Европските берзи во моментов се соочуваат со предизвици предизвикани од неизвесните економски и политички услови. Се насобраа многу проблеми и се подготви интересен коктел, кој може или да ги удри инвеститорите по џебот или да ги награди. На кои индустрии вреди да се обложувате во Европа во моментов?
Иако европските берзи годинава се обоени во зелено и на инвеститорите им носат едноцифрен поврат, заостанувањето зад американските индекси е значително и на краток и на долг рок. Американскиот индекс S&P 500 само годинава оствари поврат од 25 проценти, а технолошкиот индекс Nasdaq 28 отсто. Од оваа страна на Атлантикот, 50-те европски акции вклучени во индексот EuroStoxx 50 генерираа принос од седум проценти.
Иако Германија се соочува со многу предизвици, германскиот индекс DAX составен од 40 акции годинава им врати на инвеститорите 15 отсто.
Прочитај повеќе
Зошто компаниите откупуваат сопствени акции
Компаниите на тој начин можат да влијаат на вредноста на акциите, а исто така во некои земји ги користат и за наградување на менаџерскиот персонал.
07.11.2024
ББА-коментар: Одбранбениот сектор ќе биде добар инвестициски избор во наредниот период
Во просек, над два отсто од БДП низ светот се инвестира во одбраната и сродните сектори.
08.10.2024
Се прелева ли кризата? Извозот за Германија се намали за 380 милиони евра
Во септември стоковната размена со странство е намалена за девет отсто, а најголем е падот на извозот за Германија.
04.11.2024
Истражување: Германија во рецесија, годинава нема раст
Германија се соочува со блага рецесија и производството во текот на целата 2024 година ќе биде рамно, според анкета на „Блумберг“.
14.10.2024
Кога гледаме на подолг рок, на пример петгодишен период, разликата е повеќе од очигледна. Заостанувањето е значително. Да поедноставиме: ако пред пет години сте инвестирале 100 евра во S&P 500, годинава ви се вратила сума од 200 евра. Ако сте се обложиле на германскиот DAX 40, на 100 вложени би вратиле 147 евра, додека облогот на EuroStoxx50 би ви донел само 133 евра (принос пресметан врз основа на вредноста на еврото).
Како се мешаше коктелот
Ајде да провериме што се случуваше во Европа и како беше измешан коктелот што денес им носи вртоглави грижи на инвеститорите на европските берзи.
Криза во Германија. Германија долго време се нарекуваше пациент на Европа, а порано мотор на европската економија. Моментално е под притисок поради забавувањето на економскиот раст и политичките превирања, каде што сė почесто се спомнуваат предвремени избори. Политичката криза е одраз на сите тие акумулирани проблеми, кои долго се трупале, бидејќи излегувањето од коалицијата на повеќе пазарно ориентираната партија ФДП е директно поврзано со несогласувањето со предложените економски решенија на левичарската СПД и Зелените, смета Рок Брезигар од „НЛБ фондови“.
Лошите показатели за производство и скромната потрошувачка предизвикуваат проблеми за германските компании, што може да влијае на европските пазари, нагласува Томаж Арих од „Инфонд фондови“. Да потсетиме, конкурентноста на германската економија долги години се засноваше на ниските цени на енергијата од Русија, евтината работна сила од Источна Европа и растот на извозот во Кина. Меѓутоа, во последниве години поради ковид, променетата геополитичка ситуација во светлината на руската инвазија врз Украина, како и зајакнувањето на конкуренцијата од Кина, тие предности исчезнаа. Освен тоа, германската економија е оптоварена со силна регулатива, високи трошоци на таканаречената зелена транзиција и притисоци од моќните синдикати, наведува Брезигар.
Трамп. Доналд Трамп, новиот претседател на САД, сега се замеша во купот проблеми. Големото политичко враќање на Трамп сугерира дека може да дојде до зголемување на протекционистичките економски политики со воведување царини за европските производи, што може да ги влоши трговските односи меѓу САД и ЕУ. Тоа најмногу ќе го почувствува Германија бидејќи САД се нејзин најголем трговски партнер заедно со Кина, додава Брезигар.
