Еден од најпрепознатливите светски симболи на глобалната трговија - Панамскиот канал - станува жртва на климатските промени бидејќи намалувањето на нивото на водата ги оневозможува бродовите товарени во полн капацитет да се движат по виталниот воден пат.
Бродовите во просек чекаат речиси четири дена за да поминат по водниот пат кој ги поврзува Атлантскиот и Тихиот океан, според „Кларксон Рисрч Сервисес“ (Clarkson Research Services), единица на најголемиот светски посредник во поморскиот транспорт. Пред само два месеци за да се помине оваа рута се чекаше само еден ден. Некои бродови сега доцнат и до 20 дена.
Каналот е од витално значење за глобалната трговија, овозможувајќи транспорт на повеќе од половина милијарда тони товар годишно. Преку каналот се транспортира сешто, од латиноамериканските житни култури до американски енергенти и интензивно се користи од контејнерски бродови кои превезуваат произведени стоки како играчки и градинарски мебел низ целата планета.
Прочитај повеќе
Сушата на југот од Европа може да ја разгори инфлацијата
Сувото време влијае на земјоделските култури и доцнењата со садењето кај некои од клучните европски производители на храна.
15.04.2023
Франција ја ограничува водата поради ризик од суши
Мерките може да вклучуваат издавање локални наредби за ограничување за поединци и земјоделци каде што е потребно
26.02.2023
Во лето во кое се забележани рекордни температури и шумски пожари низ делови од северната хемисфера, сушењето на каналот е уште еден потсетник за степенот до кој планетата се затоплува, што веројатно ќе ја наруши глобалната трговија. Во Европа, реката Рајна го достигна сезонскиот минимум минатиот месец, поткопувајќи ја најголемата економија на континентот Германија. „А.П. Молер-Маерск“ (A.P. Moller-Maersk A/S) неодамна предупреди дека бродовите што транзитираат по бразилската река Амазон може да се соочат со рестрикции од септември до декември.
Покрај доцнењата за премин на каналот, помалку бродови транзитираа низ точката за задушување во последните недели, како резултат на ограничувањата што ги воведоа локалните власти.
„Има многу мало олабавување, ако воопшто има во однос на транзитирањето на повеќе бродови отколку сега“, рече Питер Сенд, главен аналитичар во „Ксенета“ (Xeneta), која ги анализира пазарите на океански и воздушен транспорт.
Бродовите се принудени да носат помалку товар за да можат да пловат низ каналот од крајот на мај, бидејќи недостигот од дожд го намали нивото на водата во и околу каналот.
Езерото Гатун
Длабочината на езерото Гатун, најголемото од двете езера што го снабдуваат каналот со вода, на крајот на јули падна на најниско ниво за седум години.
Се предвидува дека нивото ќе остане под петгодишното просечно ниво до крајот на октомври, дури и кога пристигнува сезоната на дождови во Панама.
Покрај инсистирањето на пратки со помал товар, управата на Панамскиот канал го намали и бројот на места за резервации за најголемите бродови. Како целина, ограничувањата значат дека помалку контејнери транзитираат низ точката на задушување секој ден.
Други правци
Тоа ги натера испраќачите да бараат алтернативни рути, според Санд од „Ксенета“. Онаму каде што е остварливо, некои се обидуваат да ги користат внатрешните железници со цел да ја истоварат стоката што се испраќа со контејнери на западниот брег на САД и да ги пренесат низ целата земја.
Ако продолжи пониското оптоварување на контејнерите, постои шанса бизнисот да претрпи одложувања во обновувањето на залихите пред Божиќ, според „Контејнер Екчејнџ“ (Container xChange), платформа за логистика за контејнери.
Околу 40 проценти од контејнерите испратени од Азија во Европа, исто така, минуваат низ каналот, што значи дека ударот може да достигне многу подалеку од Северна Америка, рече главниот извршен директор и ко-основач на компанијата, Кристијан Рулофс.
Проблемите се чувствуваат и кај транспортот на суровините. Цените за транспорт со бродови што превезуваат рафинирано гориво како бензин и дизел се зголемуваат во Атлантскиот Океан во последниве денови, бидејќи блокадите на Панамскиот канал го ограничуваат бројот на достапни бродови. Слична е сликата и за носачите на течен гас. Тоа е делумно затоа што на контејнерските бродови им се дава приоритет во однос на другите видови бродови кога минуваат низ каналот.
Некои бродови одлучуваат да не ја искористат шансата да ризикуваат одложувања во Панама. Сопственикот на танкерот „Интернешнл Сивејс“ (International Seaways) изјави дека испратил брод што требало да плови од Аргентина до американскиот западен брег преку јужниот дел на Јужна Америка за да избегне доцнења и повисоки такси на каналот.
„Нивото на водата е многу ниско“, рече Ојстеин Калеклев, извршен директор на бродската компанија „Флекс ЛНГ“ (Flex LNG) претходно овој месец. „Затнувањето во Панама е проблем што не исчезнува“.