Државно земјиште, банкарски гаранции, финансиска помош од државата и ослободување од еколошки даноци се некои од поволностите што ќе ги добијат четирите стратегиски инвеститори за изградба на капацитети од обновливи извори. На брифинг со новинарите вицепремиерот за економски прашања Фатмир Битиќи и директорот за развој и инвестиции на ЕСМ, Виктор Андонов, појаснија дека преговорите со овие инвеститори траеле повеќе од две години, а придобивката од овие инвестиции е енергетска независност на државата.
Грчката компанија „Митилинеос“, која ќе треба да изгради нова централа на просторот на поранешна „Железарница“, ќе добие од државата 49 милиони евра, во рок од пет години, за кога е најавена и целосната изградба на централата. Со инсталирана моќност за производство на електрична енергија од 130 до 165 мегавати и топлинска енергија од 90 до 105 мегавати, оваа инвестиција, според Битиќи, би ја исклучила од пазарот скопската когенеративна централа ТЕ-ТО.
„Електричната енергија произведена од оваа централа ќе му се продава на ЕСМ за пет отсто пониско од берзанската, така е утврдено во договорот, додека топлинската енергија ќе биде за 40 отсто поевтина. Централата ТЕ-ТО ќе ја исклучиме затоа што е руска инвестиција. Наскоро ќе започне изградбата на гасоводот со Грција и ние повеќе нема да бидеме зависни од нив“, вели Битиќи.
Втората стратегиска инвестиција е изградба на соларниот парк „Стипион“, кој ќе го гради француската компанија „Акуо енерџи“ на земјоделско земјиште каде што првично беше планирана изградба карго-аеродром во Штип. Инвестицијата е во висина од 270 милиони евра за фотоволтаична централа со инсталирана моќност од 400 мегавати. Електричната енергија што ќе ја произведува ќе треба ЕСМ да му ја откупува по 56 евра од мегават-час. Тоа, според власта, е поволна цена, која е многу пониска од берзанската.
„Станува збор за чиста енергија од обновливи извори. Договорената цена е 56 евра од мегават-час, а годишно поскапувањето ќе зависи од стапката на инфлација, но нема да може да биде повеќе од два отсто. До оваа цена се дојде во фазата на преговори, а се преговараше три години“, рече вицепремиерот Битиќи
Компанијата „АИМ Греен Тецх“, која го добива статусот на стратегиски инвеститор, ќе користи комбинација од фотоволтаични панели и гас. Иако ќе користи гасни мотори, инвеститорот ќе нема обврска да плаќа еколошка такса.
„Ние не сме обврзани кон ЕУ за плаќање еколошка такса, а доколку ја наплатуваме, сигурно ќе треба да плаќаме и повисока цена за електричната енергија што ќе ја купуваме од инвеститорот“, вели Андонов.
Вкупната инвестиција ќе изнесува 175 милиони евра и ќе се реализира во општините Петровец, Могила, Неготино, Илинден, Гевгелија и Кичево.
Четвртата инвестиција е на „Хек солар“, која ќе треба да инвестира 50 милиони евра за изградба на фотоцентрала во околината на Пехчево.
Владините претставници велат дека овие четири инвестиции во иднина треба да го формираат најголемиот дел од домашното производство на енергија. Вкупната предвидена вредност на четирите стратегиски инвестиции е 786 милиони евра.
Во текот на утрешниот ден пратениците ќе расправаат по предлог-законските решенија за четирите стратегиски инвестиции, кои се не на дневен ред на пленарната седница. За стратегиските инвестиции од Здружението на инженери на Република Македонија упатија допис до секој пратеник, со барање да не им се даде поддршка на овие закони што го нарушуваат енергетскиот суверенитет на Македонија, бидејќи сметаат дека енергетските проекти треба да ги гради државата.