Народната банка одлучи да го раскине договорот со градежната компанија „Бетон“ за изградба на новиот објект на централната банка. Договорот е склучен уште во 2016 година, а објектот се уште не е готов. Од Народната банка потврдија за Bloomberg Adria дека дошло до раскинување на договорот, но не откриваат многу детали зошто.
„Советот на Народната банка, по детална анализа подготвена од стручните служби, донесе одлука да го раскине Договорот за јавна набавка за изведување на градежни работи, односно изградба на новиот објект на Народната банка, склучен во 2016 година. Причините за раскинување на Договорот се неисполнување на договорните обврски од страна на изведувачот, стои во одговорот кој го добивме.
Од Народната банка, не прецизираат дали ќе има нов оглас и кои се следните чекори.
„По раскинувањето на Договорот, Народната банка ги презема сите неопходни чекори за заштита на имотот на банката, како и за утврдување на можностите за завршување на градбата во блиска иднина, велат оттаму.
Дознаваме дека договорот е раскинат на 22 јули годинава. Во сега веќе далечната 2016 година „Бетон“ беше избран за најповолен понудувач и ја доби работата, да ја изгради новата зграда на Народната банка во центарот на градот. Објектот се наоѓа на на улицата „Филип Втори“, веднаш зад новата зграда на Министерството за надворешни работи. Градежното земјиште ѝ е доделено на НБРМ на трајно користење од страна на Владата на седницата одржана на 3 јануари 2013 година. Тој договор е вреден 24 милиони евра и се однесува на сите работи поврзани со градежените активности на новата зграда. Со „Бетон“ е склучен и друг договор кој се однесува на заштита на градежна јама за изградба на зградата во вкупна вредност од 200 илјади евра.
Првично рамковната спогодба за сите активности со ДДВ гласеше на проценета вредност до 35 милиони евра.
Инаку „Бетон“ до сега неколку пати требаше да ја заврши работата.
Во септември 2019 година известиле дека бараат рокот за изведување на градежните работи да се пролонгира за дополнителни 18 месеци. Надзорниот орган и надворешното стручно лице се изјасниле позитивно и сметале дека бараниот рок од 18 месеци е реален и дека за дополнителниот рок ќе ги заврши работите. Во согласност со склучениот договор, инвеститорот и изведувачот склучиле Анекс на договорот за јавна набавка со кој рокот се продолжува за 18 месеци. По ова крајниот рок бил март 2021 година.
Сепак, во јуни 2020 година било побарано уште еднаш да се одложи крајниот рок, па наместо март 2021 година, објектот да биде завршен три месеци подоцна или јуни 2021 година. Тогаш како причини биле наведени актуелната состојба со пандемијата со корона-вирусот во земјата и на глобално ниво, воведената вонредна состојба, ограничувањето за движење, задолжителните мерки за спречување на ширењето на вирусот. Барањето било прифатено.
Кога дошол јуни 2021 година „Бетон“ уште еднаш побарал нов рок. Како изведувач доставил барање за продолжување на рокот на договорот за 18 месеци и 22 дена, за што позитивно се изјасниле надзорниот орган и надворешното стручно лице. Советот на Народната банка усвоил заклучок дека се прифаќа барањето на изведувачот за продолжување на рокот. Во согласност со склучениот договор, ЗОО и ЗЈН, инвеститорот и изведувачот склучиле Анекс на договорот за јавна набавка со кој рокот се продолжува до 31.12.2022 година.
Сега и покрај тоа што овој рок не е истечен, станува јасно дека „Бетон“ не може да го исполни, а Народната банка одлучила да го раскине.
КОЈ МУ Е ПРОБЛЕМОТ НА БЕТОН?
Согласно неревидираните консолидирани финансиски извештаи за минатата година, „Бетон“ во 2021 година има загуба од 12,8 милиони евра, што е за 83 пати поголема загуба од 2020 година. Вкупните приходи на компанијата минатата година се преполовени во однос на 2020 година. За двојно се намалени приходите од продажба на домашниот пазар, додека приходи од странство воопшто нема.
На расходаната страна најголемо зголемување има набавната вредност на материјалите.
Во образложение за резултатите од првото полугодие лани од „Бетон“ како „кривец“ за ситуацијата ги наведоа ефектите на пандемијата.
„Нашата компанија во изминатиот период, работејќи исклучиво на државни проекти, немаше можност за брза адаптација на овие промени и падови на економијата, што е всушност рефлектирано во резултатите од првата половина од оваа година. Меѓутоа, следејќи ги движењата на националната, регионалната и глобалната економија, компанијата превзема драстични чекори за преориентирање на своите активности и фокусирање на проекти кои се изработуваат во странство, како и на проекти финансирани од приватни инвеститори во државата, со што се планира диверзификација на приходите и отворање на можности за понатамошен брз раст со кои ќе се компензираат загубите во овие први шест месеци од годинава. Во првата половина од оваа година нашата компанија веќе потпиша договор за изградба на приватен објект во Хрватска во износ од 8 милиони евра, со рок на изведба до 15 месеци, во кој бевме воведени во работа во јули, а се очекува потпишување на нови договори во Хрватска во износ од 8-10 милиони евра до крај на годината, стоеше во образложението објавено во август лани.
Од тогаш до сега, од Бетон си заминале голем дел од вработените, дознава Bloomberg Adria, а клучната причина се задоцнетите плати. Во извештајот за лани, трошоците за вработените се на исто ниво, ама проблемите се однесуваат на оваа година.
Инаку во текот на 2022, „Бетон“ најави и некои други операции во работењето. Акционерите одлучија да го прифатат предлогот на Управниот одбор и да ја стават на продажба деловно административната зграда, но досега нема информација дали купопродажбата е реализирана. На седница на Собранието во март беше одлучено и ПЗУ Ре-Медика, болницата на чие чело е сопругата на Минчо Јорданов, првиот човек на „Бетон“, да и позајми на градежната компанија 200 милиони денари (3,2 милиони евра). Заемот е рамковен, а делови од вкупната позајмица требаше да се даваат секогаш кога „Бетон“ ќе има потреба за тоа.
Претходно лани, акционерите одлучија потврдно за продажба на хотелот Аура во Охрид, и на недоградениот хотел на „Бетон“ во центарот на Скопје.
„Бетон“ го стави на продажба и деловниот простор лоциран во општина Ѓорче Петров, во кој спаѓаат повеќе катастарски парцели во зградите на улицата Кирана.