идната година, чини околу 1.900 евра.

Според градежниците, не постојат услови за намалување на цените туку само за нивно стабилизирање. Поевтинување не може да се случи затоа што побарувачката останува висока, а бројот на добри слободни локации е се помал. Дополнитени проблеми прават бавната администрација, високите цени на репроматеријалите и растот на платите.

Се намалува бројот на дозволи за градба

Заклучно со вториот квартал од оваа година, цените на недвижностите се зголемени за 12,9 отсто. Ова претставува намалување во однос на претходниот период, но земјава останува меѓу европските рекордери по растот на цените на становите.

Аналитичарот на „Блумберг Адрија“, Иван Одрчиќ, анализирајќи ги состојбите во македонското градежништво вели дека во наредниот период може да се очекува извесна промена затоа што затегнувањето на монетарната политика ќе влијае за намалување на побарувачката.

Иван Одрчиќ/Bloomberg Adria TV
 

„Од друга страна, иако монетарната трансмисија беше нешто послаба во однос на остатокот од регионот, растот на каматните стапки на станбените кредити полека, но сигурно се одразува на побарувачката на недвижен имот, што исто така ќе има ограничувачки ефект врз идните активности во рамките на градежниот сектор“, вели тој.

Во истиот правец одат и статистичките податоци за бројот на издадени одобренија за градење на станбени недвижности „коишто во првите седум месеци од 2023 година бележат пад од 6,8 отсто во однос на истиот период лани“, вели Одрчиќ.

Вашата претплата не може да се зачува. Ве молиме обидете се повторно.
Вашата претплата е успешна.

За разлика од падот на дозволите за станови, расте бројот на издадени дозволи за јавни работи. На годишна основа тој изнесува 134 отсто, вели нашиот аналитичар и ова влева доза на оптимизам.

„Со оглед на зголемениот дефицит во првата половина од 2023 година, очекуваме државата повторно да ги пресмета своите обврски во вториот дел од годината, што ќе влијае на активностите на јавните инвестиции, а со тоа и на целиот градежен сектор, бидејќи многу приватни компании се врзани за јавни работи“, вели Одрчиќ.

Градежништвото под притисок

За оваа година државата имаше испланирано рекордни 790 милиони евра за капитални проекти. Заклучно со 21 септември, реализирани се 55.69 отсто од парите или 441,5 милиони евра.

Со последната одлука за прераспределба на буџетските средтва дури 295 милиони од овие пари ќе одат за зголемување на платите во јавниот сектор, што значи дека уште малку ќе остане за реализација на јавни проекти.

Според експертите, токму ваквото однесување на државата влијае на намлувањето на градежништвото во земјава. Во вториот квартал тоа бележи висок пад од близу 22 отсто по растот од над 12 отсто во првиот квартал. Но, првите три месеци од годината беше исклучок, само кратка светла епизода на македонското градежништво. Последен пат овој сектор кој важи за локомотива на економијата бил во плус пред пандемијата со корона вирусот, во 2019 година. Високите стапки на раст пак, кои овој сектор ги остваруваше порано, останаа во минатото. Последните високи бројки градежниот сектор ги бележел во 2016 година.

Опоравување на секторот, според универзитетскиот професор Никола Поповски може да се очекува дури догодина, но ни тоа не е гаранција за подолготрајна стаблизиација во секторот.

„Сега започнува изградбата на автопатиштата што ги гради ’Бехтел и Енка’ од 1,3 милијарда евра. Може ќе чинат и повеќе. Но тие веќе во третиот и четвртиот квартал од следната година ќе доведат до тоа да има страшен раст во градежништвото, а кога ќе заврши ќе има страшен пад, бидејќи ќе биде невозможно да се дополни тој раст“,  рече Поповски за разговор за Блумберг Адрија ТВ.

Значителен раст на цените на становите во Скопје од 19,4 проценти во првиот квартал од 2025 година
Македонија

Значителен раст на цените на становите во Скопје од 19,4 проценти во првиот квартал од 2025 година

Цените на становите во Скопје вртоглаво растат во последниве две-три години, иако не е дека не се градат нови станови, па нема доволно понуда.

пред 10 часа

Автор: Владимир Николоски

Сите новости од рубриката Економија

Годишнина од војната во Украина: Колку е отпорна „силно прегреаната“ руска економија?
Свет

Годишнина од војната во Украина: Колку е отпорна „силно прегреаната“ руска економија?

„Има многу аларми и голем број симптоми што укажуваат дека не е далеку сериозна криза за руската економија“, вели Денис Манцевич, експерт за руската економија.

24.02.2025

Автор: Mihael Šmirmaul

Економија

Значителен раст на цените на становите во Скопје од 19,4 проценти во првиот квартал од 2025 година
Македонија

Значителен раст на цените на становите во Скопје од 19,4 проценти во првиот квартал од 2025 година

Цените на становите во Скопје вртоглаво растат во последниве две-три години, иако не е дека не се градат нови станови, па нема доволно понуда.

пред 10 часа

Автор: Владимир Николоски

сите новости од рубриката Економија

Регистрирајте се за да продолжите со читање. Регистрирајте се

Продолжете со читање со одбирање на една од опциите подолу

БЕСПЛАТЕН НАЛОГ

Прочитајте го овој и уште четири други текстови (не се однесува на премиум текстови)

Бесплатен билтен

Регистрирај се

Претплата

Неограничен пристап до премиум содржина на сите 5 портали

Неограничен пристап до ТВ и видео содржина

Ексклузивни приказни и анализи од Businessweek Adria

Истражете ги понудите

Активирајте уште една бесплатна статија и продолжете со читање.

Отклучи сега

Искористивте еден бесплатен текст.

Го цениме вашиот интерес за веродостојни информации. Активирајте уште една бесплатна статија и продолжете со читање.

Отклучи сега

Искористете ја ексклузивната понуда денес! Читајте неограничено за 1 € неделно.

Добијте неограничен пристап денес

Продолжете

Искористете ја ексклузивната понуда денес! Читајте неограничено за 1 € неделно.

Вашите конкуренти веќе го знаат ова. Дали ќе останете тивки?

Приклучете се сега за само 11 € месечно!

Истражете ги понудите