За европските компании што работат на американскиот пазар тоа би значело дополнителни пречки и помала конкурентност. Нестабилноста се одразува и на валутните пазари, бидејќи вредноста на еврото во однос на доларот драстично падна, што значи поскап увоз за ЕУ и ги зголемува инфлаторните притисоци, истакнува Арих.
Кина. Важен фактор на ризик за европските берзи останува Кина, каде што исто така растат и трговските тензии поради можната царина од 60 проценти. Поради зависноста на европските компании од кинески суровини и производи, зголемените трошоци во Кина предизвикаа дополнителен притисок врз европските извозници, предупредува Арих.
Проблемите на едниот крај се чувствуваат и на другиот. Глобалната индустрија е многу зависна меѓусебно, што значи дека воведувањето нови царини може да предизвика барем привремени нарушувања, чии последици на крајот би довеле до стабилизација, додава Лојзе Козоле од „Илирика“. Пример за тоа е автомобилската индустрија, во која европските производители имаат свои фабрики во САД, што им овозможува подобар пристап до американскиот пазар, пониски логистички трошоци и приспособување кон локалните потреби. Исто така, некои американски производители на автомобили, како што е „Тесла“, имаат производствени капацитети во Европа. Поради тоа зголемувањето на царините е потешко да се спроведе целосно во таков сектор.
„Актуелната политичка криза во Германија може дури и да се покаже позитивна на среден рок“, Брезигар ги бара светлите точки на актуелната ситуација, ама брзо додава „но само ако доведе до формирање на повеќе пазарно ориентирана коалиција, која ќе може подобро да се приспособи на моменталната сложена геополитичка ситуација“.
Европскиот коктел носи поголем замав
Политичката и економската криза во Германија во моментов имаат само ограничен ефект врз повеќето компании во германскиот индекс DAX 40, а германскиот трговски биланс останува силен, што се одразува и на растот на индексот, нагласува аналитичарот Лојзе Козола од „Илирика“.
Прегледот покажува дека годинава имало само 13 губитници во индексот од 40 акции, од кои повеќето се од автомобилската индустрија, како што се „Фолксваген“ (Volkswagen), „Порше“ (Porsche) и „Континентал“ (Continental), како и „Дојче пост“ (Deutsche Post). Меѓу победниците предничат тие од одбранбената и воздухопловната индустрија, како што се „Рајнметал“ (Rheinmetall) и „МТУ аероенџинс“ (MTU Aero Engines).
Во однос на трговските тензии со Кина и реизборот на Трамп, кој ќе промовира позитивни промени во американската економија преку дерегулација, инвеститорите може да очекуваат и повремена поголема нестабилност поради можноста за воведување нови царини во одредени сектори, главно за заштита на домашните производители, како што се производителите на автомобили, се согласуваат соговорниците. „Сигурно е дека Трамп се враќа, но неизвесно е што ќе направи“, додава Арих.
Па, каде со парите?
Со оглед на економските проблеми на Европа поврзани со повисоките цени на енергијата и зголемената конкуренција од Кина, има смисла инвеститорот во европските акции да биде помалку изложен на производствени компании и да се фокусира повеќе на европските мултинационални компании што имаат голем дел од своето производство и продажба во странство, што ги прави поотпорни на проблемите дома, советува Рок Брезигар.
Европските компании од одбранбената индустрија се исто така атрактивни бидејќи европските земји најверојатно ќе бидат принудени да ги зголемат трошоците за одбрана врз основа на минатото искуство со Трамп, додава тој.
Во време на економско заладување, има смисла и да се изложувате малку повеќе на сектори чие работење е помалку зависно од економскиот циклус, како што се фармацевтските и компаниите за здравствена заштита или за услуги за потрошувачи.