Поминаа пет години откако регионот почна да инвестира во ЕТФ-ови (од англиски: Еxchange traded funds - превод: фондови со кои се тргува на берза) што ги следат регионалните пазари на домашните берзи. Во тој период, ЕТФ-овите се трансформираа од новина во еден од најдинамичните делови на локалниот пазар на капитал и во многу достапна и практична алатка, еднакво привлечна и за почетниците и за искусните инвеститори.
Денес, пет години подоцна, правиме преглед на тоа колку сте можеле да заработите со инвестирање во регионални ЕТФ-ови во тој период и зошто веруваме дека тие претставуваат исклучително привлечна можност за регионалните инвеститори.
Кога малите пазари носат големи резултати
Во 2020 година хрватски „Интеркапитал“ ги лансира првите ЕТФ-ови што ги следат регионалните индекси. Иако во тоа време сè уште беше непознат производ на домашниот пазар, од денешна перспектива е јасно дека инвеститорите што рано го препознаа неговиот потенцијал постигнаа резултати над просекот.
Прочитај повеќе
Хрватската држава влегува во Македонската берза
Комисијата за хартии од вредност на Македонија даде дозвола за хрватската државна агенција ФИНА да стекне удел во Македонската берза.
16.10.2025
Македонија може да учи од Хрватска како се собираат милиони преку берза
Заклучно со септември годинава, преку ИПО на Загрепската берза беа собрани вкупно 160 милиони евра капитал.
17.10.2025
Загреб со втор обид за регионален берзански лидер – шанса и за Македонската берза
Загрепската берза турка амбициозен проект за регионално интегрирање со уште седум берзи.
28.08.2025
Каде да инвестирате 10.000 долари
Од нафта и вештачка интелигенција, преку индустрија, до развој на науката - четворица инвестициски експерти посочуваат на атрактивни можности низ целиот свет.
27.07.2025
Кети Вуд промовира бафер ЕТФ-ови дизајнирани да ги ограничат загубите
Инвестициската фирма минатата недела поднесе документација за лансирање на четири фондови што се тргуваат на берза, кои имаат за цел да ги заштитат инвеститорите од загуби на пазарот на акции, а сепак да понудат раст.
08.07.2025
Сакам да инвестирам во злато. Дали да го направам тоа преку ЕТФ?
Проверивме кои се предностите и недостатоците на инвестирањето во „златни“ берзански фондови...
24.06.2025
Во текот на изминатите пет години, словенечкиот 7SLO, кој го следи индексот SBITOP, генерираше вкупен принос од приближно 270 проценти, додека 7CRO, кој го следи CROBEX10, генерираше околу 150 проценти. За споредба, глобалните бенчмарк-индекси со реинвестирани дивиденди испорачаа многу поскромни приноси во истиот период, околу 90 проценти за S&P 500 и околу 70 проценти за STOXX 600.
По првите регионални ЕТФ-ови, во регионот се појавија и нови инвестициски опции. Еден од поинтересните примери е 7BET ЕТФ, кој беше лансиран во 2023 година и го следи романскиот индекс BET-TRN. Она што го прави особено привлечен е неговата комбинација од силни историски приноси и пониски вреднувања. Имено, во текот на последните 20 години, индексот BET-TRN постигна повисок просечен принос од американскиот индекс Nasdaq, а сепак се тргуваше со значително пониски коефициенти цена-заработка, што им обезбедува на инвеститорите потенцијално поволна точка за влез на растечките пазари во регионот.
Поволни процени и позитивни случувања
Повеќето глобални инвеститори природно гравитираат кон добро познати референтни индекси како S&P 500 и STOXX 600, пазари што се ликвидни и постојано се во центарот на вниманието на медиумите. Но постои цена што треба да се плати за таа хартија од вредност. Ова се зрели пазари со повисоки вреднувања. Додека S&P 500 моментално се тргува со околу 25 P/E (цена во однос на заработка), регионалните пазари нудат само околу 11, што значи дека на компаниите во регионот им се потребни околу 11 години за да ја вратат инвестицијата, додека во САД се потребни речиси 25, се разбира, под претпоставка дека условите остануваат исти.
Покрај поволните процени, регионот доживува и голем број значајни позитивни промени што дополнително го зголемуваат неговиот инвестициски потенцијал. Корпоративното управување во повеќето компании стана значително потранспарентно и попрофесионално, што ги намалува ризиците за инвеститорите и ја подобрува долгорочната одржливост на бизнисот, додека во исто време макроекономската слика покажува конвергенција кон развиените западноевропски земји.
Зошто регионалните ЕТФ-ови остануваат привлечен дел од портфолиото
Инвеститорите беа во можност да постигнат значително подобри приноси на регионалните пазари отколку на глобалните пазари во текот на изминатите пет години, а веруваме дека овој тренд може да продолжи. Дури и да не се повтори во овој обем, регионот претставува солидна заштита од глобалните индекси, особено американскиот пазар, кој во моментов е висококонцентриран во неколку компании со мегакапитализација со исклучително високи очекувања за иден раст.
Не тврдиме дека регионалните пазари би биле имуни на пошироко сценарио на економско забавување, но во такви околности е особено вредно да се чуваат фундаментално силни компании со стабилни парични текови и солидни дивидендни приноси. Токму тоа е профилот што го нудат ЕТФ-овите во регионот.
Во наредниот период се надеваме дека ќе ја прошириме покриеноста на други пазари во регионот Адрија, се разбира, штом ќе дозволи ликвидноста, што би отворило уште поширок сет на квалитетни, но сепак поповолно вреднувани можности за инвеститорите.